Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2023, ένας χείμαρρος γεννημένος από την κακοκαιρία Daniel, παρέσυρε το σπίτι του εικαστικού Αλέξανδρου Ψυχούλη στο Νότιο Πήλιο. Ο ίδιος, κατάφερε να βγει από το σπίτι λίγα λεπτά πριν την ολοκληρωτική κατάρρευση. Η καταστροφή αυτή, γέννησε ένα σύνολο έργων του Αλέξανδρου Ψυχούλη που θα παρουσιαστεί στην γκαλερί Αντωνοπούλου, με τον τίτλο “Καταλογισμός” και αποτελεί μια “θεραπευτική”, παιγνιώδη και ταυτόχρονα τρυφερή ματιά στην αγριότητα του φαινομένου.
“Το χώμα είναι ακόμα εκεί”
Όπως όλοι θυμόμαστε, τα πανέμορφα χωριά του Πηλίου δοκιμάστηκαν από την καταιγίδα. Υπερχείλισαν χείμαρροι και το σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο καταστράφηκαν. Το φυσικό περιβάλλον έγινε συνώνυμο της καταστροφής. Oι άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους και τις σοδειές τους.
“Το [σπίτι] ζήλεψε ο Daniel και το πήρε μαζί του. Απίστευτοι όγκοι νερού κατέβηκαν απ’ το βουνό και το μετέτρεψαν σ’ ένα σωρό από πέτρες. Το πρωί της επόμενης μέρας, όταν ξαναβγήκε ο ήλιος, πήγα και κάθισα στην αυλή με το γκρέμι πίσω μου, κοιτάζοντας τον κήπο. Πίσω απ’ την πλάτη μου, ένα σπίτι εκατό χρόνων, είχε ολοκληρώσει την ιστορία του, αλλά μπροστά μου, ο μπαξές έδειχνε αναζωογονημένος και ακμαίος ύστερα από τους καύσωνες που τον είχαν τυραννήσει όλο το καλοκαίρι. Το χώμα είναι ακόμα εκεί” αναφέρει ο Αλέξανδρος Ψυχούλης περιγράφοντας την εμπειρία του.
Αυτός είναι ο Αλέξανδρος Ψυχούλης
Γεννημένος στον Βόλο, ο Αλέξανδρος Ψυχούλης, σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, με καθηγητή τον Παναγιώτη Τέτση. Σήμερα, ο εικαστικός, είναι καθηγητής Τέχνης και Τεχνολογίας στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Το εικαστικό του έργο, αποτελείται από διαδραστικές ή μη εγκαταστάσεις στο χώρο, ζωγραφική, γλυπτική και animation. Το 1997, απονεμήθηκε στον Αλέξανδρο Ψυχούλη το βραβείο Benesse, για το έργο του Black Box με το οποίο εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 47η Biennale της Βενετίας.
Ζωγραφική σαν προσευχή
Το σύνολο έργων που παρουσιάζεται στην ιστορική γκαλερί Αντωνοπούλου, έχει ως κεντρικό αφηγηματικό άξονα την γέννηση και την αποδρομή μιας καταιγίδας. Γύρω από αυτόν τον άξονα, αναπτύσσονται έννοιες όπως η κατοίκηση, η ασφάλεια και η σταθερότητα. Έννοιες, που αναζητά κάποιος απεγνωσμένα μετά από μια τέτοια καταστροφή. Ο επισκέπτης, θα δει έργα μεγάλων διαστάσεων με επαναλαμβανόμενη γραφή, σχεδόν εμμονική. Δεν θα δει εικόνες καταστροφής αλλά ούτε και ρομαντικές αναπαραστάσεις και γλαφυρά χρώματα. Θα δει ένα πλοίο δεμένο σε πολλά σημεία με ένα ασυνήθιστα μεγάλο κοχύλι ζωγραφισμένο στο κήτος του με έντονες γραμμές. Θα δει τον ουρανό με πολλά αλλά όχι απειλητικά σύννεφα. Αλλά επίσης, θα δει αγάπη και σεβασμό για τη φύση.
Ο εικαστικός, είναι ένας τροφοσυλλέκτης. Όπως και ο τίτλος του πρόσφατου βιβλίου του. Πρόκειται για ένα δοκίμιο για την ουτοπία της διατροφικής αυτάρκειας μέσα στην οικονομία της αγοράς. Τα έργα του Αλέξανδρου Ψυχούλη, θα μπορούσαν να είναι μια πράξη προσευχής και ίσως συγχώρεση, σε ένα σχήμα οξύμωρο, προς ένα καιρικό φαινόμενο που κατάστρεψε το σπίτι του, με απόλυτη συνείδηση πως τα καιρικά φαινόμενα δεν έχουν καμία ανάγκη από τη δικιά μας συγχώρεση.
Η έκθεση του Αλέξανδρου Ψυχούλη στην γκαλερί Αντωνοπούλου, θα διαρκέσει από 30.04 έως 11.05.2024
Kείμενο, Μίνα Καραγιάννη Μουσειολόγος – Επιμελήτρια /@museum.ephemera