Τα τελευταία χρόνια τα functional foods, δηλαδή οι λειτουργικές τροφές έχουν απασχολήσει ιδιαίτερα την επιστημονική κοινότητα καθώς μοιάζει να έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία και την ευεξία. Για παράδειγμα, μπορούν να παίξουν ρόλο στην πρόληψη ασθενειών, να καλύψουν διατροφικές ελλείψεις, να τονώσουν τις αθλητικές (κι όχι μόνο!) αποδόσεις. Όμως τι ακριβώς είναι τα μαγικά «functional» τρόφιμα;
Τι σημαίνει functional foods;
Οι “λειτουργικές” τροφές είναι μία ομάδα τροφίμων που πέραν της διατροφικής τους αξίας, προσδίδουν επιπλέον πλεονεκτήματα σε αυτόν που τα καταναλώνει. Στην ομάδα αυτή, ανήκουν τόσο φυσικά τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά όσο και εμπλουτισμένα προϊόντα. Ναι σωστά σκέφτεσαι! Και πολλά φρούτα ή λαχανικά ανήκουν σε αυτή την ομάδα. Τα εμπλουτισμένα τρόφιμα, συνήθως αφορούν γαλακτοκομικά προϊόντα, δημητριακά, χυμούς ή και αυγά. Τα παραπάνω functional foods μπορεί να εμπλουτίζονται σε θρεπτικά συστατικά που συχνά ο γενικός πληθυσμός εμφανίζει ελλείψεις ή συστατικά που βοηθούν σε ορισμένες παθήσεις. Για παράδειγμα τροφές εμπλουτισμένες με ασβέστιο, βιταμίνη D, φυτοστερόλες, ω-3 λιπαρά οξέα κ.ά.
Παρακάτω, παρουσιάζουμε κάποια από τα πιο δημοφιλή φυσικά functional τρόφιμα που αξίζει να προσθέσεις στη διατροφή σου!
Σπιρουλίνα για πρωτεΐνη
Η σπιρουλίνα ανήκει στην κατηγορία των κυανοβακτηρίων και χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες για τα οφέλη που έχει στην υγεία του ανθρώπου. Είναι γνωστή για την υψηλή της περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη (φτάνει έως και 70% του ξηρού της βάρους) ενώ παράλληλα είναι πλούσια σε ουσίες όπως τα καροτενοειδή και η χλωροφύλλη. Ακόμη, διαθέτει βιταμίνες όπως το ασβέστιο, το κάλιο, το σελήνιο, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος , το μαγνήσιο και βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
Χρησιμοποιείται συχνά ως superfood και σε μορφή συμπληρώματος. Έτσι, μπορείς να τη βρεις σε μορφή σκόνης, νιφάδων ή και σε κάψουλες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί υποστηρικτικά σε μια σειρά παθήσεων όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, το μεταβολικό σύνδρομο και κάποιες μορφές καρκίνου ενώ βοηθά σε περιπτώσεις αλλεργιών και ταυτόχρονα είναι ιδανική για χορτοφάγους! Μπορείς να προσθέσεις 1-8γρ (όχι παραπάνω) στη σαλάτα σου ή σε smoothie με λαχανικά και lime!
Μελάσα για δυνατά μαλλιά
Η μελάσα είναι προϊόν επεξεργασίας του ζαχαροκάλαμου και του ζαχαρότευτλου και αποτελεί ένα super τρόφιμο που θα λατρέψεις! Λόγω του πλούσιου περιεχόμενού της σε μικροσυστατικά στοιχεία, έχει εφαρμογή σε μία σειρά περιπτώσεων όπως είναι η σιδηροπενική αναιμία, η δυσκοιλιότητα, οι πόνοι στις αρθρώσεις ενώ ταυτόχρονα ενισχύει την αθλητική απόδοση και βοηθά σε περιπτώσεις απώλειας μαλλιών και μαύρων κύκλων στα μάτια!
Λιναρόσπορος για ενίσχυση του καρδιαγγειακού
Ο λιναρόσπορος αποτελείται από μία σειρά βιοενεργών στοιχείων που δείχνουν να επιδρούν σημαντικά στην υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος. Είναι πλούσιος σε ω-3 λιπαρά οξέα και ασκεί αντι-υπερτασική και αντι-αθηρογόνο δράση, μειώνοντας ταυτόχρονα τα επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα. Ακόμη, επιδρά ισχυρά κατά της δυσκοιλιότητας. Μπορείς να προσθέσεις 2-3 κουταλιές της σούπας αλεσμένο λιναρόσπορο στη σαλάτα σου. Για την περίπτωση της δυσκοιλιότητας, μπορείς να τον συνδυάσεις με χυμό μήλου και χυμό δαμάσκηνο για βέλτιστα αποτελέσματα!
Προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση
Σ’ αυτή την κατηγορία, πρωταγωνιστές είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γιαούρτι και το κεφίρ αλλά και λιγότερο γνωστά προϊόντα όπως είναι το kombucha tea και τροφές σε άλμη όπως τα λαχανάκια Βρυξελλών. Οι μικροοργανισμοί που περιέχονται στα παραπάνω τρόφιμα, συμμετέχουν στην ισορροπημένη λειτουργία του εντέρου βοηθώντας στην πρόληψη από φλεγμονές αλλά και στην αντιμετώπιση δυσάρεστων συμπτωμάτων όπως η δυσκοιλιότητα. Έρευνες δείχνουν πως μπορούν να βοηθήσουν σε μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα. Ειδικά το καλοκαίρι, αποτελούν τέλεια λύση για σνακ που ταυτόχρονα θα σε δροσίζει!
Κουρκουμάς
O κουρκουμάς είναι ένα φυτό για το οποίο έχει γίνει μεγάλος λόγος τα τελευταία χρόνια. Συχνά χρησιμοποιείται σαν μπαχαρικό στη μαγειρική δίνοντας γεύση, χρώμα και άρωμα στο φαγητό μας. Η δραστική ουσία που περιέχει, η κουρκουμίνη, έχει φανεί από πολλές έρευνες πως βελτιώνει την εγκεφαλική λειτουργία. Επιπλέον βοηθά σε παθήσεις που παρατηρείται ήπια φλεγμονή όπως ο διαβήτης, η αθηροσκλήρυνση και η παχυσαρκία. Δυστυχώς, επειδή η κουρκουμίνη δεν απορροφάται σε ικανοποιητικό βαθμό από το γαστρεντερικό σύστημα, ίσως χρειαστεί να την λάβεις και σε συμπλήρωμα για να επωφεληθείς απόλυτα από τις ιδιότητές της. Εναλλακτικά, μπορείς να προσθέσεις λίγο μαύρο πιπέρι και μπόλικο κουρκουμά στις σαλάτες και στα φαγητά ώστε να μεγιστοποιήσεις την απορρόφησή της!
Όπως διαπιστώνεις, η φύση έχει φροντίσει να μας παρέχει ποικιλία τροφίμων με φυσικές θεραπευτικές ιδιότητες, που μπορούν να επιδράσουν σημαντικά στη βελτίωση της υγείας και στην κάλυψη διατροφικών σου ελλείψεων! Ένταξε κι εσύ μερικά functional τρόφιμα στη διατροφή σου και σίγουρα θα μας θυμηθείς!
Κεντρική φωτογραφία Andrea Piacquadio.
Φωτογραφίες / pexels
Κείμενο της Βάλιας Γρηγορίου , MSc Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος. www.valiagrigoriou.gr
Βιβλιογραφία
– Alkhatib, A., Tsang, C., Tiss, A., Bahorun, T., Arefanian, H., Barake, R., Khadir, A., & Tuomilehto, J. (2017). Functional Foods and Lifestyle Approaches for Diabetes Prevention and Management. Nutrients, 9(12), 1310. https://doi.org/10.3390/nu9121310
– Asgary, S., Rastqar, A., & Keshvari, M. (2018). Functional Food and Cardiovascular Disease Prevention and Treatment: A Review. Journal of the American College of Nutrition, 37(5), 429–455. https://doi.org/10.1080/07315724.2017.1410867
– Lafarga, T., Fernández-Sevilla, J. M., González-López, C., & Acién-Fernández, F. G. (2020). Spirulina for the food and functional food industries. Food research international (Ottawa, Ont.), 137, 109356. https://doi.org/10.1016/j.foodres.2020.109356
