Πρόσφατα γίναμε μάρτυρες της απίστευτης ιστορίας μιας νεαρής γυναίκας που εξ αιτίας μιας εμμονής κατέστρεψε τη ζωή μιας άλλης πετώντας της βιτριόλι στο πρόσωπο. Στόχος της ήταν να της στερήσει τη δυνατότητα να ζήσει μια φυσιολογική ζωή. Κι όλα αυτά εξ αιτίας ενός τοξικού κοκτέιλ εμμονικής ζήλιας και φθόνου.
Από τη ζήλια στην εμμονή
Η ζήλια είναι τοξικό συναίσθημα. Όσο πιο έντονη είναι τόσο πιο δυσάρεστη γίνεται, τόσο και για εκείνον που ζηλεύει, όσο και για τον αποδέκτη της ζήλιας. Όταν γίνει ανεξέλεγκτη, τις περισσότερες φορές η ζήλια καταλήγει σε ρήξη κάθε σχέσης και συναισθήματος. Όλοι ζηλεύουμε κατά καιρούς. Είναι μια φυσιολογική αντίδραση στην αίσθηση ότι μια ιδιαίτερη και πολύτιμη σχέση μας απειλείται. Η “υγιής” ζήλια απλά φωνάζει «είσαι σημαντικός για μένα και δεν θα ήθελα να συμβεί κάτι κακό στη σχέση μας». Όταν αυτή η αντίδραση παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις και αρχίζει και διογκώνεται μέσα στο μυαλό μας, τότε μπορεί να εξελιχτεί σε κανονική εμμονή. Τότε μιλάμε για μια παθολογική, νοσηρή κατάσταση που τις περισσότερες φορές καταλήγει σε παραληρηματικές ιδέες και σε ψυχολογικές διαταραχές.
Η ζήλια δεν κρύβει αγάπη
Ο περισσότερος κόσμος έχει την πεποίθηση πως η «ζήλια είναι σημάδι αγάπης». Το ακούω συχνά από πολλούς πελάτες μου αυτό. Όπως και το ότι «οι άνθρωποι που είναι πραγματικά ερωτευμένοι ζηλεύουν για τα πιο ηλίθια πράγματα». Προσωπικά πιστεύω πως όλο αυτό είναι ένας μύθος. Για να μην είμαι απόλυτη, θα το θέσω διαφορετικά: δεν πιστεύω ότι το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών που ζηλεύουν, λειτουργούν έτσι επειδή απλά αγαπούν! Τι άλλο, λοιπόν, μπορεί να είναι η ζήλια εκτός από αγάπη;
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Ανασφάλεια και αίσθημα ιδιοκτησίας
- Εξάρτηση από τον σύντροφο
- Αίσθημα ανεπάρκειας στη σχέση. Νοιώθουμε ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί για τον σύντροφό μας
- Νευρωτισμός
- Φόβος πως ο σύντροφός μας θα μας αφήσει. Ή πως δεν θα μας αγαπήσει αρκετά.
- Σύνδρομο συναισθηματικής «εγκατάλειψης».
Όλοι αυτοί οι παράγοντες που σχετίζονται με τη ζήλια, αφορούν την ανασφάλεια των ζηλότυπων ανθρώπων και όχι την αγάπη που έχουν για τον σύντροφό τους. Με απλά λόγια η ζήλια είναι η πιο ακραία έκφραση της δικής μας ανασφάλειας και του φόβου. Από την άλλη πλευρά, η αγάπη είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Η αγάπη αφορά την ελευθερία και την ικανοποίηση που προέρχεται από την εμπιστοσύνη και την πίστη στον σύντροφό μας. Έτσι, η ζήλια και η αγάπη δεν μπορούν να είναι συνώνυμα.
Αν είσαι αυτός που ζηλεύει:
- Απέφυγε να κατασκοπεύεις τον σύντροφό σου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το παραμικρό που θα εντοπίσεις εκεί, είτε θα το ερμηνεύσεις λάθος, είτε θα του δώσεις μεγαλύτερη σημασία από ότι θα έχει. Το αποτέλεσμα θα είναι να πυροδοτήσεις ένα φαύλο κύκλο αυξημένης παρακολούθησης και ..ζήλιας.
- Δούλεψε με τον εαυτό σου! Χτίσε σχέση εμπιστοσύνης και με εσένα την ίδια και με τον άνθρωπο που είναι δίπλα σου.
- Επικοινώνησε με τον σύντροφό σου. Μίλησέ του γι’ αυτά τα συναισθήματα. Εκφράσου με ηρεμία και αγάπη και αναζητήστε μαζί λύσεις. Οι εκρήξεις θυμού, η εκτόξευση κατηγοριών ή ο σαρκασμός δεν θα βοηθήσει κανέναν και θα φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα.
- Αύξησε την αυτοεκτίμησή σου. Το συναίσθημα της αυτοεκτίμησης είναι το καλύτερο αντίδοτο στη τοξικότητα της ζήλιας.
- Συνειδητοποίησε πως κάθε σκέψη που περνάει από το μυαλό σου, μερικές φορές μπορεί να μην έχει βάση. Επομένως, αναγνώρισε ότι οι υποψίες που πυροδοτούν συναισθήματα ανασφάλειας και ζήλιας μπορεί, στην πραγματικότητα, να είναι ψευδείς.
- Μην στερείς την ελευθερία κανενός προκειμένου να ικανοποιήσεις τη δική σου ανασφάλεια. Αν απαιτείς να σου λέει κάθε πέντε λεπτά που βρίσκεται, αν θες να ξέρεις διαρκώς με ποιον μιλάει στο τηλέφωνο και αν του ζητάς να σε ενημερώνει για την κάθε του κίνηση, να ξέρεις ότι όλα αυτά απομακρύνουν τον σύντροφό σου από κοντά σου. Κανείς δε θέλει να αισθάνεται ότι ελέγχεται. Κανείς δεν νοιώθει άνετα όταν καταλαβαίνει ότι δεν τον εμπιστεύονται.
- Συζήτησε με έναν ειδικό. Ζήτα βοήθεια. Ένας καλός θεραπευτής μπορεί να σε βοηθήσει να εντοπίσεις τους λόγους που ζηλεύεις, να σου δείξει πώς θα τους ξεπεράσεις, να σε βάλει στο δρόμο προς μια υγιή σχέση.
- Σταμάτα να συγκρίνεις τον εαυτόν σου με τους άλλους. Το κάθε άτομο είναι μοναδικό! Κάθε άτομο έχει τα δικά του χαρίσματα και τα δικά του ταλέντα. Αγάπησε αυτό που είσαι! Όσο περισσότερο συγκρίνεις, τόσο περισσότερο χάνεις τον εαυτό σου.
- Αν διαπιστώσεις ότι τελικά η ζήλια σου έχει πραγματική βάση ή αν ο σύντροφός σου τροφοδοτεί συνειδητά και ασταμάτητα τη ζήλια σου, τότε να μάθεις να φεύγεις! Αγάπησε αρκετά τον εαυτό σου ώστε να πάρεις τη γενναία απόφαση να αποχωρήσεις από τη σχέση και να αναζητήσεις κάποια καλύτερη. Κάποια που δεν θα είναι τοξική!
- Αν είναι ο σύντροφός σου που εκδηλώνει αδικαιολόγητη ζήλια, να θυμάσαι πως αυτό δεν αφορά εσένα αλλά εκείνον. Αυτό που εσύ μπορείς να κάνεις είναι, να τον διαβεβαιώσεις για την αγάπη σου και για το ενδιαφέρον σου. Με αυτόν τον τρόπο θα νιώσει πιο ασφαλής και πιο ήσυχος. Το ίδιο και εσύ.
Από τη ζήλια στο φθόνο
Ο φθόνος είναι η δυσαρέσκεια, η λύπη και η επιθυμία για τα αγαθά, για τα πλεονεκτήματα, για τα ταλέντα ή για την ευτυχία των άλλων. Πρόκειται για το αμέσως επόμενο στάδιο της νοσηρής ζήλιας. Τα αισθήματα κατωτερότητας και ανεπάρκειας αυξάνονται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό και περνούν σε άλλο επίπεδο, με αποτέλεσμα το άτομο που φθονεί να μη διστάσει να κάνει κακό. Αυτό που πρέπει να σημειωθεί εδώ είναι το εξής: Ενώ ο φθόνος είναι η επιθυμία να κατέχουμε αυτό που είναι η έχει κάποιος άλλος, η ζήλια είναι ο φόβος να χάσουμε αυτό που έχουμε εμείς. Και τα δύο συναισθήματα μπορούν να γίνουν καταστροφικά έως και θανατηφόρα. Όπως στην περίπτωση της κοπέλας με το βιτριόλι.
Όλα έχουν να κάνουν με εσένα
Όπως ίσως έχεις αρχίσει να υποψιάζεσαι διαβάζοντας τα παραπάνω, η απαλλαγή από κάθε είδους ανασφάλεια και ζήλια, δεν έχει καμία σχέση με το άλλο άτομο. Όλα έχουν να κάνουν με εσένα. Πρέπει να μάθεις να αγαπάς και να εκτιμάς τον εαυτό σου. Εάν το κάνεις, τότε αυξάνεις τις πιθανότητες να προσελκύσεις στη ζωή σου αξιόπιστα άτομα που αξίζουν να είναι δίπλα σου.
Photo Credit: Chloe (2009_film)
Κείμενο της certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου_ www.afroditihondou.com [email protected]
