Λένα Παπαληγούρα: Ιφιγένεια στην Επίδαυρο και τηλεοπτικές “Καρτ Ποστάλ”

Η Λένα Παπαληγούρα επιστρέφει στο θέατρο ως κεντρική ηρωίδα στην «Ιφιγένεια η εν Ταύροις» του Γιώργου Νανούρη που κάνει πρεμιέρα στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2021. Η παράσταση που είναι ήδη talk of the town- ανεβαίνει στις 2 & 3 Ιουλίου στην Επίδαυρο, ενώ στη συνέχεια θα περιοδεύσει σε όλη την Ελλάδα. Ταυτόχρονα όμως με τις πρόβες, η Λένα έκανε γυρίσματα στην Κρήτη για την τηλεοπτική σειρά «Καρτ Ποστάλ». Βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Βικτώριας Χίσλοπ, η σειρά θα προβληθεί το φθινόπωρο στην ΕΡΤ.

Συγκινησιακά φορτισμένη από τη χαρά της επιστροφής και την μεγάλη σημασία που έχει για την ίδια ο ρόλος της ως Ιφιγένεια, η Λένα Παπαληγούρα μιλά αποκλειστικά στο BEAUTEmagazine για όλα. Για τους νέους ρόλους της, για τη ζωή, την οικογένειά της, την ευτυχία της, τις χαρές αλλά και τις ανησυχίες της.

«Με τα Θέατρα κλειστά , έκλεισαν κι οι ψυχές μας»

«Είναι χαρά, τιμή και συγκίνηση για έναν ηθοποιό να παίξει στο ομορφότερο Θέατρο του κόσμου. Είναι τόπος ιερός που φέρει μια τρομερή ενέργεια. Εκεί έχω δει παραστάσεις που με έχουν σημαδέψει. Κάθε φορά που επισκέπτομαι την Επίδαυρο είτε ως θεατής είτε ως ηθοποιός, νοιώθω την ίδια συγκίνηση. Σήμερα εννοείται ότι δεν μπορώ ν αφήσω απ’ έξω τα όσα έχουμε πρόσφατα ζήσει. Βγαίνουμε από μια δύσκολη περίοδο, κι όλα είναι πολύ φορτισμένα συναισθηματικά, αφού τα θέατρα ήταν για τόσο πολύ μεγάλο διάστημα κλειστά. Έχουμε μεγάλη επιθυμία να έρθουμε σε επαφή με το κοινό, να ζήσουμε με την ψυχή μας αυτή τη συνάντηση.

Όταν λέω ότι «με τα Θέατρα κλειστά, έκλεισαν κι οι ψυχές μας» εννοώ ότι για τους ηθοποιούς ήταν σα να μας κόβεις τα φτερά. Αλλά και για κάποιους ανθρώπους από το κοινό για τους οποίους το θέατρο αποτελεί βάλσαμο και παρηγοριά νιώθω ότι ήταν σαν να έχασαν μια συντροφιά τους. Επιστρέφουμε στον κόσμο που αγαπάμε, ανυπομονούμε να τον ξανασυναντήσουμε.»

“Στην Επίδαυρο, με έναν ρόλο ευθύνης και μια ομάδα που εκτιμώ”

Πως νοιώθεις με τους συναδέλφους σου σ αυτή την ιδιαίτερη στιγμή της καριέρας σου; Πάντα ευχόμουν πως όταν θα πάω στην Επίδαυρο με ένα ρόλο ευθύνης, να μου συμβεί να συμμετέχω σε μια ομάδα που εκτιμώ. Η αγωνία μου μπορεί να είναι αβάσταχτη και θέλω να την  μοιραστώ με συναδέλφους τους οποίους εκτός από τον θαυμασμό μου για την υποκριτική τους  εκτιμώ και ως άτομα. Εδώ είναι όλοι φίλοι μου, είμαστε οικογένεια. Ακόμη κι αν δεν έχουμε δουλέψει όλοι με όλους, κοινός συνδετικός μας κρίκος είναι ο Γιώργος Νανούρης. Τον οποίο δε χρειάζεται καν να πω πόσο τον αγαπώ.

“Πληρώνοντας τις ‘αμαρτίες’ των προγόνων”

Και ο ρόλος σου ως Ιφιγένεια ; Θα σου μιλήσω πρώτα για το έργο. Είναι φανταστικό και αρκετά μυστηριώδες, από τα έργα που σου αποκαλύπτονται. Το ανακαλύπταμε κι εμείς μέρα τη μέρα και θα χαρώ πολύ αν συμβεί το ίδιο με τους θεατές μας. Αφήνει χώρο για πολλές αναγνώσεις, οριακά υπάρχουν σκηνές που μπορεί να τις διαβάσεις ακόμη και ως φάρσα. Εξαρτάται από την ομάδα και τον σκηνοθέτη για το πώς θα «διαβαστεί». Σε αντίθεση με τις περισσότερες τραγωδίες, εδώ βλέπουμε χαρακτήρες με πολυπλοκότητα τόσο στον ψυχισμό όσο και στις σχέσεις τους. Ο Ευριπίδης αφήνει χώρο να δεις στους ήρωες του χαρακτηριστικά πιο ανθρώπινα, πιο «κανονικά». Αυτό που με ταράζει είναι ότι μιλάμε για πρόσωπα (εννοώ την Ιφιγένεια και τον Ορέστη) που «πληρώνουν» για τις αμαρτίες των προγόνων τους, ενώ εκείνα είναι εντελώς αθώα.

Αδελφική αγάπη και φιλία

Δηλαδή; Συνήθως, τα πρόσωπα που συναντούμε στην τραγωδία ως βασικούς φορείς δράσης, είναι επιβαρυμένα από δικές τους πράξεις. Εδώ, η Ιφιγένεια ως είναι ένα εντελώς αθώο πρόσωπο που από τη στιγμή της γέννησής της «πληρώνει» για τις αμαρτίες του οίκου των Ατρειδών. Θυσιάστηκε. Την «έσωσε» η Άρτεμις και την πήγε στην χώρα των Ταύρων, ως ιέρεια σ’ έναν ναό που γίνονται ανθρωποθυσίες. Τη σώζει από εκεί η Αθηνά. Αντί να την στείλει πίσω στο Άργος με τον Ορέστη -που μόλις τον βρήκε μετά από τόσα χρόνια- η Αθηνά την στέλνει πάλι ιέρεια σ έναν άλλο ναό. Η ζωή της καθορίζεται πάντα από την μοίρα ενός Θεού.

Το «αμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα» που συναντάμε στη σύγχρονη δραματουργία, βλέπουμε ότι έχει τις ρίζες του εκεί. Είναι πολύ ωραίο που το έργο μιλάει για την αδελφική αγάπη. Γιατί αργότερα στο θέατρο και στην λογοτεχνία, στρεφόμαστε στον έρωτα και η αδελφική αγάπη κάπως παραμελείται. Ενδεχομένως γιατί μπαίνει η ψυχολογία που ερμηνεύει τα αισθήματα και αποκαλύπτει τα αδελφικά συναισθήματα που είναι συχνά μπερδεμένα. Ενώ στην αρχαιότητα ο δεσμός αίματος καθόριζε τα πάντα. Το γεγονός ότι μιλάει για την φιλία, με αφορμή την σχέση του Ορέστη με τον Πυλάδη είναι επίσης πολύ συγκινητικό.

Η νοσταλγία για την πατρίδα

Υπάρχουν και στοιχεία διαχρονικότητας στο έργο; Αναφέρεται σ ένα μέρος που είναι η άκρη του τότε γνωστού κόσμου, και σε ανθρώπους που είναι μετανάστες, φυλακισμένοι σε μια χώρα βαρβάρων. Το έργο γράφτηκε στα χρόνια της Σικελικής καταστροφής. Τότε που πολλοί άνθρωποι βρέθηκαν εκτοπισμένοι από την πατρίδα τους. Ο Ευριπίδης μιλά για την νοσταλγία αυτών των ανθρώπων για την πατρίδα τους. Πόσο πιο σημερινό μπορεί να είναι αυτό; Επίσης είναι πολύ συγκινητική και αριστοτεχνικά γραμμένη είναι η διπλή αναγνώριση της Ιφιγένειας με τον Ορέστη που στην παράσταση μας ενώνεται με μια αγκαλιά. Αν δεν είχαμε ζήσει την εμπειρία του κορωνοϊού δεν ξέρω τι αξία θα είχε αυτή η αγκαλιά. Όμως σήμερα, αποκτά άλλη σημασία. Και δεν θα μπορούσαμε να μην την κάνουμε αφού όλοι την έχουμε τόσο πολύ στερηθεί.

Η δύναμη της αδελφικής αγκαλιάς

Είσαι μοναχοπαίδι, έγινες μαμά. Πως ερμηνεύεις την αδελφική αγάπη που δεν έζησες; Το ότι δεν έχω αδέλφια σημαίνει σίγουρα ότι δεν έχω εμπειρία της αδελφικής σχέσης, ωστόσο βλέποντας τα παιδιά μου συγκινούμαι πολύ από την σχέση τους, παρ’ ότι δε σημαίνει ότι όλα μεταξύ είναι πάντα απόλυτα ήρεμα. Για το έργο, ο Ορέστης συμβολίζει την σωτηρία της Ιφιγένειας, είναι ο πρίγκιπάς της που φτάνει πάνω στο άσπρο άλογο για να την σώσει…. Νιώθω ότι η ηρωίδα βρίσκεται σε μια νάρκη για ν’ αντέξει όλο αυτό που της συμβαίνει. Αυτό που της συνέβη με τον πατέρα της, την πικρία που κουβαλάει από την αλαζονεία της εξουσίας.

Το όνειρο που βλέπει την ταράζει, σαν μα την ξυπνά από την νάρκη της. Κι όταν φτάνει ο Ορέστης η αγκαλιά του της δίνει τόση δύναμη, ώστε τελικά όλα αυτή τα κάνει. Επί της ουσίας, ενώ μοιάζει ότι τη σώζει ο Ορέστης, είναι η Ιφιγένεια που σώζει τον αδελφό της.

Θα σε ακολουθήσει όλη η οικογένεια στην Επίδαυρο; Ναι, θα είμαστε μαζί. Μάλιστα θα ήθελα πολύ ο μεγάλος μου γιός να δει μια πρόβα. Είναι πολύ ιδιαίτερο το συναίσθημα όταν βρίσκεσαι εκεί…

Η Ιφιγένεια “ταξιδεύει” στην Ελλάδα

Μετά την Επίδαυρο θα συνεχίσετε με περιοδείες. Τις αγαπώ πολύ. Αισθάνομαι πως απευθυνόμαστε σ ένα κοινό πολύ «καθαρό» επειδή πηγαίνουμε τη δουλειά μας σε χώρους που οι θεατές δεν έχουν την ευκαιρία να δουν πολλές παραστάσεις. Τώρα βέβαια ίσως να ισχύει το ίδιο και με το κοινό που παρακολουθούσε πολύ συστηματικά θέατρο, αφού έχει τόσο μεγάλο διάστημα να πάει.

Η συνεχής εναλλαγή των χώρων που θα παίζετε δεν είναι πρόβλημα;Αν μια παράσταση είναι στημένη σε γερές βάσεις, τότε η εναλλαγή των χώρων την ανανεώνει. Η ευστροφία και η γρηγοράδα που είναι αναγκαία για την προσαρμογή του ηθοποιού σε διαφορετικούς χώρους δυναμώνουν την παράσταση.

“Καρτ ποστάλ”: Έρχεται στην ΕΡΤ

Έκανες ήδη γυρίσματα για μια σειρά που θα δούμε το φθινόπωρο. Ήταν μια πολύ ωραία στιγμή. Συμμετέχω στη σειρά « Καρτ ποστάλ» η οποία βασίζεται στο βιβλίο της Βικτώριας Χίσλοπ και θα προβληθεί απ το φθινόπωρο στην ΕΡΤ. Το βιβλίο είναι πολύ ωραίο και τα σενάρια αποτελούν μια εξαιρετική μεταφορά του. Το γύρισμα πραγματοποιείται στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης και στα γύρω χωριά. Πρόκειται για δώδεκα αυτοτελείς ιστορίες οι οποίες συνδέονται με την  παρουσία του Τζόζεφ, Ανδρέα Κωνσταντίνου, ο οποίος ζει στο Λονδίνο κι αναζητώντας τις ρίζες του έρχεται στην Ελλάδα. Στη δική μου ιστορία, υποδύομαι την Αθηνά. Μια κοπέλα που φτάνει από την Αθήνα, απόλυτα τρελαμένη από τους ρυθμούς της πόλης και τα «πρέπει» της. Κάτι της συμβαίνει στην Κρήτη και της αλλάζει όλη τη ζωή. Σενάριο με χιούμορ και τρυφερότητα. Μία πολύ ωραία και προσεγμένη παραγωγή.

“Να εκτιμούμε τους ανθρώπους που είναι δίπλα μας”

Πόσο εύκολη είναι η ζωή σου; Όσο έχουμε την υγεία μας είναι εύκολη και η ζωή μας. Ειδικά με την πανδημία ένοιωσα πως τίποτε δεν είναι δεδομένο. Και κατάλαβα στην πράξη ότι πρέπει να ζούμε μέρα τη μέρα, να εκτιμούμε τους ανθρώπους που είναι δίπλα μας. Η ζωή μου έχει μια πολύ ωραία γείωση. Όση δουλειά κι αν έχω, κάθε πρωί θα πάω τα παιδιά μου βόλτα. Είναι η ώρα που χαίρομαι, που ξεκουράζομαι που τους βλέπω και γειώνομαι. Αν δεν έχω δουλειά θα μείνω μαζί τους όλη μέρα, αλλά όσο κουρασμένη κι αν είμαι θα βγω μαζί τους, θα τους μαγειρέψω. Φυσικά έχω βοήθεια από την μητέρα μου. Με βοηθάει πολύ και ο μπαμπάς τους ο οποίος είναι ένας φανταστικός μπαμπάς. Ξέρω πως όταν είναι μαζί τους όλα είναι τέλεια.

Με τον Άκη συμφωνείτε σε όλα σχετικά με τα παιδιά; Έχουμε μια ανοιχτή επικοινωνία. Μιλάμε πολύ, κι έτσι ακόμη κι αν δεν συμφωνούμε, τα πράγματα προκύπτουν μέσα από μια δημιουργική συζήτηση. Σίγουρα δε συμφωνούμε σε όλα και ίσως να τσακωθούμε, όμως νοιώθω ότι έχουμε μια πολύ ωραία σχέση. Το λέω γιατί ξέρω πως όταν αποκτάς παιδιά, κάποιες φορές μπορεί να φέρουν μεγάλη αναστάτωση στη ζωή ενός ζευγαριού, ο χρόνος που έχεις ως ζευγάρι  περιορίζεται πάρα πολύ. Εμείς, ειδικά τώρα που δουλεύω και εγώ σ αυτούς τους ρυθμούς, βλεπόμαστε μια ώρα την ημέρα,. Αυτό μπορεί να φέρει προστριβές. Ωστόσο νοιώθω πως έχουμε βρει τον τρόπο ώστε να αξιοποιούμε τον χρόνο στη σχέση μας. Ας μην ξεχνάμε πως είναι κι ένας εξαιρετικός πατέρας.

“Νοιώθω τυχερή”

Είσαι τυχερό κορίτσι; Νοιώθω τυχερή. Επαγγελματικά γιατί συνάντησα σπουδαίους ανθρώπους που με προχώρησαν, μου έδωσαν πράγματα για να εξελιχθώ και δε με πήγαν αλλού από αυτό που είμαι. Στην προσωπική μου ζωή επίσης νοιώθω πολύ τυχερή γιατί συνάντησα τον Άκη και γιατί κάναμε τα παιδιά μας ! Πάντα ήθελα να κάνω οικογένεια, κι όταν τον είδα ένοιωσα πως «αυτός είναι». Μπορεί σε φαντασιακό πλαίσιο να το επιθυμείς, ωστόσο χρειάζεται κι ο σωστός σύντροφος για να το πραγματοποιήσετε, να κάνετε την οικογένεια που ονειρεύεσαι.

“Κάποιες φορές δεν αντέχω την πραγματικότητα”

Η «βουτιά» σε συναισθήματα και διαφορετικούς ψυχισμούς που κάνεις για τους ρόλους βοηθάει στην προσωπική σου εξέλιξη; Σίγουρα. Αναγκαστικά, διατηρείς ζωντανό ένα κομμάτι  αθωότητας, φαντασίας, παιχνιδιού, κάτι που κρατάει το σώμα αλλά και την ψυχή σου σε εγρήγορση. Η δουλειά προσφέρει αναγκαστική φυγή από την πραγματικότητα την οποία είναι και υποχρέωση σου να κάνεις κι αυτό είναι πολύ ωραίο. Ως ιδιοσυγκρασία, κάποιες φορές δεν αντέχω την πραγματικότητα. Το γεγονός πως οι άνθρωποι μεγαλώνουν, αρρωσταίνουν και υποφέρουν είναι ένα θέμα που δεν μπορώ να διαχειριστώ, με ξεπερνάει. Δεν αντέχω στη σκέψη πως θα πάθει κάτι κάποιος δικός μου, αλλά και υπαρξιακά, η έννοια της φθοράς του χρόνου μπορεί να με διαλύσει Εκεί, η αναγκαστική φυγή της δουλειάς μας είναι λυτρωτική..

Από την άλλη πλευρά, επειδή έχω τη δυνατότητα να παρατηρώ στα παιδιά μου την αθωότητα τους, την εξέλιξή τους , το πόσο ανοιχτός ξεκινάει ο άνθρωπος τη διαδρομή ζωής του, νοιώθω ότι έχω χρέος να είμαι πολύ καθαρή, να  μην  τα επιβαρύνω, να μην τα φορτώσω. Συνδέοντάς το με την « Ιφιγένεια», για τα πρόσωπα  που «πληρώνουν» για τις πράξεις των προγόνων τους, ο Λένσκι λέει για τον οίκο των Ατρειδών πως «είναι η τελευταία φουρτούνα πριν την αρμονία». Κι αναρωτιέσαι «πόσες φουρτούνες έπρεπε πια να ζήσουν αυτοί οι άνθρωποι;»

Είσαι σε φάση ζωής ώστε να κάνεις πράξη την «καθαρότητα»; Η ζωή μου έκανε ένα φοβερό δώρο: να έχω την αθωότητα και την χαρά στο σπίτι μου ενώ – ειδικά αυτή την  εποχή – όλα γύρω μας είναι ζοφερά και δύσκολα!

Φωτογραφίες της παράστασης «Ιφιγένεια η εν Ταύροις» Γ. Καπλανίδης.

Φωτογραφίες από τα γυρίσματα της τηλεοπτικής σειράς “Καρτ Ποστάλ”
Γιαννης Μπουσδόγλου.

Αποκλειστική συνέντευξη της Χριστιάνα Σταματέλου, για το beautemagazine.gr