Στοχεύοντας στον περιορισμό των αποβλήτων, στη μείωση της ρύπανσης και στην προώθηση μιας πιο υπεύθυνης κατανάλωσης η γαλλική νομοθεσία λαμβάνει τολμηρά μέτρα για να ρυθμίσει τις αρνητικές επιπτώσεις της fast Fashion. Μάρκες όπως οι Shein, Temu, Zara και H&M παράγουν τεράστιες ποσότητες ενδυμάτων σε χαμηλές τιμές, ενθαρρύνοντας τους καταναλωτές να αγοράζουν περισσότερα και να τα φοράνε για πολύ λίγο. Το επιχειρηματικό μοντέλο της Fast Fashion ευδοκιμεί στη μαζική παραγωγή, με γρήγορους χρόνους παράδοσης και επιθετικές στρατηγικές μάρκετινγκ, οδηγώντας σε σημαντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Η νομοθεσία της Γαλλίας στοχεύει στους γίγαντες της Fast Fashion
Σε μια κίνηση που θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει το τοπίο της βιομηχανίας της μόδας, η Γαλλική Γερουσία ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία ένα νέο νομοσχέδιο που στοχεύει στις περιβαλλοντικές και οικονομικές συνέπειες της γρήγορης μόδας. Η νομοθεσία επικεντρώνεται κυρίως σε διαδικτυακές πλατφόρμες όπως η Shein και η Temu, οι οποίες είναι γνωστές για τα εξαιρετικά φθηνά ρούχα με υψηλό κύκλο εργασιών. Αυτό το νομοσχέδιο σηματοδοτεί ένα αποφασιστικό βήμα από τη Γαλλία για την καταπολέμηση της κουλτούρας μιας χρήσης που καλλιεργείται από αυτές τις μάρκες.
Οικολογική αξιολόγηση και επιβάρυνση με έως 5 ευρώ ανά fast fashion κομμάτι
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της νομοθεσίας είναι η εισαγωγή ενός συστήματος οικολογικής βαθμολογίας που θα αξιολογεί τα προϊόντα με βάση τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως οι εκπομπές αερίων, η χρήση πόρων και η ανακυκλωσιμότητα. Οι μάρκες με τις χαμηλότερες οικολογικές βαθμολογίες θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν φόρους έως και 5 ευρώ ανά τεμάχιο από το 2025, οι οποίοι θα αυξηθούν σε 10 ευρώ έως το 2030. Ωστόσο, ο φόρος δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% της τιμής λιανικής. Στόχος να καταστήσει τη γρήγορη μόδα λιγότερο οικονομικά ελκυστική στο ευρύ κοινό.
Το νομοσχέδιο θεσπίζει επίσης απαγόρευση της διαφήμισης για Brands που εκφράζουν τη Fast Fashion φιλοσοφία και κυρώσεις σε influencers που προωθούν αυτές τις εταιρείες στο διαδίκτυο. Τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον περιορισμό της προβολής και της ελκυστικότητας της μόδας μιας χρήσης στους καταναλωτές, ενθαρρύνοντας τις βιώσιμες επιλογές.
Προστασία της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας και του περιβάλλοντος
Είναι ενδιαφέρον ότι η νομοθεσία κάνει διάκριση μεταξύ των κολοσσών Fast Fashion και των καθιερωμένων ευρωπαϊκών εμπορικών σημάτων όπως Zara, H&M και Kiabi. Ενώ οι τελευταίες αντιμετωπίζουν ελαφρύτερες υποχρεώσεις, η εστίαση παραμένει έντονα σε διαδικτυακές πλατφόρμες όπως η Shein και η Temu, οι οποίες θεωρούνται η ρίζα της αύξησης των ρούχων μιας χρήσης στη Γαλλία.
Ορισμένοι νομοθέτες δικαιολογούν αυτήν την εστίαση τονίζοντας την ανάγκη προστασίας των ευρωπαϊκών βιομηχανιών. “Οφείλουμε να υπερασπιστούμε ό,τι έχει απομείνει από τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες, οι οποίες επισκιάζονται από αυτούς τους κινεζικούς γίγαντες. Εάν δεν δράσουμε τώρα, η τοπική παραγωγή θα μπορούσε να εξαλειφθεί εντελώς” δηλώνει σχετικά η Γαλλίδα Γερουσιαστής Sylvie Valente Le Hir καθώς ο οικονομικός προστατευτισμός έχει πυροδοτήσει συζήτηση σχετικά με την εξισορρόπηση των περιβαλλοντικών μέτρων με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Τα ρούχα μιας χρήσης προωθούν τη σπατάλη
Μεταξύ 2010 και 2023, η αξία των διαφημιζόμενων προϊόντων γρήγορης μόδας στη Γαλλία αυξήθηκε από 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ σε 3,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Κάθε δευτερόλεπτο, έως και 35 είδη ένδυσης καταλήγουν στα σκουπίδια, σύμφωνα με την περιβαλλοντική υπηρεσία της χώρας Ademe. Αυτά τα συγκλονιστικά στοιχεία υπογραμμίζουν πόσο η γρήγορη μόδα συμβάλλει σημαντικά στα κλωστοϋφαντουργικά απόβλητα και στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Τα fast fashion brands Shein και Temu αποτελούν παραδείγματα του μοντέλου μόδας μιας χρήσης, παράγοντας χιλιάδες στυλ καθημερινά σχεδιασμένα για γρήγορη ανανέωση και ελάχιστη μακροζωία. Οι επιχειρηματικές τους πρακτικές έχουν δεχθεί κριτική για την προώθηση του καταναλωτισμού και της σπατάλης, με περιβαλλοντικές ομάδες να περιγράφουν τον κλάδο ως σημαντικό παράγοντα ρύπανσης και εξάντλησης των πόρων.
Να γιατί η Fast Fashion είναι επιζήμια
Οι αρνητικές επιπτώσεις της Fast Fashion εκτείνονται πέρα από την περιβαλλοντική βλάβη. Η εξάρτηση από φθηνό εργατικό δυναμικό συχνά οδηγεί σε κακές συνθήκες εργασίας, ιδιαίτερα στις χώρες παραγωγής. Επιπλέον, η ταχεία απόρριψη ρούχων ενθαρρύνει μια κουλτούρα απόρριψης, όπου τα ενδύματα απορρίπτονται μετά από λίγες μόνο χρήσεις, συμβάλλοντας σε τεράστια απόβλητα υφασμάτων. Επιπλέον, το περιβαλλοντικό κόστος είναι πολύπλευρο. Η παραγωγή Fast Fashion καταναλώνει τεράστιες ποσότητες νερού, παράγει αέρια του θερμοκηπίου και τοξικά απόβλητα. Παρά τις προσπάθειες όπως η νέα νομοθεσία της Γαλλίας, τα τρέχοντα μέτρα δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση του πλήρους εύρους του προβλήματος.
Συμβουλές για υπεύθυνη χρήση της μόδας
Για την καταπολέμηση των αρνητικών επιπτώσεων της Fast Fashion, μπορείς να υιοθετήσεις πιο υπεύθυνες συνήθειες
.*Επίλεξε ποιότητα έναντι ποσότητας: Η επένδυση σε ανθεκτικά, διαχρονικά κομμάτια μειώνει την ανάγκη για συχνές αντικαταστάσεις.
*Αγόρασε μεταχειρισμένα ρούχα: Τα καταστήματα μεταχειρισμένων ειδών και οι διαδικτυακές πλατφόρμες μεταπώλησης δίνουν στα ενδύματα μια δεύτερη ζωή και προωθούν τις βιώσιμες αγορές.
*Υποστήριξε ηθικές μάρκες: Αναζήτησε εταιρείες που έχουν δεσμευτεί για δίκαιες εργασιακές πρακτικές και φιλικά προς το περιβάλλον υλικά.
*Περιόρισε τις παρορμητικές αγορές: Σχεδίασε τις αγορές σου και απόφυγε τις αγορές που δεν χρειάζεσαι.
*Φρόντισε σωστά τα ρούχα σου: Η σωστή συντήρηση παρατείνει τη διάρκεια ζωής των ενδυμάτων, μειώνοντας τα απόβλητα και την ανάγκη για συχνή αγορά νέων ειδών.
Εταιρίες σε όλο τον κόσμο αγκαλιάζουν τον Νόμο κατά της Fast Fashion
Η Vinokilo, μια από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως εταιρίες vintage ρούχων, σε ανάρτησή της στο προφίλ της στο Instagram γράφει σχετικά: “Η Γαλλία μόλις έγραψε ιστορία — και ο κόσμος της μόδας πρέπει να δώσει προσοχή. Ένας νέος νόμος καταπολεμά την εξαιρετικά γρήγορη μόδα, απαγορεύει τις διαφημίσεις, απαιτεί περιβαλλοντική διαφάνεια και πιέζει για την ποιότητα έναντι της ποσότητας. Δεν είναι μόνο ένα γαλλικό ζήτημα. Είναι ένα παγκόσμιο κάλεσμα αφύπνισης. Και είμαστε εδώ γι’ αυτό. Στη Vinokilo, πιστεύουμε στην αργή, κυκλική μόδα από την πρώτη μέρα. Επειδή το vintage δεν είναι απλώς ένα στυλ — είναι μια δήλωση”.
Φωτογραφίες, Vinokilo
Κείμενο, Άννα Πατσέλλη.
