Η πολυαναμενόμενη αναδιαμόρφωση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου περνά στα χέρια του David Chipperfield, του σπουδαίου Βρετανού αρχιτέκτονα με τις πολλαπλές διακρίσεις που έχει αφήσει το δικό του στίγμα στον αρχιτεκτονικό κόσμο. Μεταξύ άλλων τιμήθηκε με το φετινό βραβείο αρχιτεκτονικής Pritzker για τη διακριτική αλλά μετασχηματιστική κοινωνική επίδραση του έργου του, που εκτείνεται σε πάνω από τέσσερις δεκαετίες. Το Chipperf Architecture Prize, θεωρείται το πιο σημαντικό βραβείο αρχιτεκτονικής διεθνώς, κάτι σαν το νόμπελ της αρχιτεκτονικής. Η κριτική επιτροπή εξηγώντας την επιλογή της, ανέφερε ότι η αρχιτεκτονική του “είναι μακριά από τάσεις, είναι ήσυχη αλλά και ισχυρή, συγκρατημένη και κομψή”, ενώ η “δέσμευσή του σε μια αρχιτεκτονική διακριτικής αλλά μετασχηματιστικής κοινωνικής επίδρασης γίνεται πάντα με λιτότητα. Αυτή η απόσταξη αποτελεί μια διάσταση βιωσιμότητας που εξαλείφει τις περιττές κινήσεις και αποτελεί επίσης το πρώτο βήμα για τη δημιουργία δομών ικανών να διαρκέσουν, φυσικά και πολιτιστικά”.
Μεταμορφώνοντας ιστορικά κτίρια και μουσεία σε μοντέρνους χώρους
Γεννημένος στο Λονδίνο το 1953, ο Chipperfield ξεκίνησε την καριέρα του μετά την αποφοίτησή του από το Kingston School of Art το 1976. Στη συνέχεια αποφοίτησε και από το Architectural Association το 1977. Εργάστηκε στα γραφεία των επίσης βραβευμένων με Pritzker, Norman Foster και Richard Rogers, πριν ιδρύσει το στούντιο David Chipperfield Architects, το 1985 στο Λονδίνο. Σήμερα διατηρεί γραφεία στο Βερολίνο, το Μιλάνο, τη Σαγκάη και το Σαντιάγο ντε Κομποστέλα. Tο έργο του περιλαμβάνει πολλά μουσεία, γκαλερί και γραφεία σε όλο τον κόσμο. O Chipperfield είναι γνωστός για τις μεταμορφώσεις ιστορικών κτιρίων και μουσείων σε κομψούς, μοντέρνους χώρους. Όπως στο Βερολίνο το Μουσείο Neues του Friedrich August Stüler το 2009, η πινακοθήκη James Simon το 2018 καθώς και η Neue Nationalgalerie του Mies van der Rohe το 2021.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο σημαντικότερος αρχιτέκτονας για πολιτιστικά κτίρια. Έχει δημιουργήσει έργα τοπόσημα, όπως το Hepworth στο Wakefield στο ηνωμένο Βασίλειο το 2011, το Μουσείο τέχνης Saint Louis στο Μιζούρι το 2013, το Museo Jumex στην πόλη του Μεξικού το 2013. Αλλά και πολλά έργα σε δημόσιο χώρο. Μεταξύ των οποίων το Veles e Vents στη Βαλένθια το 2006, το Turner Contemporary στο Μαργκέιτ το 2011 και το Inagawa Cemetery Chapel and Visitor Centre το 2017. Το στούντιό του έχει επίσης εμβαθύνει σε τυπολογίες κατοικιών και γραφείων. Με έργα όπως το Amorepacific Headquarters στη Σεούλ το 2017 και oι κατοικίες Hoxton Press στο Λονδίνο το 2018.
Ισχυρό αρχιτεκτονικό αποτύπωμα
Εκτός από το Pritzker Architecture Prize, ο Chipperfield έχει λάβει πολλές άλλες διακρίσεις, όπως το RIBA Royal Gold Medal το 2010, το Mies van der Rohe Award το 2011 και το Praemium Imperiale for Architecture της Ιαπωνικής Ένωσης τέχνης το 2013. Επίσης, κτίριά του έχουν επιλεγεί οκτώ φορές για το διάσημο βραβείο Stirling. το 2004 διορίστηκε Διοικητής του τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, το 2010 ανακηρύχθηκε ιππότης και το 2021 διορίστηκε στο τάγμα των Εταίρων της τιμής της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Παράλληλα με την αρχιτεκτονική ο Chipperfield γράφει και διδάσκει στην Κρατική Ακαδημία Καλών τεχνών της Στουτγάρδης και το πανεπιστήμιο Yale. Επιμελήθηκε επίσης την 13η Biennale Αρχιτεκτονικής το 2012. Η τελετή της απονομής του βραβείου Αρχιτεκτονικής Pritzker 2023 θα γίνει στις 24 Μαΐου στην Αθήνα, στον αρχαιολογικό χώρο και στο μουσείο της Αρχαίας Αγοράς.
Aνακαίνιση του πολυκαταστήματος Jenners και επέκταση του Εθνικού αρχαιολογικού μουσείου στην Αθήνα
Tο γραφείο του αυτή τη στιγμή εργάζεται για την ανακαίνιση του εμβληματικού πολυκαταστήματος Jenners στο Εδιμβούργο. Αλλά και για την επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στην Αθήνα. Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σχολιάζει: “Oι δύο μεγάλες μας ευθύνες είναι να ενδυναμώσουμε το μουσείο ώστε να δοθεί μια μεγαλύτερη ευκαιρία ανάδειξης της εξαιρετικής αρχαιολογικής συλλογής του και να απευθυνθεί στην πόλη και τους κατοίκους με έναν δυναμικό τρόπο, αναβαθμίζοντας την περιοχή όπου βρίσκεται. Αυτό που μου αρέσει στην Αθήνα είναι ότι ακόμη τη νιώθω σαν μια πραγματική πόλη, έχει μια οικιακή (domestic) ποιότητα. Δεν πιστεύω ότι το ζήτημα της υποβάθμισης κάποιων σημείων της είναι τόσο επικίνδυνο όσο το θέμα του εξευγενισμού (gentrification). Οι πόλεις χάνουν πολύ γρήγορα την ταυτότητά τους όταν κάποιος δεν μπορεί να πληρώσει το ενοίκιό του ή όταν δεν μπορεί να ζήσει π.χ. στο κέντρο του Λονδίνου”.
Κεντρική φωτογραφία Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
Aπόσπασμα από το κείμενο με τίτλο “David Chipperfield: Διακριτικός και ταπεινός” της Κατερίνας Ασημακοπούλου που δημοσιεύεται στο περιοδικό Maison & Décoration Άνοιξη/Καλοκαίρι 2023.
