Δυο εβδομάδες μετά την έναρξη της πολιορκίας της Ουκρανίας, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου Balenciaga, Demna Gvasalia έκανε αυτό που κανείς δεν τόλμησε να κάνει. Σε αντίθεση με άλλους σχεδιαστές μόδας που προχώρησαν στη παρουσίαση των νέων τους συλλογών σαν να μην συμβαίνει τίποτα, ο Demna είδε την παρουσίαση της κολεξιόν Balenciaga fw22 σαν ευκαιρία για να μιλήσει από καρδιάς. Μοιράστηκε με ειλικρίνεια, τραυματικά βιώματα που τον σημάδεψαν ως νεαρό πρόσφυγα χωρίς μοίρα στον ήλιο. Κατέθεσε τις σκέψεις του για τη μόδα εν μέσω σύρραξης, εκφράζοντας όσα είναι στο μυαλό μας εδώ και μέρες. Επί της ουσίας αφύπνισε τη συλλογική συνείδηση του fashion crowd, με τον πλέον καθηλωτικό τρόπο.
Σπασμένα iphones, γυάλινοι θόλοι & ουκρανικές σημαίες
Η παρουσίαση της νέας συλλογής Balenciaga fw22, επιφύλαξε μια σειρά από εκπλήξεις στο fashion crowd. Το μη αναμενόμενο, ξεκίνησε λαμβάνοντας την “αλλόκοτη” πρόσκληση του show. Ήταν ένα iPhone 6 με ραγισμένη οθόνη. Η διεύθυνση και η ώρα διεξαγωγής του show που είχε τίτλο 360°, χαραγμένες στη μία πλευρά. Οι καλεσμένοι, χρειάστηκε να ταξιδέψουν σχεδόν μία ώρα έξω από το Παρίσι για να φτάσουν στο τεράστιο εκθεσιακό κέντρο Le Bourget. Εκεί τους περίμεναν περισσότερες εκπλήξεις. Ένας τεράστιος γυάλινος θόλος, περιτριγυρισμένος από 525 καθίσματα. Επάνω στα καθίσματα, ένα t-shirt Balenciaga, στα χρώματα της Ουκρανικής σημαίας και ένα σημείωμα που ράγισε καρδιές. Ήταν το “ανοιχτό” γράμμα του Demna που σε ηλικία 13 ετών αναγκάστηκε να ξεριζωθεί από το σπίτι και τη παρτίδα του λόγω εμφυλίου πολέμου.
Το “ανοιχτό” γράμμα ενός παντοτινού πρόσφυγα
“Ο πόλεμος στην Ουκρανία, πυροδότησε τον πόνο από ένα παλιότερο τραύμα που κουβαλάω από το 1993” λέει ο Demna που σε ηλικία 13 ετών αναγκάστηκε να ξεριζωθεί από το σπίτι του λόγω εμφυλίου πολέμου. “Από τότε που ο πόλεμος στη πατρίδα μου με μεταμόρφωσε σε “παντοτινό” πρόσφυγα. Για πάντα, γιατί η προσφυγιά είναι μια εμπειρία που μένει χαραγμένη μέσα σου για μια ζωή. Ο φόβος, η απελπισία, η διαπίστωση ότι δεν είσαι ευπρόσδεκτος πουθενά. Όμως ταυτόχρονα, κατανόησα τι έχει πραγματικά αξία. Αξία έχουν τα σημαντικά πράγματα, όπως η ίδια η επιβίωση, η ανθρώπινη αγάπη, η συμπόνοια.
Σε εποχές σαν αυτή που ζούμε, η μόδα χάνει τη “σχετικότητά” της και το δικαίωμα να υφίσταται. Κάτω από αυτές τις συνθήκες οι διοργανώσεις των fashion weeks μοιάζουν με κάποιου είδους παραλογισμό. Για μια στιγμή σκέφτηκα να ακυρώσω την παρουσίαση του show επάνω στο οποίο εγώ και οι συνεργάτες μου εργαστήκαμε σκληρά, ανυπομονώντας για την υλοποίησή του. Αλλά μετά συνειδητοποίησα ότι ακυρώνοντας αυτό το show θα σήμαινε ότι ενδίδω, ότι υποκύπτω. Ότι “παραδίνομαι” σε ότι με πλήγωσε και συνεχίζει να με πληγώνει εδώ και σχεδόν 30 χρόνια. Αποφάσισα ότι δεν μπορώ πλέον να θυσιάζω κομμάτια του εαυτού μου στην ανούσια διαμάχη των “εγώ”.
Αυτό το show δεν χρειάζεται εξηγήσεις. Είναι αφιερωμένο στη γενναιότητα. Στην αντίσταση. Στη νίκη της αγάπης και της ειρήνης.” xx Demna
Μέσα στον χιονισμένο θόλο
Σχεδιασμένη πριν περίπου έξη μήνες, η σκηνογραφία του show Balenciaga fw22, σκόπευε να επικοινωνήσει το μήνυμα της ραγδαίας κλιματικής αλλαγής. Όμως οι εφιαλτικές εξελίξεις στην Ουκρανία, έδωσαν νέα διάσταση στην σύλληψη της ιδέας. Καθώς τα μοντέλα ξεκίνησαν να παρελαύνουν εν μέσω τεχνητής χιονοθύελλας με ηχητικό background τον ήχο ενός πιάνου κρατώντας πολύτιμες τσάντες Balenciaga καλυμμένες με σακούλες εμπνευσμένες από εκείνες των απορριμμάτων, στο μυαλό όλων ερχόταν εικόνες μεταναστών να περπατάνε τον δρόμο της προσφυγιάς μέσα σε ασταμάτητο χιόνι. Το μήνυμα της γεμάτης συνειρμούς και θαμπής από το εικόνας, επισκίασε επάξια τις σιλουέτες μιας σπουδαίας συλλογής Balenciaga.
Μια πιο προσεκτική ματιά, αποκάλυψε δυνατές σιλουέτες με κρυφές λεπτομέρειες. Πανωφόρια δεμένα στη μέση με ταινίες συσκευασίας και λογότυπα Balenciaga, παντελόνια με ευρηματικά side panels, over the knee μπότες που φαρδαίνουν αφύσικα στο ύψος των μηρών. “Η μόδα δεν έχει σημασία τη δεδομένη στιγμή” δήλωνε ο Demna μετά την ολοκλήρωση του show. “Το μήνυμα είναι αγάπη. Ειρήνη. Όσο για τη μόδα, οφείλει να αποκτήσει ουσιαστική βαρύτητα λόγω της κρίσης των ημερών.”
Η μόδα καταδικάζει τον πόλεμο
Περνώντας από τη θεωρία στη πράξη, στις 5 Μαρτίου ο οίκος Balenciaga ανακοίνωνε την αναστολή λειτουργίας των καταστημάτων του στη Ρωσική επικράτεια. Σε μποϊκοτάζ της Ρωσικής αγοράς έχουν προχωρήσει δεκάδες οίκοι πολυτελείας. Ανάμεσά τους Prada, Gucci, Chanel, Saint Laurent, Burberry, Hermès, Bottega Veneta και σύσσωμος ο όμιλος LVMH. Εκτός από τη Louis Vuitton στην “ομπρέλα” του ομίλου LVMH δραστηριοποιούνται οι οίκοι Dior, Fendi, Givenchy, Loewe, Celine, Stella McCartney, TAG Heuer και Bulgari.
Στο ίδιο πλαίσιο, κορυφαίοι όμιλοι ομορφιάς όπως L’Oreal και Estee Lauder κλείνουν καταστήματα και διακόπτουν την εξυπηρέτηση online πωλήσεων στη Ρωσία. Ο κατάλογος διευρύνεται με τη συμμετοχή στο μποϊκοτάζ κορυφαίων affordable ετικετών όπως Η&Μ, Zara, Marks & Spencer, Massimo Dutti, Bershka. Εκτός Ρωσικής αγοράς κινούνται ήδη κολοσσιαία brands όπως Levis, Adidas, Ikea, Coca Colla, MacDonalds και Nexflix.
Φωτογραφίες Thyago Sainte via Balenciaga
Κείμενο Λένα Παπαχριστοφίλου.
