Από το παρελθόν της ως χορεύτρια και σε όλη τη διάρκεια της καριέρας της ως σχεδιάστρια στον χώρο της μόδας, η Iris Van Herpen, έχει μια ανάγκη για ρευστότητα και η κίνηση προς τα εμπρός την ωθεί συνεχώς. Η εκμάθηση κλασικού μπαλέτου όταν ήταν παιδί στο χωριό Wamel μύησε τη van Herpen στην περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ των σωμάτων των χορευτών και του χώρου που τους περιβάλλει. Αυτή η σχέση εξακολουθεί να αποτελεί τη βάση για τις δημιουργίες της.
“Ως χορευτής μαθαίνεις πραγματικά αυτή τη διασυνδεδεμένη σχέση ανάμεσα σε σένα και τους χορευτές αλλά και τον χώρο γύρω σου”, εξηγεί η σχεδιάστρια. “Αυτή η συνεχής αναζήτηση είναι ακόμα μαζί μου σε όλα τα σχέδια που δημιουργώ σήμερα. Πιστεύω ότι η μόδα είναι μια μορφή τέχνης που είναι στενά συνδεδεμένη με τον χορό. Συχνά τα κομμάτια μου χορεύουν με αυτόν που τα φοράει και ως εκ τούτου επιστρέφω στις παιδικές μου εμπειρίες, εκεί δηλαδή όπου ξεκίνησα” προσθέτει.
Διαδραστική & πειραματική δημιουργικότητα
Τα ασυνήθιστα υλικά που έχει χρησιμοποιήσει η Iris Van Herpen, κυμαίνονται από σιλικόνη, οργάντζα και γυαλί μέχρι ρινίσματα από καουτσούκ, ρητίνη και μέταλλο. Ωστόσο, η σχεδιάστρια είναι περισσότερο γνωστή για τη χρήση της τρισδιάστατης εκτύπωσης στη μόδα και αναφέρεται συχνά ως πρωτοπόρος στη βιομηχανία χάρη σε ένα 3D φόρεμα που εκτύπωσε για τη συλλογή “Crystallization” για τη άνοιξη/καλοκαίρι 2010.
Η van Herpen ακολουθεί μια πρακτική προσέγγιση στις δημιουργίες της, υιοθετώντας αυτό που αποκαλεί “διαδραστική” και πειραματική διαδικασία, στην οποία ο σχεδιασμός και η κατασκευή είναι ένα. “Κρεμάω υφάσματα σε μανεκέν και το ατελιέ Iris van Herpen αρχίζει να δημιουργεί την εμφάνιση, αλλά στη συνέχεια συχνά αλλάζω λεπτομέρειες σε όλη τη διαδικασία κατασκευής. Έτσι, ο σχεδιασμός και η διαδικασία κατασκευής είναι πραγματικά αλληλένδετα”, εξηγεί. Μια αληθινή εικονοκλάστης, συνεργάζεται με δημιουργούς από άλλους κλάδους για να αναπτύξει τα υλικά και τις τεχνικές της και βλέπει τη συνεργασία ως γόνιμο έδαφος για καινοτομία.
“Πραγματικά πάντα εμπνέομαι από πολλούς άλλους κλάδους – μου αρέσει η μόδα, αλλά χρειάζομαι επίσης τη συμβολή της μουσικής, του χορού και της αρχιτεκτονικής. Είμαι τόσο εντυπωσιασμένη από την ποιότητα που έχουν τώρα, καθώς έχουν προφανώς νέες ιδιότητες, νέους τρόπους διαμόρφωσης, νέους τρόπους συμπεριφοράς και είναι σαν να επιστρέφω στην ακαδημία, ανακαλύπτοντας νέες ιδιότητες σχεδόν κάθε εβδομάδα. Είναι σαν να ξεκινάς από την αρχή, επειδή έχουν αλλάξει τόσα πολλά στον κόσμο” αναφέρει χαρακτηριστικά η Iris Van Herpen μιλώντας για τα νέα sustainable υλικά.
“Sculpting the Senses”
Πριν από 2 χρόνια, για την επέτειο των 15 χρόνων δουλειάς του ατελιέ Iris van Herpen διοργάνωσε μια αναδρομική έκθεση με τον τίτλο “Sculpting the Senses”, στο Museé des Arts Décoratifs στο Παρίσι (τελείωσε τον Απρίλιο του 2024 και συνεχίζεται έως τον Οκτωβρίο 2024 στο Queensland Art Gallery του Brisbane στην Αυστραλία) και σχεδίασε ειδικά φορέματα για τη βασίλισσα Máxima της Ολλανδίας και την πρώτη κυρία της Γαλλίας, Brigitte Macron. Αυτή η έκθεση είναι μια καθηλωτική, αισθησιακή εξερεύνηση της πρακτικής της, με 130 ρούχα και αξεσουάρ σε συνομιλία με έργα σύγχρονων έργων τέχνης, δείγματα φυσικής ιστορίας και πολιτιστικά αντικείμενα από τα οποία η σχεδιάστρια αντλεί έμπνευση.
Εκτός από τα ενδύματα, τα υποδήματα και τα καλύμματα του κεφαλιού της van Herpen, περιλαμβάνει προβολές σκιών από τον Καναδό καλλιτέχνη μέσων ενημέρωσης Philip Beesley, ένα σχέδιο έκρηξης του Κινέζου Cai Guo-Qiang, αστρονομικές φωτογραφίες, ντοκιμαντέρ με άνθη φυτοπλαγκτού και δίκτυα μυκήτων από τους Yann Arthus Bertrand και Michael Pitiot, πολύχρωμες, αφηρημένες φωτογραφίες του Kim Keever, γλυπτά του David Spriggs, ένα κινητικό έργο τέχνης με 300 λοβούς χρυσού από τον Casey Curran και δύο καθηλωτικές εγκαταστάσεις από το ιαπωνικό συλλογικό art project Mé.
“Δεν αφήνω τη ραπτική, αλλά δεν αφήνω και την τέχνη”.
Αφού συγκέντρωσε “looks” 15 χρόνων για τη μεγάλη αυτή διοργάνωση, συνειδητοποίησε ότι έχει και άλλες φιλοδοξίες. Σχεδίασε την έκθεση τέχνης “Hybrid”, που χρειάστηκε έναν χρόνο για να προγραμματιστεί, αλλά διήρκεσε μόλις 45 λεπτά, στο πλαίσιο της Εβδομάδας Υψηλής Ραπτικής του Παρισιού, στις 24 Ιουνίου 2024. “Αυτό που ήθελα να πετύχω με την έκθεση ήταν να αφήσω ελεύθερα τα όρια που θέτουμε στον εαυτό μας”.
Η Iris Van Herpen λέει ότι αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε συζητήσεις με ένα μουσείο για να εκθέσει τα έργα σε πιο μόνιμη βάση, από τις αρχές του 2025. Έχει σκοπό να συνεχίσει να δημιουργεί τέχνη. Σκέφτεται άραγε να απομακρυνθεί από τη δημιουργία ρούχων; “Δεν μπορώ να προβλέψω το μέλλον. Είμαι άνθρωπος που χρειάζεται αυτές τις διαφορετικές επιρροές. Αν εστιάζω μόνο σε ένα πράγμα… απλά δεν μου δίνει τη σωστή δυναμική”, δηλώνει και προσθέτει: “Δεν αφήνω τη ραπτική, αλλά δεν αφήνω και την τέχνη”.
Κεντρική φωτογραφία, Danna.
To κείμενο της Νταϊάνας Σαλεβουράκη δημοσιεύεται στο BEAUTÈ Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2024.
