Γνωστή για τις ογκώδεις, μονόχρωμες και αρχιτεκτονικές σιλουέτες της, η Ελένη Καββάδα μέσω του brand της 240791ek, κάνει σχέδια που φαίνεται να ενδιαφέρονται περισσότερο για την καινοτομία και τον διάλογο, παρά για την απλή έλξη ή την πολυτέλεια. Γλυπτά φορέματα με περίπλοκα και περίτεχνα κομμάτια με πολλές υφές, που αψηφούν τις τάσεις και ανατρέπουν τις καθιερωμένες αντιλήψεις για την ομορφιά, το φύλο και το σώμα. Η Ελένη Καββάδα δεν σκέφτεται τις νέες τάσεις, αλλά μάλλον παραιτείται από όλες τις τάσεις μαζί. Φτιάχνει ρούχα που είναι avant-garde και εφευρετικά, αμφισβητώντας τις προκαταλήψεις για την λειτουργικότητα και την φόρμα. Και είναι αυτός ο φαινομενικά αντιφατικός δυΐσμός που κάνει το brand 240791ek τόσο συναρπαστικό. Το ακόμα πιο συναρπαστικό είναι ότι η fw23 συλλογή της θα παρουσιαστεί τον Μάρτιο στην Εβδομάδα Μόδας του Παρισιού.
Η φιλοσοφία πίσω από την δημιουργία
“Το 240791 γεννήθηκε μαζί μου, εξού και το όνομα του brand, που είναι η ημερομηνία γέννησής μου. Η φιλοσοφία του είναι η δυνατότητα έκφρασης, ελευθερίας, αναγέννησης και ειλικρίνειας του ατόμου. Είναι ο κώδικας επικοινωνίας μου και ο τρόπος έκφρασής μου, με τη βοήθεια της τέχνης. Ασχολούμαι με το “ένδυμα” με την ευρύτερη έννοια από πολύ μικρή ηλικία. Με γοητεύει η ιδιότητα του “φλοιού”, της “πανοπλίας” που αντιπροσωπεύει. Βρίσκω τρομερά ενδιαφέρουσα τη ψυχολογία πίσω από τις ενδυματολογικές μας επιλογές και την σημειολογική τους σημασία. Το δικό μου κομμάτι εμπεριέχει περισσότερο κατασκευές παρά αμιγώς φορέσιμα ενδύματα. Οπότε η διαδικασία του story telling μέσα από μια τέτοια κατασκευή είναι αυτό που με ενδιαφέρει. Όπως έναν ζωγράφο οι πίνακές του, έναν μουσικό τα κομμάτια του” δηλώνει η Ελένη Καββάδα.
Σχεδιασμός με γνώση και συναίσθημα
“Είμαι τελείως διαισθητική και παρορμητική στην δημιουργική διαδικασία που ακολουθώ. Πορεύομαι με το ένστικτο και το συναίσθημα, με στόχο αυτό που έχω την εκάστοτε στιγμή στο νου μου να βγαίνει προς τα έξω όσο πιο ωμό γίνεται. Αυτό εννοείται αφορά στο δημιουργικό αποκλειστικά κομμάτι του brand. Στο ready to wear θα λειτουργήσω πολύ πιο ορθολογιστικά και εγκεφαλικά.”
Ο διάλογος ως μέσο εξέλιξης
“Η αλήθεια είναι πως είμαι άνθρωπος που προτιμά τη μοναχική δημιουργική διαδικασία, διότι γνωρίζω καλά τους ρυθμούς μου, τις τεχνικές μου, τους χρόνους μου. Ειδικά στο κομμάτι της υψηλής ραπτικής ή όταν χρησιμοποιείς αρκετά εναλλακτικά υλικά, απαιτείται μια λεπτομερής προσέγγιση που παίρνει αρκετό χρόνο να αποκτηθεί ως δεξιοτεχνικό εφόδιο. Από την άλλη όψη του νομίσματος, φυσικά, η συναναστροφή και η επικοινωνία μεταξύ των δημιουργικών ατόμων είναι κινητήριος δύναμη και προχωρά την εξελικτική διαδικασία μέσω του “διαλόγου”. Μία δεύτερη γνώμη ή μία ομαδική συζήτηση, ανανεώνει, αναγεννά, ξεσκουριάζει και φρεσκάρει. Οπότε, ακόμα και αν λόγω ανασφάλειας και δυναμικότητας, αλλά και προσωπικής εμπιστοσύνης, επιλέγω την προσωπική δημιουργική διαδικασία, νομίζω ότι η επικοινωνία μεταξύ μιας ομάδας είναι εν τέλει όχι μόνο θεμιτή, αλλά και απαραίτητη.”
Προκλήσεις και δεξιότητες
“Καθώς ξεκίνησα την ανεξάρτητη διαδρομή μου λίγους μήνες πριν την εμφάνιση του covid, η εκκίνηση μου συνέπεσε χρονικά με την μεγάλη κοινωνική και εμπορική αποστασιοποίηση που δημιούργησαν οι καραντίνες. Βέβαια, ομολογουμένως, το χρονικό διάστημα που ακουσίως μας δόθηκε σε αυτού του τύπου την απομόνωση, λειτούργησε πολύ βοηθητικά στο να έχω τον χρόνο να δουλέψω και να δημιουργήσω τις χαρακτηριστικές τεχνικές του brand, ώστε όταν χαλάρωσε σε κάποιο βαθμό η κατάσταση, να το “συστήσω” άρτια. Μία δυσκολία που αντιμετωπίζουμε οι περισσότεροι καλλιτέχνες με ή χωρίς covid, σαφώς, είναι η ισορροπία μεταξύ δημιουργίας και εμπορικότητας. Το γεγονός ότι η δουλειά μας, με τις οικονομικές και κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της δεδομένης στιγμής, τείνει να γίνει αμιγώς είδος πολυτελείας.
Για έναν mainstream εμπορικό σχεδιαστή, η μεγαλύτερη δεξιοτεχνική του ανάγκη θα ήταν η ικανότητα αναφοράς στη μάζα. Η προσιτή καλλιτεχνική και “τόσο όσο” προσέγγιση. Η δυνατή πρόβλεψη του επόμενου trend και η δυναμική και επαρκής προβολή του περιεχομένου του. Από την άλλη, για έναν πιο εσωτερικό και όχι τυποποιημένο δημιουργό, η πυραμίδα δεξιοτεχνιών του θα πρέπει να φιλοξενεί στις υψηλές της θέσεις την άρτια τεχνική κατάρτιση. Την μόρφωση και γνώση της ιστορίας της ένδυσης και της ψυχολογίας πίσω από αυτήν. Και στις δύο περιπτώσεις, πάντως, μία αναπόσπαστη και αναγκαία προϋπόθεση είναι η αγάπη για το αντικείμενο. Αλλά και η συμφιλίωση με το γεγονός πως δεν σταματάς ποτέ να μαθαίνεις και να λαμβάνεις ερεθίσματα. Εκεί ακριβώς βρίσκεται και το κλειδί για την επιτυχία μιας σύγχρονης και φρέσκιας αντιμετώπισης του επαγγέλματος.”
Η ψηφιακή εποχή και η βιωσιμότητα
“Προσωπικά, στην δική μου περίπτωση η ψηφιακή μετάβαση δεν έχει αλλάξει άρδην το σκηνικό της δουλειάς μου. Είμαι παιδί που ξεκίνησε μέσα στο πλαίσιο της τεχνολογίας όπως την ξέρουμε σήμερα. Προς το παρόν περιλαμβάνει μόνο το κομμάτι της ψηφιακής προβολής και παρουσίας του brand online, κάτι που έχει ήδη ανοίξει ασύλληπτες πόρτες. Η τεχνολογία παρ’ όλα αυτά δεν έχει εισβάλλει, ακόμα, στο ατελιέ, καθώς χρησιμοποιώ αποκλειστικά φυσικές και χειροποίητες τεχνοτροπίες.
Είναι ίσως το πιο απαιτητικό σκαλί στην επαγγελματική μας κλίμακα, τουλάχιστον όπως εγώ προσωπικά το αντιλαμβάνομαι. Θα μιλήσω για την ready to wear συλλογή μου, καθώς μόνο αυτή αναφέρεται σε αγοραστικό κοινό και επικοινωνεί με ένα πελατολόγιο. Η ισορροπία μεταξύ του “αυτό δεν φοριέται πουθενά” και του “αυτό δεν έχει αρκετή από την ταυτότητά μου” είναι μια πολύ λεπτή γραμμή που πρέπει να προπονηθείς πολύ και με αρκετές συλλογές ώστε να αποδώσεις επιτυχώς. Πρέπει να έχεις συνεχώς κατά νου το target group σου και τις ανάγκες του και να λειτουργείς με εξυπνάδα με γνώμονα αυτές. Όταν κατακτάς την εμπιστοσύνη, πρέπει να περνάς στην επόμενη σκάλα πρότασης, έως ότου ο διάλογος μεταξύ εσού και του κοινού σου να είναι ένα δημιουργικό και καρποφόρο δούναι και λαβείν.”
Ο ρόλος της τέχνης στην δημιουργική διαδικασία
“Η μουσική, το σινεμά και τα βιβλία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου και είμαι ευγνώμων για την ύπαρξη τους. Ως introvert, είναι το ξέσπασμα μου, όταν δεν είμαι εγώ στη διαδικασία της δημιουργίας, αλλά και αέναη πηγή έμπνευσης και μόρφωσης. Βρίσκω πολλές φορές τον εαυτό μου βαθιά επηρεασμένο από έργο άλλου δημιουργού και ενθουσιάζομαι όταν προχωρά την σκέψη μου ένα βήμα παρακάτω, ή την στρέφει και κάπου τελείως διαφορετικά. Εν γένει, ο τρόπος που αντιλαμβάνομαι την τέχνη σαν έννοια, εάν θα έπρεπε να την αποδώσω απεικονιστικά, είναι σαν ένα τεράστιο επουράνιο παζλ, όπου ο καθένας ταιριάζει το κομμάτι του, για το καλό του συνόλου, ανεξάρτητα σε ποιόν τομέα προσφέρει.”
Η συμμετοχή στην εβδομάδα μόδας στο Παρίσι και τα μελλοντικά σχέδια
“Είναι μια τρομερή ευκαιρία εκτενέστερης προβολής, σε ένα κοινό που πιθανώς να ενδιαφέρεται για το προϊόν που προσφέρω και για τον τρόπο που το κάνω, μια τρομερή ευκαιρία για γνωριμίες, για εξωστρέφεια και νέες εμπειρίες που θα θυμάμαι για πάντα. Ρεαλιστικά, να μπορώ να συνεχίσω να έχω τη δυνατότητα να κάνω αυτό που κάνω. Τα πράγματα παγκοσμίως ζορίζουν όλο και περισσότερο και είναι κάτι παραπάνω από αισθητό. Ρομαντικά, το σχέδιο μου για το 240791 είναι να συστηθεί λίγο πιο έντονα και εκτός Ελλάδος και να βρει το πλαίσιο, επιτέλους, που του ταιριάζει και μέσα στο οποίο να μπορεί να προσφέρει το, προαναφερθέν, κομμάτι του παζλ του” αναφέρει η Ελένη Καββάδα.
Κεντρική φωτογραφία 240791, Ελένη Καββάδα.
Kείμενο του fashion stylist Παναγιώτη Πανουκλιά.