Όλοι διαπιστώνουμε πόσο απρόβλεπτη μπορεί να γίνει η ζωή μας από τη μια στιγμή στην άλλη. Από το πουθενά, ξεφυτρώνουν στην καθημερινότητά μας, εμπόδια και προβλήματα που, ενδεχομένως, να μην είχαμε καν προβλέψει ή φανταστεί. Αναποδιές που μας δυσκολεύουν τη ζωή και νιώθουμε πως χάνουμε για λίγο τον έλεγχό της. Είτε πρόκειται για κάτι σοβαρό, όπως μια ξαφνική πανδημία ή μια απώλεια εργασίας, είτε κάτι λιγότερο σημαντικό, όλοι έχουμε αντιμετωπίσει προκλήσεις που απαιτούν από εμάς ψυχραιμία και ανθεκτικότητα. Ίσως μοιάζει δύσκολο να παραμείνει κάποιος συνειδητά θετικός όταν βομβαρδίζεται από έναν ατελείωτο κύκλο απρόβλεπτων αναποδιών. Όμως είναι απαραίτητο να παραμείνουμε αισιόδοξοι. Είναι έξυπνο να περιορίσουμε και να διώξουμε όσο μπορούμε, το άγχος και τον πανικό από τη ζωή μας. Είναι χρήσιμο να εστιάσουμε κατευθείαν στο “μετά”. Στα απρόσμενα “δώρα” του κάθε εμποδίου. Στο “κρυμμένο” καλό. Ποιο είναι το πρώτο βήμα;
Αποδοχή της πραγματικότητας
Δεν έχει σημασία πόσο καλά σχεδιάζεις και προσπαθείς να ελέγξεις τη ζωή σου. Θα εμφανιστούν, οπωσδήποτε, απροσδόκητα γεγονότα. Οι περισσότεροι από εμάς αντιδρούμε αρνητικά η με πανικό σε ατυχίες και εμπόδια, κυρίως γιατί μας αιφνιδιάζουν.
Είσαι καθ’ οδόν για τη δουλειά, βιάζεσαι και διαπιστώνεις ότι σου έχει σκάσει το λάστιχο. Έπεσε πάνω στα ρούχα σου καφές και πανικοβάλλεσαι πώς θα παρουσιαστείς στο γραφείο και σε εκείνο το σημαντικό ραντεβού που έχεις. Ένας συνάδελφος σου μιλάει απότομα και είναι αγενής μαζί σου χωρίς λόγο.
Ενδεχομένως, αντιμετωπίζοντας κάτι από όλα αυτά, έχεις ήδη αποφασίσει πως η μέρα σου καταστράφηκε από κάτι τυχαίο και ασήμαντο. Ακόμα κι αν επί της ουσίας είναι κάτι ασήμαντο, είναι ικανό να σε αποσυντονίσει. Μπορεί όλα να σου φαίνονται απογοητευτικά. Και ίσως είναι. Όμως δεν είναι έξυπνο, ούτε αποτελεσματικό να αφήσεις την αναποδιά να κυριεύσει το μυαλό και τη μέρα σου.
Δες το αλλιώς
Είναι σημαντικό να κατανοήσεις πως τα προβλήματα είναι δεδομένα. Mόνο η έντασή τους είναι μεταβλητή. Εάν μπορέσεις να μάθεις να αποδέχεσαι τα προβλήματα ως ένα φυσιολογικό, τακτικό και εντελώς αναπόφευκτο μέρος της ζωής, θα έχεις κάνει το πρώτο βήμα για να τα χειριστείς με περισσότερη χάρη και αντικειμενική κατανόηση. Η παραμονή σε αυτά προκαλεί άγχος και εμποδίζει την παραγωγικότητά σου. Είναι πιο έξυπνο να δεις πέρα από το πρόβλημα και να εστιάσεις την προσοχή σου στις όποιες θετικές προεκτάσεις μπορεί να κρύβει.
Δες τα προβλήματα ως ευκαιρίες
Πάντα θα υπάρχουν προβλήματα στη ζωή μας, είτε πρόκειται για προσωπικά ζητήματα, επαγγελματικές προκλήσεις, είτε για ατυχία που καταστρέφει απλά τη μέρα μας.
Υιοθέτησε τη νοοτροπία εκείνη που σου επιτρέπει να χειρίζεσαι τις προκλήσεις με διαφορετικό τρόπο. Αντί να βλέπεις τα προβλήματα ως κάτι που σε αποδιοργανώνει, χαλά την ψυχολογία σου και σου στερεί δυνάμεις, αντιμετώπισέ τα ως ευκαιρίες. Ευκαιρίες για γνώση, εξέλιξη, ανάπτυξη, βελτίωση ή προσαρμογή, με ένα τρόπο που σε αφήνει σε καλύτερη θέση από ό,τι ήσουν πριν υπάρξει το πρόβλημα. Αυτή η απλή νοοτροπία έχει πολλά οφέλη.
Πρώτον, μειώνει το βάρος του άγχους που συνήθως συνοδεύει οποιοδήποτε νέο πρόβλημα. Επειδή το πρόβλημα αντιμετωπίζεται με θετικό τρόπο, είναι λιγότερο εκφοβιστικό.
Δεύτερον, διαμορφώνει το πρόβλημα. Επειδή το μυαλό αρχίζει αμέσως να σκέφτεται τα αποτελέσματα και τις πιθανές λύσεις, μπορεί αυτό το πρόβλημα να αναλυθεί και να αναλυθεί ευκολότερα.
Τρίτον, ενθαρρύνει την ανάπτυξη. Αυτή η νοοτροπία σε αναγκάζει να προσαρμόζεσαι και να βελτιώνεσαι σε συνεχώς επαναλαμβανόμενη βάση. Το κέρδος; Κάθε πρόβλημα που βλέπεις ή επιλύεις με αυτόν τον τρόπο, καθιστά πιο εύκολο τον χειρισμό μελλοντικών προβλημάτων, διαμορφώνοντας έναν θετικό κύκλο ενίσχυσης.
Απλοί τρόποι για να παραμείνεις αισιόδοξη
Δυστυχώς, δεν υπάρχει κανένας μαγικός διακόπτης που να μπορείς να γυρίσεις στον εγκέφαλό σου ώστε να σε κάνει, να δεις ξαφνικά, όλα τα προβλήματά σου υπό αυτό το πρίσμα. Εάν θέλεις να υιοθετήσεις αυτή τη νοοτροπία, θα πρέπει να αφιερώσεις χρόνο για να επαναπρογραμματίσεις τον εγκέφαλό σου. Είναι δυνατό να συμβεί. Όμως θα χρειαστεί συνεχής προσπάθεια, για μεγάλο χρονικό διάστημα για να δεις τα αποτελέσματα.
Μπορείς να το δεις θετικά
Αναγνώρισε την ικανότητά σου να είσαι θετικός άνθρωπος. Η απλή αναγνώριση της ικανότητάς σου να είσαι θετική σε βοηθά να γίνεις ακριβώς αυτό. Αντιμετωπίζεις τα πάντα με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και, ως εκ τούτου, δίνεις λιγότερη δύναμη στον αρνητισμό σου.
Cut the drama
Αν βρεθείς μπροστά σε μια αναποδιά, αντί να σκεφτείς «Όλα στραβά μου πάνε σήμερα», σκέψου «Είμαι έτοιμη να αντιμετωπίσω τη μικρή αυτή αναποδιά και όλα καλά». Αυτό θα σε κάνει πιο αποτελεσματική στο να αντιμετωπίσεις το πρόβλημα. Ο αισιόδοξος τρόπος σκέψης δεν είναι να αγνοείς τα γεγονότα ή την πραγματικότητα. Είναι να τα αναγνωρίζεις ορθολογιστικά, χωρίς να δραματοποιείς υπερβολικά την κατάσταση.
Αξιολόγησε αντικειμενικά τη κατάσταση
Μάθε να αξιολογείς αντικειμενικά τα προβλήματα και τις συνέπειες. Προσπάθησε να απομονώσεις τις πραγματικές απειλές από τις υπερβολικές αντιδράσεις που αντανακλαστικά έχεις. Κάτι τέτοιο θα σε βοηθήσει να μετατοπίσεις την εστίασή σου από το να βλέπεις το πρόβλημα ως καταστροφή, στο να δεις το πρόβλημα ως μια ουδέτερη δύναμη που σου επιτρέπει απλά να αναλάβεις δράση. Ο εγκέφαλός μας, πολλές φορές είναι προγραμματισμένος να φαντάζεται τα χειρότερα σενάρια και να μεγαλοποιεί τις πιθανές απειλές. Άλλαξε το πρόγραμμα του εγκεφάλου σου.
Ψάξε το θετικά μέσα σε κάθε αρνητικό
Όταν νιώθεις απογοήτευση ή άγχος, καθοδήγησε το μυαλό σου σε κάτι για το οποίο νιώθεις ευγνωμοσύνη. Η ευγνωμοσύνη είναι μια πρακτική που μπορεί να αλλάξει την οπτική σου και να σε κάνει να δεις ακόμα και μια σημαντική ατυχία η ένα εμπόδιο κόσμο μέσα από εντελώς άλλο, πιο ουσιαστικό πρίσμα. Είναι ένας τρόπος για να μείνεις προσγειωμένη ώστε να δεις τα θετικά μέσα σε κάθε τι αρνητικό, ακόμα κι όταν νομίζεις ότι δεν υπάρχουν.
Αποστασιοποίηση και ευγένεια
Αντιμετώπισε την αγένεια των ανθρώπων, που μπορεί να σου χαλάσει τη διάθεση, με ευγένεια. Μην χάνεις την αυτοκυριαρχία και τη διάθεσή σου για κάποιον που, απλά, μπορεί να έχει μια άσχημη μέρα. Μην επιτρέπεις να σε επηρεάζει η διάθεση και η συμπεριφορά των άλλων. Δώσε ένα μάθημα καλοσύνης, ανωτερότητας και αγάπης εκείνη τη στιγμή. Για να αφήσεις εκείνες τις ορμόνες της χαράς να μπουν μέσα σου και να τις μεταδώσεις και σε όσους είναι γύρω σου. Γιατί όταν χαμογελάς και είσαι θετική, αισιόδοξη και χαρούμενη, η ενέργεια αυτή έχει ένα σπουδαίο χαρακτηριστικό: Μεταδίδεται!
Ψάξε για το κρυμμένο καλό
Η ευτυχία στη ζωή δεν προκύπτει απλά. Περιλαμβάνει περισσότερη εστίαση και συγκέντρωση στη θετική πλευρά της ζωής, περισσότερη αυτοπεποίθηση, ικανότητα αποτελεσματικότερης καταπολέμησης του στρες και καλύτερες σχέσεις με τους ανθρώπους.
Είναι σημαντικό να συμβιβαστείς με ό,τι μπορείς και ό,τι δεν μπορείς να ελέγξεις. Σταμάτα να καταβάλλεις τόση προσπάθεια σε ό,τι είναι εκτός του ελέγχου σου. Αυτό θα σε εξουθενώσει και θα σε κάνει να νιώσεις απελπισία. Αποδέξου πως θα υπάρχουν και στραβές μέρες στη ζωή σου.
Ψάξε για το καλό. Ας υποθέσουμε ότι κάτι καλό κρύβεται μέσα σε κάθε δυσκολία ή πρόκληση. «Όποτε ο Θεός θέλει να μας δώσει ένα δώρο, το τυλίγει σε ένα πρόβλημα», λέει ο λαός μας. Όσο μεγαλύτερο είναι το δώρο που έρχεται, τόσο μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα που θα λάβεις. Το υπέροχο, όμως, είναι ότι αν ψάξεις το δώρο, πάντα θα το βρίσκεις.
Αναζήτησε το μάθημα μέσα σε κάθε δυσκολία. Υπέθεσε ότι όποια κατάσταση και αν αντιμετωπίζεις αυτή τη στιγμή, είναι ακριβώς η σωστή κατάσταση που, τελικά, χρειάζεσαι για την επιτυχία ή την ευτυχία σου. Είναι κάποια πράγματα που πρέπει να συμβούν ενδεχομένως, για να σε βοηθήσουν να μάθεις κάτι, να γίνεις καλύτερος άνθρωπος , να σε βοηθήσουν να επεκταθείς και να αναπτυχθείς. Αναζήτησε, λοιπόν, το πολύτιμο μάθημα μέσα σε κάθε αντιξοότητα.
Ως επίλογο θα χρησιμοποιήσω τα λόγια του ποιητή Walt Whitman: Κράτα το πρόσωπό σου στραμμένο προς τον ήλιο και οι σκιές θα πέσουν πίσω σου.
Κεντρική φωτογραφία, Ivan Kazlouskij
Κείμενο της Certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου.