Κορυφαία εκπρόσωπος και διαμορφώτρια της performance art, η 73χρονη Marina Abramovic πρωταγωνιστεί στην εικαστική ατζέντα του Σεπτέμβρη εγκαινιάζοντας τρεις εκθέσεις σε Αθήνα και Λονδίνο.
Ακόμα και αν λιθοβολείται, χλευάζεται ή αποκηρύσσεται, η προσφορά και η επιδραστικότητα της “γιαγιάς της Performance” στην παγκόσμια τέχνη είναι μοναδική. H φθινοπωρινή “επέλαση” της Abramovic ξεκινά με τις πλέον “πολύτιμες εμπειρίες ζωής” της δημιουργού που δίνουν έναυσμα για την εννοιολογική εικαστική εγκατάσταση της «Traces». Η έκθεση θα φιλοξενηθεί παρουσιαστεί στην Old Truman Brewery από 10 έως και 12 Σεπτεμβρίου με δυνατότητα δωρεάν online πρόσβασης από το WePresent.
Τα αμέσως επόμενα εγκαίνια αφορούν το οπερατικό art project “Seven Deaths”. Ένα χρόνο μετά την πρεμιέρα του στο Bayerische Staatsoper του Μονάχου, στις 14 Σεπτεμβρίου κάνει εγκαίνια στην περίφημη Lisson Gallery του Λονδίνου. Δέκα ημέρες αργότερα το “Seven Deaths” έρχεται στην Αθήνα και “ανεβαίνει” για πέντε must check παραστάσεις στη Λυρική Σκηνή Σταύρου Νιάρχου με τίτλο «Οι 7 θάνατοι της Μαρίας Κάλλας». Πρόκειται για ωδή της Abramovic στην θρυλική Ελληνίδα σοπράνο αλλά και σε όλες τις ντίβες των οποίων η ζωή εκτός σκηνής, συνοδευόταν από δράμα και πόνο.
«Traces» Οι εμπειρίες ζωής της Abramovic
Διάσημη για το εννοιολογικό της έργο, η Marina Abramovic κάνει και πάλι την έκπληξη. Μας καλεί να ανακαλύψουμε την προσωπική της “κάψουλα χρόνου” μέσα από πέντε εμπειρίες ζωής που σημάδεψαν την προσωπικότητα, το έργο και την πρακτική της. Για την Marina, το δοκίμιο «Σχετικά με τον πόνο των άλλων» της Σούζαν Σόνταγκ και το ενεργειακό φυτό Ρόδο της Ιεριχούς είναι δύο από τις εμπειρίες ζωής που κάνουν την διαφορά.

Η εικαστική εγκατάσταση διαδραματίζεται σε πέντε δωμάτια. Το Ρόδο της Ιεριχούς εκπροσωπεί την πίστη της εικαστικού στην αδιάκοπη «δύναμη της ζωής». Το έργο «Έναστρη Νύχτα» του Van Gogh αντικατοπτρίζει την κατανόηση της για το σύμπαν. Η εμπειρία ολοκληρώνεται με την παρουσίαση των έργων Crystal Cinema (1991) και 10,000 stars (2015). Τέλος η εγκατάσταση ολοκληρώνεται με μαγνητοσκοπημένη συνέντευξη της Abramovic. Η δωρεάν εικαστική εμπειρία φιλοξενείται 10-12 Σεπτεμβρίου στην Old Truman Brewery με online πρόσβαση από το We Present.

“Οι 7 Θάνατοι της Μαρίας Κάλλας” στην Αθήνα
Το φιλόδοξο οπερατικό project της ιέρειας της Performance art με τίτλο “Οι 7 Θάνατοι της Μαρίας Κάλλας” αποτελεί την είδηση του φθινοπώρου.
Marina Abramovic και Μαρία Κάλλας. Δύο διάσημες, πρωτοπόρες και εξαιρετικά επιτυχημένες γυναίκες, που έχουν θριαμβεύσει σε διαφορετικές εποχές. Δύο γυναίκες που έχουν βιώσει με ένταση τη θετική αλλά και την τραγική πλευρά του έρωτα, συναντιούνται στη σκηνή για να διηγηθούν ιστορίες ζωής, πάθους και καταστροφής.

Δυνατές προσωπικότητες – Ραγισμένες καρδιές
Η συνταρακτική ζωή της Κάλλας πάντα γοήτευε την Abramovic. Η ίδια λέει πως άκουσε για πρώτη φορά τη φωνή της Ελληνίδας σοπράνο σε ηλικία 14 ετών. Ντίβα του 20ου αιώνα, η Κάλλας λατρεύτηκε από το κοινό. Όπως ποτέ δεν γνώρισε την πραγματική αγάπη. Πίσω από τα φώτα, η ζωή της ήταν ακόμα πιο τραγική απ’ ότι η ίδια είχε συνειδητοποιήσει. Η μητέρα της την εκβίασε. Ο σύζυγος της Τζιοβάνι Μπατίστα την έκλεψε. Ο μεγιστάνας Αριστοτέλης Ωνάσης την εγκατέλειψε για την Τζάκι Κένεντι. Όπως πολλές από τις ηρωίδες της όπερας που δημιούργησε η Κάλλας επί σκηνής, έτσι και η ίδια η σοπράνο πέθανε από αγάπη. Πέθανε από “ραγισμένη καρδιά”.

Το έργο “Οι 7 Θάνατοι της Μαρίας Κάλλας” δεν θα μπορούσε παρά να έχει και αυτοβιογραφική διάσταση. Η Marina Abramovic ομολογεί ότι στη performance υπάρχουν υπαινιγμοί βασισμένοι στην επώδυνη προσωπική σχέση της με τον εικαστικό Paolo Canevari.
“Βλέπω μεγάλο μέρος του εαυτού μου στην Κάλλας” δήλωνε πριν ένα χρόνο η εικαστικός. “Είμαστε και οι δύο Τοξότες. Είμαστε και οι δύο έντονα συναισθηματικές. Αλλά ταυτόχρονα ευάλωτες. Λίγο έλειψε να έχω την “τύχη” της Κάλλας. Η διαφορά είναι ότι εμένα με “έσωσε” η δουλειά μου”. Μιλώντας για την όπερα, τόνισε: «Θέλησα να δείξω τη δύναμη και επιμονή που μπορεί να έχει μια γυναίκα. Δεν καταλήγει πάντα σε τραγωδία η ερωτική απογοήτευση. Πιστεύω στην ελπίδα».

Ζωή και Τέχνη αδιάσπαστα δεμένες
Το έργο περιλαμβάνει επτά μικρού μήκους ταινίες, επτά σκηνικούς χαρακτήρες, επτά διαφορετικά στυλ μουσικής. Κατά τη διάρκεια της performance η Abramovic πεθαίνει εφτά φορές. Στο τέλος της παράστασης, η εικαστικός εμφανίζεται στη σκηνή παίζοντας τον εαυτό της. Συμπρωταγωνιστής είναι ο πολυβραβευμένος ηθοποιός Willem Dafoe. Τα κοστούμια του “Οι 7 Θάνατοι της Μαρίας Κάλλας” είναι δημιουργίες του καλλιτεχνικού διευθυντή του οίκου Burberry, Riccardo Tisci.

“Το πιο συναρπαστικό χαρακτηριστικό του project δεν είναι απλώς ο συνδυασμός πολλών μουσικών κόσμων. Είναι η συνύπαρξη δύο προσωπικοτήτων, που έχουν πάρα πολλά κοινά, αλλά πολλές διαφορές”. Λέει χαρακτηριστικά ο αρχιμουσικός Γιοέλ Γκαμζού που διευθύνει την ορχήστρα και την χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, συμπληρώνοντας: “Επιπλέον πρόκειται για μια αντίθεση μεταξύ μουσικών κόσμων τους οποίους γνωρίζουμε ήδη. Όπως όπερες των Μπελλίνι, Μπιζέ, Ντονιτσέττι, Πουτσίνι, Βέρντι. Και ενός νέου μουσικού κόσμου που ακούμε στο κομμάτι του Μάρκο Νικοδίγιεβιτς που δημιουργήθηκε ειδικά για την performance”.
Όσο για την Abramovic, θέλησε να παρουσιάσει ένα έργο που δεν θα θύμιζε κλασσική όπερα. Να δημιουργήσει ένα project που συνδυάζει βίντεο, ερμηνεία και τραγούδι. Αυτή είναι και η πραγματική της δουλειά. Έτσι αντιμετωπίζει την όπερα, δημιουργώντας μια νέα δομή.
“Οι 7 θάνατοι της Μαρίας Κάλλας” είναι μια συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την Κρατική Όπερα της Βαυαρίας, τη Γερμανική Όπερα του Βερολίνου, την Εθνική Όπερα του Παρισιού και το Θέατρο Σαν Κάρλο της Νάπολης.
Κείμενο της Βασιλικής Σιαντή, Managing Director / Sianti Gallery.