Aφιερωμένο σε μία από τις σημαντικότερες λυρικές τραγουδίστριες όλων των εποχών, το Μουσείο Μαρία Κάλλας, ένα από τα νέα Μουσεία της Αθήνας, καλεί τους επισκέπτες να βυθιστούν στον κόσμο και στη μοναδική ερμηνεία της Κάλλας σε κάποιους από τους πιο εμβληματικούς ρόλους της καριέρας της. Μέσα από κείμενα, αντικείμενα, video και σπάνια ηχητικά στιγμιότυπα ξετυλίγεται το νήμα της ζωής και της καριέρας της Μαρίας Κάλλας. Από το ξεκίνημα, τα χρόνια στην Ελλάδα, τη διεθνή καριέρα και τους μεγάλους ρόλους, μέχρι την κοσμική ζωή, την προσωπικότητα, τις στιγμές και τους ανθρώπους της ζωής της, αλλά και την σπουδαία κληρονομιά που άφησε.
Ένα μουσείο για την όπερα
Αν έχεις επισκεφθεί Μουσεία που είναι αφιερωμένα σε προσωπικότητες της πολιτικής ζωής, σε συγγραφείς, σε μουσικούς και σε εικαστικούς, αυτό είναι εντελώς διαφορετικό. Το ΜΜΚ είναι το πρώτο και μοναδικό Μουσείο αφιερωμένο σε μια λυρική καλλιτέχνιδα, τη Μαρία Κάλλας. Βασικός σκοπός του είναι να κάνει γνωστή την καλλιτεχνική προσωπικότητα και το έργο της Κάλλας σε ευρύτερες ομάδες κοινού σε Ελλάδα και εξωτερικό. Η επιτυχημένη μουσειολογική προσέγγιση, με μελετημένη δομή, διαδραστικότητα και αμεσότητα μεταφέρει με επιτυχία τον επισκέπτη στο σύμπαν μιας από τις μεγαλύτερες καλλιτέχνιδες όλων των εποχών αφήνοντάς τον να κινηθεί σαν πλανήτης γύρω της.
Tέχνη και τεχνική
Οι στόχοι του Μουσείου και της μόνιμης έκθεσης είναι: Να αναδειχθούν τα στοιχεία της τέχνης και της τεχνικής της Μαρίας Κάλλας που την έκαναν μοναδική ως καλλιτέχνιδα. Να φωτίσει την προσωπικότητά της πέρα από τους μύθους που καλλιεργήθηκαν γι’ αυτήν και να εξηγήσει τι είναι αυτό που την καθιστά μοναδική. Να συλλέξει, να διαφυλάξει, να συντηρήσει και να ερμηνεύσει υλικά και άυλα τεκμήρια που σχετίζονται με τη Μαρία Κάλλας. Αλλά και να αποτελέσει έναν πόλο μουσικής εκπαίδευσης διαφορετικών ηλικιακών ομάδων, μέσω της διαμόρφωσης μουσειοπαιδαγωγικής στρατηγικής.
Η εγκοσμιότητα της απόλυτης πριμαντόντας
To 2000 ξεκίνησε η δημιουργία συλλογής του Δήμου Αθηναίων με αντικείμενα της Μαρίας Κάλλας. Απέκτησε τα πρώτα αντικείμενα συμμετέχοντας σε διεθνή πλειστηριασμό στο Παρίσι. Έκτοτε η συλλογή έχει εμπλουτιστεί με δωρεές αντικειμένων που ανήκαν ή αναφέρονται στη Μαρία. Αλλά και με αντικείμενα που προέκυψαν από χρησιδανεισμό, με αποτέλεσμα να αριθμεί σήμερα πάνω από χίλια τεκμήρια. Ενδεικτικά η συλλογή περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, το προσωπικό της φωτογραφικό άλμπουμ (περιόδου 1947-1959). Κοστούμια από παραστάσεις, ενδύματα, επιστολές προς την Μαρία Κάλλας ή της ίδιας προς τρίτους, αφίσες και προγράμματα παραστάσεων, τηλεγραφήματα, προσωπικά αντικείμενα, δίσκους, cds, βιβλία, περιοδικά και πίνακες ζωγραφικής.
Μουσειακή εμπειρία
Αν ακολουθήσεις την προτεινόμενη διαδρομή (από πάνω προς τα κάτω) θα έχεις την τύχη να μπεις στον οπερατικό κόσμο της νωρίς, ήδη από τον ανελκυστήρα. Στον δεύτερο όροφο, στο δωμάτιο Norma βρίσκεται το σκηνικό της άριας Casta Diva. Η αίσθηση του χώρου είναι μυστικιστική και σε παροτρύνει να απολαύσεις τη φωνή της Κάλλας με κλειστά μάτια. Το δεύτερο δωμάτιο είναι αφιερωμένο στην Tosca και ειδικά στην άρια Vissi d’ arte, vissi d’amore. Το επόμενο δωμάτιο είναι αφιερωμένο στην όπερα La Traviata. Μέσα από μια εντυπωσιακή σκηνική παρουσίαση το κοινό μπορεί να γνωρίσει την άρια Sempre Libera.
Ενώ το τελευταίο δωμάτιο, είναι αφιερωμένο στα masterclasses που έδωσε η Κάλλας την τελευταία περίοδο της ζωής της στη σχολή Juilliard της Νέας Υόρκης, όπου σώζονται σπάνιες ηχογραφήσεις και φωτογραφίες. Ακούγοντας την πραγματικά μαγεύεσαι από την ερμηνεία της και από το εκπληκτικό εύρος της φωνής της. Κάλυπτε τρεις οκτάβες πράγμα που της έδινε τη δυνατότητα να ερμηνεύει ρόλους διαφορετικών απαιτήσεων. Στη συνέχεια, στον πρώτο όροφο, θα περιδιαβείς τις ενότητες της ζωής της. Η περιήγηση αρχίζει από το ξεκίνημα της Κάλλας την περίοδο 1923-1940. ‘Επειτα ακολουθεί ένα ταξίδι στην πορεία της στην Ελλάδα αλλά και την διεθνή καριέρα της.
Περιήγηση στη διεθνή καριέρα & στην κοσμική ζωή της Μαρίας Κάλλας
Στις επόμενες ενότητες, θα γίνεις μέρος της πλούσιας κοσμικής ζωής της και θα καταλήξεις σε στιγμές της στα έτη 1968 με 1977. Εν συνέχεια, θα περάσεις στις εννέα Νησίδες του Μουσείου. Είναι αφιερωμένες στις δασκάλες της μεγάλης καλλιτέχνιδας και στον μέντορά της και μαέστρο Toullio Serafin. Αλλά και στους μεγάλους της ρόλους, την προσωπικότητα, την τεχνική και τον επαγγελματισμό της. Εκεί θα συναντηθείς με τους σημαντικούς ανθρώπους της ζωής της.
Θα μάθεις για τη σχέση της Μαρίας Κάλλας με τη μόδα, τον μύθο και την κληρονομιά της, καταλήγοντας στις αναπαραστάσεις του έργου της στην τέχνη. Εκεί θα σταθείς και θα αναλογιστείς την όμορφη συλλογή του τουρκοβρετανού σχεδιαστή Ερντέμ Μοριάλογλου στο Βρετανικό Μουσείο που προκάλεσε τόσα σχόλια.
Ο σχεδιαστής επέλεξε τον συγκεκριμένο χώρο για το σόου του γιατί η συλλογή του βασίστηκε στην ερμηνεία της Μαρίας Κάλλας ως Μήδεια το 1953. Κάπου ανάμεσα στις όμορφες προθήκες θα ανοίξεις τα κλειστά ντουλαπάκια (ένα από τα επιτυχημένα μουσειολογικά τεχνάσματα). Θα είναι σαν να ανοίγεις τα συρτάρια της ψυχής της. Μέσα σε αυτά, θα βρεις ένα μαντήλι Hermès, ένα σχέδιο του Manolo Blahnik και άλλα προσωπικά αντικείμενα.
Το Μουσείο Μαρία Κάλλας βρίσκεται απέναντι από την Μητρόπολη. Από τα παράθυρα μπαίνει σαν αεράκι η πολύβουη οδός για να θυμίζει ότι η Μαρία ήταν μια πολύ γήινη προσωπικότητα. Αν και η ερμηνεία της ήταν “πέραν του κόσμου τούτου”. Όσο καλά και να γνωρίζεις την ζωή της Κάλλας, όσες φορές και να έχεις απολαύσει τη φωνή της, δεν είναι αρκετά μπροστά στη συνολική μουσειακή εμπειρία.
Προγραμμάτισε τώρα την επίσκεψή σου στο Μουσείο Μαρία Κάλλας!
Kείμενο, Μίνα Καραγιάννη Μουσειολόγος – Επιμελήτρια /@museum.ephemera
