Από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες της contemporary art, ο Urs Fischer, γεννήθηκε στις 2 Μαΐου 1973 στην Ελβετία όπου και σπούδασε, στο Schule für Gestaltung της Ζυρίχης. Ξεκίνησε την καριέρα του κατασκευάζοντας γλυπτά τεραστίων διαστάσεων, εγκαταστάσεις σε μέγεθος δωματίου και έργα με βάση την φωτογραφία. Σήμερα, ο Fischer, εξερευνεί τις πολυεπίπεδες δυνατότητες της digital art. Στα πλαίσια της καλλιτεχνικής του αναζήτησης, αυτή την περίοδο -και μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου- δεσπόζει στο κέντρο του Beverly Hills στην γκαλερί Gagosian, ένας τεράστιος ψηφιακός κύβος που δημιούργησε και αναπαριστά διάφορες εικόνες και στιγμιότυπα με πηγή έμπνευσης τις τηλεοπτικές διαφημίσεις και το πως έχουν ριζώσει στην ανθρώπινη συνείδηση.
Denominator AI cube
Tο έργο με τίτλο “Denominator”, είναι το πιο πρόσφατο του Urs Fischer. Το νέο του κομμάτι, είπε, προέκυψε από το διαρκές ενδιαφέρον του για την τηλεοπτική διαφήμιση και το πώς αυτή έχει διαμορφώσει τις αντιλήψεις μας. “Κατά κάποιο τρόπο, οι διαφημίσεις αντικαθιστούν το σύνολο των εικόνων που έχουμε”, δήλωσε ο Fischer στο Artnet News. “Δημιουργούν αυτό το γιγάντιο λεξιλόγιο. Δεν είναι καν οι εικόνες μας πια. Ο εγκέφαλός μας είναι γεμάτος με εικόνες και αναμνήσεις που δεν είναι δικές μας”.
Μπορεί να ακούγεται ελαφρώς ζοφερό, αλλά ο Ελβετός καλλιτέχνης μοιάζει να μην ενοχλείται από αυτή την επίδραση. Η προετοιμασία για την δημιουργία του κύβου ξεκίνησε το 2020, όταν ο Fischer και η ομάδα του άρχισαν να συγκεντρώνουν τηλεοπτικές διαφημίσεις απ’ όλο τον κόσμο (κυρίως μέσω YouTube). Για την οργάνωση του υλικού χρησιμοποιήθηκε ένα AI εργαλείο το οποίο εκπαιδεύτηκε να αποδομεί αυτά τα διαφημιστικά spots, ομαδοποιώντας τα με βάση το χρώμα και το μοτίβο. Tα επιλεγμένα γραφικά εμφανίζονται στη συνέχεια σε δυναμικά επίπεδα, με βάση προκαθορισμένες μεταβλητές, σε οθόνες LED που είναι εγκατεστημένες στις πλευρές του πανύψηλου κύβου του Fischer.
Κατά κάποιο τρόπο, το Denominator παρουσιάζει έναν πνευματικό διάδοχο της σειράς ψηφιακών γλυπτών “CHAOƧ” (2021) του Fischer, που αντιπαραθέτει διάφορα αντικείμενα, από αυγά μέχρι καρέκλες και πάρκα, με εκπληκτικούς τρόπους. Το νέο του έργο, ταξιδεύει σε ένα παρόμοιο μονοπάτι προσπαθώντας να εντοπίσει την ανθρωπότητα στα τεχνουργήματα που παράγει.
Η πρωτότυπη και παιχνιδιάρικη ματιά του Urs Fischer
Η ανατρεπτική προσέγγισή του Urs Fischer στην τέχνη, οι επιρροές που δέχτηκε από κινήματα όπως το Neo-Dada αλλά κυρίως η παιχνιδιάρικη και ελκυστική ματιά που χαρακτηρίζει τα έργα του, τον έκαναν να ξεχωρίσει ανάμεσα σε χιλιάδες σύγχρονους καλλιτέχνες και να κερδίσει μια θέση στις μεγαλύτερες και πιο αξιόλογες γκαλερί του πλανήτη (gagosian, jeffrey deitch, max helzer κλπ). Ανεπιφύλαχτα μπορούμε να πούμε ότι ο Fischer αποτελεί μια περίπτωση που αξίζει την προσοχή μας. Άλλωστε ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσεις έναν καλλιτέχνη, είναι μέσα από τα έργα του.
Bread House
Το περίφημο “Bread House” είναι ένα από τα πρώτα αλλά ταυτόχρονα και πιο εμβληματικά έργα του Urs Fischer. Είναι ένα παράδειγμα της μοναδικής προσέγγισής του στη γλυπτική και της αγάπης του για αντισυμβατικά υλικά αφού αντικατέστησε το κοινότυπο τούβλο με… ψωμί. Aποτελεί ένα βιωματικό έργο που συνδυάζει το στοιχείο της φαντασίας και της υλικότητας. Ο θεατής ενώ βρίσκεται σε ένα σχεδόν παραμυθένιο περιβάλλον οδηγείται σε φιλοσοφικούς στοχασμούς.
“The Rape of the Sabine Women”, 2011. 
“The Rape of the Sabine Women”, 2011.
Κέρινα γλυπτά
Mια ακόμη εμβληματική δημιουργία του Fisher, που έχουν γίνει επίσης σύμβολο της πρακτικής του, είναι τα κέρινα γλυπτά. Αποτελούν επίσης άλλο ένα τύπο βιωματικών έργων αφού κατά την διάρκεια των εκθέσεων λιώνουν προσφέροντας στους θεατές την ευχαρίστηση και το δέος ότι βρέθηκαν στο κατάλληλο μέρος την σωστή στιγμή για να παρακολουθήσουν αυτό το ξεχωριστό θέαμα.
Το αποκορύφωμα των κέρινων γλυπτών του Fisher συνέβη το 2011 στην μπιενάλε της Βενετίας. Δημιούργησε μια κέρινη αναπαράσταση του “The Rape of the Sabine Women” από τον Φλαμανδό-Ιταλό γλύπτη Giambologna, σε φυσικό μέγεθος. Το κέρινο γλυπτό ήταν γεμάτο με αναμμένα φυτίλια και άρχισε να εξαφανίζεται σιγά-σιγά μπροστά στα έκπληκτα μάτια των θεατών.
H αρχή της ψηφιακής χρήσης
Ο fischer απέκτησε το πρώτο του laptop στα 17 και τότε άρχισαν οι τεχνολογικοί πειραματισμοί του. Πολλά χρόνια αργότερα έφτασε στο σημείο να χρησιμοποιεί τη ψηφιακή τεχνολογία σε συνδυασμό με τα παραδοσιακά μέσα, να εκτυπώνει εικόνες κάνοντας κολάζ ή να τις παραμορφώνει με χρώματα. Μάλιστα σε μια από τις τελευταίες του εκθέσεις με όνομα “Sotatsu” τα έργα ήταν πειραγμένες φωτογραφίες μέσω ενός i-pad.
Τα NFTS και η συλλογή Chaos
Και φτάνουμε στο σημείο όπου ο καλλιτέχνης αρχίζει να ασχολείται με τα πολυσυζητημένα NFTS. Μετά την καραντίνα, ο κόσμος άρχισε να βυθίζεται όλο και περισσότερο μέσα στην τεχνολογία και ο Fischer προσαρμόστηκε αμέσως στη νέα πραγματικότητα. Όπως υποστηρίζει και ο ίδιος, ένας από τους κύριους σκοπούς του ήταν η δημιουργία ανθεκτικών έργων που επιβιώνουν στον χρόνο και ένας αποτελεσματικός τρόπος να το πετύχει αυτό είναι η αξιοποίηση του digital. Θα υπάρχουν σε οποιονδήποτε χώρο είτε είναι εικονικός, πραγματικός ή μια συγχώνευση των δύο, τώρα και για πάντα, μέσω της τρέχουσας και της μελλοντικής τεχνολογίας.
Ο Urs Fischer δημιούργησε 501 μοναδικά ψηφιακά γλυπτά, που κυκλοφόρησαν ως μεμονωμένα NFT. Η συλλογή αυτή ονομάστηκε “Chaos” και μπορούμε με σιγουριά να πούμε πως δεν υπάρχει πιο ταιριαστό όνομα από αυτό. Κάθε κομμάτι αποτελείται από δύο συγκλίνοντα αντικείμενα σε κίνηση που προέρχονται από τον φυσικό κόσμο και μετατρέπονται σε τρισδιάστατα ψηφιακά μοντέλα μέσω 3D scaning.
Tα αντικείμενα είναι ξεχωριστά και έχουν ως σκοπό να ξυπνήσουν διαφορετικά βιώματα στον καθένα. Ο κόσμος πλέον καταφέρνει να αξιοποιήσει και τα ιδιωτικά και τα δημόσια οφέλη της ψηφιακής τέχνης μέσω των NFTS εφόσον το έργο τέχνης μπορεί να προβληθεί σχεδόν από οπουδήποτε, ενώ εξακολουθεί να ανήκει σε ένα άτομο. Όπως δηλώνει και ο Urs Fischer “μου αρέσει να μοιράζομαι και μου αρέσουν και οι άνθρωποι που μοιράζονται. Σε αυτόν τον κόσμο της τέχνης δεν υπάρχουν πλέον “φύλακες” και η επικοινωνία είναι πιο εύκολη. Είναι σημαντικό να περνάς καλά από το να δημιουργείς απλά ένα έργο”.
Kεντρική φωτογραφία, Jeff McLane.
Kείμενο Αλεξάνδρα Μπαλτζή, φοιτήτρια Καλών Τεχνών. @baltzi__
