Αν θέλετε να ξεφορτωθείτε το στρες και να τα βγάλετε πέρα με τις δυσκολίες της ζωής, ξεκινήστε το διαλογισμό.
Ξεχάστε γιόγκα, τζόκινγκ, χαλάρωση και ό,τι άλλο σχετικό ξέρετε. Αν θέλετε πραγματικά να αποχαιρετίσετε μια για πάντα το άγχος και να δυναμώσετε απέναντι στα εμπόδια και τις δυσκολίες της ζωής, ξεκινήστε το διαλογισμό. Μαθαίνεται εύκολα, είναι ανέξοδος και το μόνο που απαιτεί είναι επιμονή κι ένα πνεύμα ανοιχτό να κατανοήσει ότι η ευτυχία δεν βρίσκεται έξω από εμάς αλλά μέσα μας. Το κυριότερο; Είναι εντυπωσιακά αποτελεσματικός (όταν τον πετύχεις, δηλαδή…).
Καλές ήταν οι νέες και γενναίες αποφάσεις μου, αλλά φοβάμαι ότι ξέχασα ήδη τι περιελάμβαναν… Κι έτσι, πάνω που είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου να το πάρω λίγο πιο χαλαρά, να γίνω 100 φορές πιο ζεν και να βάφω ροζ τα σύννεφα που αναπόφευκτα θα μαζεύονταν κάποια στιγμή πάνω απ’ το κεφάλι μου, να ’μαι πάλι, κατακλυσμένη από νεύρα, νευρώσεις και κρίσεις οργής, με το κλάμα στην τσέπη και τη μαυρίλα στην ψυχή. Χώρια από τη χρόνια μελαγχολία, που μου κρατάει πάντα κάνα εξάμηνο, θέλω να χαστουκίσω όποιον δω μπροστά μου, πνίγομαι στη δουλειά, ο λογαριασμός μου στην τράπεζα χτύπησε κόκκινο και, επιπλέον, στο σπίτι με περιμένουν δύο έξαλλοι έφηβοι κι ένας σύζυγος τον οποίο θέλω να εγκαταλείψω κάθε δεύτερη μέρα, ενώ δεν μου μένει ούτε μια στιγμή για μένα! Ναι, οφείλω να ομολογήσω πως το στρες μού βγαίνει απ’τα ρουθούνια, εκμηδενίζει τις άμυνές μου και βάζει στο νευρικό μου σύστημα φωτιά. Στο μεταξύ, έχω δοκιμάσει τα πάντα: γιόγκα, χαλάρωση, αναπνοές, Pilates, ψυχοθεραπεία, νηστεία, περπάτημα… χαμένοι κόποι! Τέλος πάντων, εκεί που καθόμουν ένα μεσημέρι στο γραφείο μου μασουλώντας σοκολατάκια αντί για μαρούλι με τόνο και αναρωτιόμουν τι άλλο μπορώ να κάνω, βλέπω ξαφνικά μια συνάδελφό μου, που την αποκαλούμε και «βούδα», να κάθεται πάνω στη βρόμικη μοκέτα στη στάση του λωτού, με τα μάτια κλειστά, και να παίρνει βαθιές αναπνοές. Αμέσως μου ήρθε η αναλαμπή, δηλαδή της έβαλα τις φωνές, λέγοντας πως δεν ήταν κατάλληλη ώρα για σιέστα, αλλά εκείνη, χωρίς να εκνευριστεί καθόλου, με ένα πλατύ χαμόγελο, μου απάντησε: «Αν θες, θα σε μάθω να διαλογίζεσαι. Θ’αλλάξει η ζωή σου».
Παίρνω θέση, αναπνέω, αφήνομαι
Πήγαμε να πιούμε έναν καφέ για να ηρεμήσω κι εκεί μου είπε ότι για εκείνη ο διαλογισμός αποτελεί πια μια καθημερινή ιεροτελεστία, που της επιτρέπει να περιορίζει όλες τις αρνητικές σκέψεις και να ζει καλάκάθε στιγμή. Μου έδωσε τις βασικές οδηγίες, με έστειλε να αγοράσω ένα ειδικό μαξιλαράκι διαλογισμού, μια συλλογή ινδικής μουσικής και το σχετικό βιβλίο του εθνικού μας βουδιστή γκουρού. Βέβαια, επειδή εκείνη είναι εντελώς πωρωμένη ενώ εγώ δεν το ’χω και πολύ για καλόγρια,προμηθεύτηκα τα βιβλία ενός φιλοσόφου κι ενός ψυχιάτρου –υπέρμαχων του διαλογισμού– κι έδωσα περιθώριο μιας βδομάδας στον εαυτό μου προκειμένου να μάθει να διαλογίζεται κάθε πρωί.
Βήμα πρώτο, η θέση: κάθεσαι στο μαξιλαράκι στη στάση του λωτού, με την πλάτη ολόισια, και συγκεντρώνεσαι στην αναπνοή σου. Το μόνο ζητούμενο είναι να νιώθεις τον αέρα στα ρουθούνια σου να μπαίνει ψυχρός και να βγαίνει θερμός και να αφήνεις τις σκέψεις σου να πηγαινο-έρχονται, χωρίς να αγκιστρώνεσαι σε καμία από αυτές. Η αλήθεια είναι ότι την πρώτη φορά δεν το πέτυχα. Με δεδομένο, δηλαδή, ότι κάθε δεύτερη μέρα φεύγω τρέχοντας με τα νυχτικά για να πάω τα παιδιά στο σχολείο και μετά επιστρέφω πετώντας για να ντυθώ, αφού πρώτα σιδερώσω το πουκάμισο του καλού μου, δεν λες ότι μου περισσεύει και πολύς χρόνος για να συγκεντρώνομαι στην αναπνοή μου. Η οποία, ούτως ή άλλως, εκείνες τις στιγμές είναι μια λαχανιασμένη ακολουθία από αναστεναγμούς. Αυτό που έκανα, λοιπόν, ήταν να βάλω το ξυπνητήρι μου να χτυπήσει μια ώρα νωρίτερα. Κάθισα στο σκοτάδι, άναψα το κεράκι μου και, ακριβώς τη στιγμή που κατάφερνα επιτέλους να νιώσω τον αέρα να μπαινοβγαίνει ρυθμικά στους πνεύμονές μου και να αφήνομαι, τσάκισα με φόρα τη μύτη μου πάνω στο χαμηλό τραπεζάκι του σαλονιού. Είχα αποκοιμηθεί του καλού καιρού.
Αποχαιρετισμός στο Εγώ
Την τρίτη μέρα κατάφερα, επιτέλους, να διαβάσω τα δύο μικρά βιβλία που είχα αγοράσει. Έμαθα ότι τριάντα λεπτά διαλογισμού καθημερινά καταπολεμούν την κατάθλιψη και το άγχος στον ίδιο βαθμό με τα αντικαταθλιπτικά, αλλά ότι χρειάζεσαι περίπου σαράντα μέρες για να σου γίνει συνήθεια η μέθοδος κι έτσι πρέπει να έχεις υπομονή. Άλλαξα το ωράριο και βάλθηκα να διαλογίζομαι μετά το δείπνο. Όπως όλος ο κόσμος, έτσι κι εγώ, τα πρώτα δέκα λεπτά, σχεδίαζα στο μυαλό μου τη λίστα με τα ψώνια, μετά τη λίστα με τα δώρα για το Πάσχα, μετά τη λίστα με τους λογαριασμούς και μετά τη λίστα με τα μέρη που θα ήθελα να επισκεφτούμε στις διακοπές μας. Έφερνα στο νου μου τα τοπία και χανόμουν μέσα σ’αυτά. Στο τέλος του επόμενου μισάωρου είχα χαλαρώσει πολύ.
Πρώτο όφελος: όσο διαλογιζόμουν, τα παιδιά είχαν αδειάσει το τραπέζι του φαγητού και τα είχαν βάλει όλα στη θέση τους.
Δεύτερο όφελος: εκείνο το βράδυ κοιμήθηκα σαν μωρό.
Το επόμενο πρωί επέστρεψα απότομα στη σκληρή πραγματικότητα, αφού πέρασα μια μέρα κόλασης στη δουλειά. Φυσικά, τα έβαλα με τη συνάδελφο-βούδα και τις παρανοϊκές ιδέες της και όταν εκείνη μου απάντησε, με το πλατύ χαμόγελο, «κάνε υπομονή», μου ήρθε να της ξεριζώσω τα δόντια. Βέβαια, η αλήθεια είναι –και πρέπει να την ομολογήσω– ότι, όσο περνούσαν οι μέρες, τόσο χαλάρωνα και μπορούσα να συγκεντρωθώ στην αναπνοή μου. Έπαιρνα, δηλαδή, όλο και περισσότερες αποστάσεις από τη «νοητική φασαρία» μου. Με άλλα λόγια, μπορώ πια να δω καθαρά τις καταστάσεις χωρίς να τις κρίνω. Τις αποδέχομαι, δεν συγκρίνω, δεν αναφέρομαι πια στο παρελθόν για να καθησυχαστώ ή στο μέλλον για να τρομάξω (ή το ανάποδο). Συγκεντρώνομαι όσο μπορώ στη στιγμή, δεν παραπονιέμαι – ψάχνω, μάλιστα, και ευκαιρίες για να σκεφτώ θετικά. Ξέρω ότι ακούγεται σαν να έγινα μέλος μιας παράξενης αίρεσης ή σαν να έχω καπνίσει κανένα λιβάδι χόρτο, αλλά είναι γεγονός πως το κόλπο με την αναπνοή επιβάλλει ένα ρυθμό και επιτρέπει να στραφεί κανείς μέσα του. Δεν τρελαίνομαι πια να έχω τον έλεγχο των πραγμάτων, δεν λέω πολλά «πρέπει» και «οφείλω», δεν παλεύω κι αφήνω τις σκέψεις μου να πηγαινοέρχονται. Θα έλεγα πως με αντιπροσωπεύει πιο πολύ το «είμαι» παρά το «κάνω». Μεγάλη αλλαγή. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι δεν έχω ποτέ στρες ή ότι δεν θα βάλω τις φωνές αν δω ένα βρόμικο ρούχο πεταμένο στο πάτωμα του μπάνιου –εδώ μιλάμε για εμμονές–, αλλά κάθομαι αμέσως στη στάση του λωτού, κλείνω τα μάτια και αναπνέω. Διαλογίζομαι όπου μπορώ, στις τουαλέτες, στα τρένα, στα αεροπλάνα… Τα παιδιά μου λένε ότι είμαι πιο cool από παλιά, ενώ πρότεινα στη συνάδελφο-βούδα να δίνουμε μαζί μαθήματα διαλογισμού τα απογεύματα στο γραφείο. Η επιτυχία είναι ανέλπιστη, ενώ απέκτησα κι ένα νέο παρατσούκλι στη δουλειά: η «γκουρού-να».
O διαλογισμός αποτελεί μια καθημερινή ιεροτελεστία, που περιορίζει όλες τις αρνητικές σκέψεις και μας επιτρέπει να ζούμε καλά κάθε στιγμή.
Από την Béatrice Massenet.
Αποδόση: Εμμανουέλα Νικολαϊδου,
Τεύχος Μαρτίου 2015
