Από το covid-19 έως τον πόλεμο στην Ευρώπη, την ύφεση, την εξάντληση και τη Μεγάλη Παραίτηση, ο σημερινός εργασιακός χώρος βρίσκεται σε μια διαρκή αλλαγή. Το 80% των εργαζομένων αισθάνονται αντιπαραγωγικοί και το 40% αναφέρουν καθημερινό άγχος και ανησυχία αλλάζοντας τα δεδομένα στην επιχειρηματικότητα. Αυτά είναι τα νεότερα (και συγκλονιστικά) αποτελέσματα της τελευταίας μελέτης για την κατάσταση του παγκόσμιου χώρου εργασίας από την Gallup.
Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα, φαίνεται ότι η μόνη ασφαλής προσδοκία είναι ότι το μέλλον θα συνεχίσει να φέρνει αλλαγές. Τι είδους αλλαγή όμως; Πότε θα γίνει αυτή η αλλαγή και με ποιο τρόπο; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με ασφάλεια. Αυτό όμως, που μπορώ να πω είναι ότι οι επόμενοι μήνες, τα επόμενα χρόνια, θα απαιτήσουν μια νέα προοπτική για όλους. Τις εταιρείες, τους εργαζόμενους και του ηγέτες των επιχειρήσεων. Ειδικά οι ηγέτες, οφείλουν να προσαρμόζονται συνεχώς στα καινούρια δεδομένα που προκύπτουν κάθε φορά.
Ο άνθρωπος στο κέντρο
Στο διαρκώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό τοπίο, ο τρόπος που ένας ηγέτης θα επιλέξει να ηγηθεί, επηρεάζει την κουλτούρα της εταιρίας. Η κουλτούρα μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά των εργαζομένων και κατ’ επέκταση την απόδοση της εταιρείας. Οι επιτυχημένοι ηγέτες πρέπει να είναι σε θέση να καταλάβουν τι κάνει το προσωπικό τους να ξεχωρίζει, τι τους βοηθάει να εξελιχθούν και τι τους ωθεί να εκτελέσουν την εργασία τους αποτελεσματικά.
Αυτά τα αυξημένα επίπεδα αβεβαιότητας και αλλαγής έχουν προκαλέσει την ανάγκη για ένα διαφορετικό είδος ηγέτη. Ενώ η ηγεσία με επίκεντρο τις επιχειρήσεις και τις ικανότητες όπως η στρατηγική σκέψη και οι αριθμοί, θα είναι πάντα απαραίτητες, οι ανθρωποκεντρικές ηγετικές δεξιότητες ανεβαίνουν στην κορυφή της λίστας με τις πιο σημαντικές ηγετικές ικανότητες που απαιτούνται για την επιτυχία σήμερα. Η ανθρωποκεντρική ηγεσία εξελίσσεται ιδιαίτερα γύρω από τις δεξιότητες της αυθεντικότητας, της ενσυναίσθησης και της προσαρμοστικότητας .
Προσωπικότητα
Ένα εργαλείο που χρησιμοποιούν πιο πολύ σήμερα οι εργοδότες για να κατανοήσουν το εργατικό τους δυναμικό είναι τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας. Οι εργοδότες μετρούν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των υποψηφίων για εργασία, για να τους βοηθήσει να επιλέξουν ποιον θα προσλάβουν και επίσης για να βοηθήσουν τους ήδη εργαζόμενους να κατανοήσουν πώς να συνεργαστούν καλύτερα μαζί τους. Προσωπικά πιστεύω, πως οι περισσότεροι πλέον leaders ακολουθούν αυτό το δρόμο, αναπτύσσοντας για το λόγο αυτό δεξιότητες που οδηγούν σε ένα αξιοθαύμαστο success story. Ποιες είναι, όμως, οι πιο σημαντικές δεξιότητες που αντικατέστησαν τους αριθμούς;
Συναισθηματική νοημοσύνη
Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι μια κρίσιμη ηγετική ικανότητα και απαραίτητη προϋπόθεση για την ορθή εξέλιξη στην επιχειρηματικότητα. Ορίζεται ως η ικανότητα του ηγέτη να έχει επίγνωση, να ελέγχει και να εκφράζει τα συναισθήματά του καθώς και να χειρίζεται τις διαπροσωπικές σχέσεις με ενσυναίσθηση. Καθώς η συναισθηματική νοημοσύνη επηρεάζει τις σχέσεις στο χώρο εργασίας και τον τρόπο με τον οποίο ηγούνται οι ηγέτες, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι είναι πιο πιθανό να παραμείνουν στους ρόλους τους εάν πιστεύουν ότι οι διευθυντές τους είναι συναισθηματικά ευφυείς.
Αυτό που κερδίζουν όλοι είναι το πολύτιμο συναίσθημα της κατανόησης και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης.Τα τελευταία χρόνια, οι ηγέτες έχουν επιδείξει αυτήν την ουσιαστική ηγετική ικανότητα. Ωστόσο, ορισμένοι ηγέτες δεν έχουν ακόμη διαπρέψει σε αυτόν τον τομέα. Η ενσυναίσθηση είναι διαφορετική από τη συμπάθεια, και αυτό είναι το σημείο όπου το τοπίο συχνά θολώνει. Δε χρειάζεται να συμπαθείς τον άλλον για να τον κατανοήσεις. Και αυτό δε συμβαίνει μόνο στον επιχειρηματικό κόσμο.
Ικανότητα επίλυσης των συγκρούσεων
Πόσο εύκολη είναι η επίλυση των συγκρούσεων στο χώρο εργασίας; Πόσο δύσκολα ένας ηγέτης βρίσκει τρόπους να αποφευχθεί η σύγκρουση μεταξύ των εργαζομένων; Η απάντηση είναι απλή: Τα πάντα εξαρτώνται από την ικανότητα του ηγέτη. Η σύγκρουση στο χώρο εργασίας μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο σε έναν οργανισμό. Μπορεί να μειώσει την παραγωγικότητα και να επηρεάσει την υγεία και την ευημερία των εργαζομένων.
Η σύγκρουση μπορεί επίσης να αυξήσει την έλλειψη προσωπικού, με τις τελευταίες μελέτες να δείχνουν ότι οι συγκρούσεις στην εργασία ευθύνονται για σχεδόν μισό εκατομμύριο παραιτήσεις κάθε χρόνο. Πώς όμως μπορεί να αναπτυχθεί αυτή η ικανότητα; Δημιουργώντας ψυχολογική ασφάλεια και αφιερώνοντας χρόνο στο προσωπικό. Ένας σωστός ηγέτης σήμερα, οφείλει να εκπαιδευτεί και αυτός στις αξίες που ορίζουν την εξελιγμένη επιχειρηματικότητα. Οφείλει να χτίσει καλύτερες εργασιακές σχέσεις μέσα από ειλικρινείς συζητήσεις, αυτογνωσία και ενσυναίσθηση.
Ενδυνάμωση
Πέρασε εκείνη η εποχή όπου οι ηγέτες “διέταζαν” τους ανθρώπους τους τι να κάνουν, πότε να το κάνουν και πώς. Είναι η εποχή εκείνη, όπου οι ηγέτες ενθαρρύνουν και επιτρέπουν στο προσωπικό τους να παίρνει αποφάσεις, να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, να επιλέγει τρόπους προσέγγισης.
Το να είσαι ηγέτης ήταν κάποτε ένας τίτλος εξουσίας. Τώρα είναι τίτλος ευθύνης. Σήμερα, το να είσαι ηγέτης έχει να κάνει με την καλλιέργεια κορυφαίων ταλέντων, την ενθάρρυνση των ανθρώπων να δοκιμάσουν πράγματα και την υποστήριξή τους, ώστε να μάθουν από λάθη που μπορεί να γίνουν. Αυτό είναι και ένα από τα μυστικά για επιτυχημένη επιχειρηματικότητα.
Ικανότητα προσαρμογής
Η προσαρμοστικότητα είναι μια σπουδαία ηγετική ικανότητα. Αυτό έγινε ακόμα πιο έντονο την περίοδο της πανδημίας, όταν η εργασία από το σπίτι έγινε υποχρεωτική. Ποτέ δεν ξέρει ένας ηγέτης πότε θα συμβεί μια αλλαγή. Εκείνοι που ασπάζονται την αλλαγή μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα όταν έρχονται αντιμέτωποι με συγκεκριμένες καταστάσεις. Επιπλέον, δίνουν τη δυνατότητα και στο προσωπικό τους να κάνει το ίδιο.
Καλλιέργεια μια νοοτροπία ανάπτυξης
Για να ευημερήσουν στο μέλλον οι εταιρίες, πρέπει να μπορούν να προσαρμοστούν γρήγορα στα συνεχώς μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα στα οποία λειτουργούν. Για να γίνει αυτό, οι ηγέτες πρέπει να είναι σε θέση να οικοδομήσουν μια προσαρμοστική κουλτούρα στην επιχειρηματικότητα. Να μάθουν να αγκαλιάζουν την αποτυχία τους και να την αντιμετωπίζουν ως ευκαιρία για να κάνουν την εταιρεία τους ακόμα καλύτερη. Η ηγεσία δεν έχει να κάνει με το να είσαι επικεφαλής. Ηγεσία είναι να φροντίζεις τους ανθρώπους που έχεις μαζί σου στο δρόμο για την επιτυχία.
Ηγεσία και επιτυχία
Αν έπρεπε να συνοψίσω τι σημαίνει η λέξη “ηγέτης” σήμερα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ένας ηγέτης είναι ανιδιοτελής. Ή τουλάχιστον πρέπει να είναι. Όπως πρέπει να είναι και ταπεινός, να ξέρει αν και πότε πρέπει να παραιτηθεί για το καλό της ομάδας και πότε να επενδύσει σε χρόνο και εκπαίδευση γι’ αυτή την ομάδα. Οι ηγέτες δεν επηρεάζουν τα αποτελέσματα. Επηρεάζουν τους ανθρώπους να ενεργούν με τρόπους που οδηγούν σε αποτελέσματα. Αυτό είναι το μέλλον. Η επιτυχημένη επιχειρηματικότητα βάζει μπροστά το ανθρώπινο δυναμικό.
Κεντρική φωτογραφία Οlia Danilevich / Pexels.
Κείμενο της Certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου.
