Ζώντας με ένα 5χρονο το «Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα» είναι κάτι που με απασχολεί έντονα. Οι απόψεις διίστανται για το πώς να το αντιμετωπίσω με τον καλύτερο τρόπο ώστε να μην δημιουργηθούν εντάσεις, κατάλοιπα και αρνητικά συναισθήματα στο παιδί που θα επηρεάσουν την εξέλιξη του.
Με τον Παύλο είμαστε ιδιαίτερα δεμένοι -όπως προφανώς κάθε μητέρα με τον μοναχογιό της- και οι εκφράσεις του «θέλω να σε παντρευτώ» ή «γιατί να μην βάζω το χέρι μου κάτω από την μπλούζα σου» είναι μέσα στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα…
Σύμφωνα με τους ειδικούς : «Ψυχραιμία. Φάση είναι (και αυτή), θα περάσει!»
Για να το πάρουμε ιστορικά το θέμα, ο Οιδίποδας εγκαταλείφθηκε από τους γονείς του την ημέρα που γεννήθηκε. Ο λόγος ήταν ένας χρησμός, σύμφωνα με τον οποίο ο Οιδίποδας θα σκότωνε τον πατέρα του και θα παντρευόταν τη μητέρα του. Όταν ο Οιδίποδας ενηλικιώθηκε λοιπόν, εγκατέλειψε με τη σειρά του τους θετούς του γονείς. Κάποια στιγμή, στην πορεία του, συνάντησε έναν ηλικιωμένο άντρα, τον Λάιο, τον οποίο σκότωσε, αγνοώντας ότι επρόκειτο για τον πραγματικό του πατέρα. Ακολούθως, παντρεύτηκε την Ιοκάστη, γυναίκα του Λάιου, αγνοώντας ότι ήταν η μητέρα του. Όταν έμαθε τι είχε, εν αγνοία του, κάνει, αυτοτυφλώθηκε.
Σύμφωνα με τη Νέτη Φίλια, Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας και Δημοσιογράφο, ” Το Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα, είναι μια φυσιολογική φάση ωρίμανσης από την οποία περνούν όλα τα παιδιά. Ξεκινάει στην ηλικία περίπου των 2 ετών και ολοκληρώνεται στα 6.Βοηθάει τα παιδιά να αντιληφθούν για πρώτη φορά τη σεξουαλικότητά τους, ενώ ενισχύει τη διαδικασία της διαφοροποίησης του φύλο τους από το άλλο φύλο. Επίσης τα μαθαίνει ότι δεν μπορούν να περιμένουν την ικανοποίηση όλων τους των επιθυμιών και ότι υπάρχουν περιορισμοί και απαγορεύσεις.”
Κάτω από τον όρο «Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα», υπάρχουν όλες οι επιθυμίες (θετικές και αρνητικές, φιλικές και μη) που νιώθει το παιδί για τον πατέρα του και για τη μητέρα του. Επιπλέον, το παιδί, βάσει της περιβόητης θεωρίας του Φρόιντ, διεκδικεί και προσπαθεί να βρει τη θέση του μέσα στο τρίγωνο Παιδί-Μητέρα-Πατέρας. Η αγάπη και τα θετικά γενικά συναισθήματα που βιώνει το παιδί πριν την ηλικία των 2 ετών προς τους γονείς και ειδικά προς τη μαμά του, τροποποιούνται τώρα που μπαίνει στο λεγόμενο «φαλλικό στάδιο». Τώρα, το αγόρι διεκδικεί ερωτικά τη μητέρα και ταυτόχρονα νιώθει ανταγωνιστικά απέναντι στον πατέρα του. Το κορίτσι από την άλλη, αισθάνεται ανταγωνιστικά απέναντι στη μητέρα του, καθώς διεκδικεί τον πατέρα του. Πιο συγκεκριμένα, το νήπιο ανεξάρτητα από το φύλο του, έχει επενδύσει συναισθηματικά στη μητέρα του. Ταυτόχρονα το αγόρι ταυτίζεται με τον πατέρα του, όμως αυτή η σχέση διαταράσσεται όταν το αγόρι αρχίσει να επιθυμεί τη μητέρα του. Σε αυτή του την επιθυμία, ο πατέρας στέκεται εμπόδιο. Αντίστροφα, η σχέση του κοριτσιού με τον πατέρα γίνεται αμφιθυμική για τους ίδιους λόγους, λόγω δηλαδή της επιθυμίας του κοριτσιού για τον πατέρα, εμπόδιο στην οποία είναι η μητέρα.
Τι πρέπει να κάνουμε:
-Ποτέ δεν επιπλήττουμε το παιδί μας, επειδή επιδιώκει τη σωματική επαφή με τον γονέα του αντίθετου φύλου. Επιτρέπουμε την επαφή εξηγώντας ωστόσο στο παιδί ότι κάποιες συγκεκριμένες χειρονομίες δεν γίνονται ανάμεσα σε ένα παιδί και τον γονιό του.
-Αν επιμένει να βάζει τα χεράκια του στα γεννητικά όργανα των γονιών ή το στήθος της μαμάς, εξηγούμε στο παιδί ότι δεν μας αρέσει, δεν το θέλουμε και ότι πρέπει να σταματήσει να το κάνει.
Σύμφωνα με την κα Φίλια, “Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γινόμαστε επιθετικοί, να το επιπλήττουμε ή να το κοροϊδεύουμε. Του εξηγούμε ότι δεν γίνεται να παντρευτεί ο μαμά με το παιδί της και πως η μαμά έχει ήδη παντρευτεί τον μπαμπά. Η αμφιθυμική σχέση που μπορεί να έχει με τον πατέρα του είναι δικαιολογημένη, στη συγκεκριμένη φάση. Του εξηγούμε ότι το να αγαπάμε τον πατέρα του δεν μειώνει την αγάπη μας για εκείνο.”
Είναι απόλυτα φυσιολογικό να σας δημιουργούνται επιπλέον απορίες περί του θέματος, γι” αυτό υπάρχουν οι παιδοψυχολόγοι ή ειδικοί σύμβουλοι Υγείας στους οποίους μπορείτε να απευθυνθείτε για να σας δώσουν περαιτέρω πληροφορίες.
Ευχαριστούμε τη Νέτη Φίλια,Δημοσιογράφο και Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας ( HND in Counseling and Psychology,Εκπαίδευση στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία). Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί της στο [email protected]
