Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ο κόσμος άλλαξε. Και μαζί με όλους τους πρωτόγνωρους περιορισμούς που δεν είχε ξαναζήσει κανείς μας, άλλαξαν και οι εργασιακές συνθήκες. Υπήρξαν διακοπές λειτουργίας καταστημάτων, καραντίνες και περιορισμένη πρόσβαση σε αγαθά, υπηρεσίες και θέσεις εργασίας. Πολλές επιχειρήσεις στους τομείς του λιανικού εμπορίου, της φιλοξενίας, της εστίασης και των ταξιδιών απέλυσαν υπαλλήλους τους. Και σε πολλούς τομείς, πολλοί εργαζόμενοι εργάζονταν από το σπίτι για μεγάλες χρονικές περιόδους, πολλοί για πρώτη φορά στην καριέρα τους. Οι περίοδοι αβεβαιότητας και αναταραχών έχουν συχνά εκτεταμένες επιπτώσεις στην κοινωνία. Μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία ακραίων αντιδράσεων. Όπως είναι για παράδειγμα το πρωτοφανές, “σιωπηλό” παγκόσμιο φαινόμενο που εμφανίστηκε πριν περίπου ένα χρόνο και έγινε γνωστό ως η Μεγάλη Παραίτηση.
Μετά από μια τόσο μεγάλης κλίμακας αναταραχή στην οικονομία αλλά και τις ζωές εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, πολλοί επικεντρώνονται εκ νέου σε αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για αυτούς. Αυτή η περίοδος ενδοσκόπησης και προβληματισμού οδήγησε τους εργαζόμενους να ξανασκεφτούν το επαγγελματικό τους μέλλον και τη διαδρομή που θα ακολουθήσουν, όταν όλο αυτό καταλαγιάσει.
Τι ακριβώς είναι η Μεγάλη Παραίτηση ;
Από τις αρχές ακόμα της πανδημίας, εργαζόμενοι σε πολλούς τομείς είχαν τον χρόνο να σκεφτούν και να συνειδητοποιήσουν ότι τελικά δεν ήταν ικανοποιημένοι με το εργασιακό τους περιβάλλον, με τον κλάδο στον οποίο βρίσκονταν ή με την διαταραγμένη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και εγκατέλειψαν τη δουλειά τους. Ακούγεται οικείο σωστά;
Αναπληρωτής καθηγητής διαχείρισης εργατικού δυναμικού στο Texas University, ο Anthony Klotz “χρεώνεται” την δημιουργία του όρου “Μεγάλη Παραίτηση”. Σε συνέντευξη που είχε παραθέσει τον Μάιο του 2021 στο Bloomberg News, ο Klotz μίλησε για πρώτη φορά για μαζική έξοδο εργαζομένων από δουλειές και σταδιοδρομίες που δεν ήθελαν πλέον να ακολουθήσουν. Μίλησε για τη Μεγάλη Παραίτηση που συνέβαινε ήδη από τα τέλη του 2020 κυρίως σε Κίνα και Αμερική.
Η πρόβλεψη του Klotz αποδείχθηκε ακριβής. Η Μεγάλη Παραίτηση δεν ήταν μια υποθετική ιδέα, ήταν -και συνεχίζει να είναι- αναπόσπαστο κομμάτι της “νέας κανονικότητας”. Οι συνέπειες του σιωπηλού παγκόσμιου “κινήματος” κορυφώθηκαν με το πέρασμα των μηνών δημιουργώντας εικόνες χάους. Και το χάος δεν περιορίζεται σε γραφεία και εταιρίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα χαοτικά αεροδρόμια του καλοκαιριού. Ελλιπές προσωπικό, καθυστερημένες ή ακυρωμένες πτήσεις, απώλειες αποσκευών, αγανακτισμένοι επιβάτες. Οι έμπειροι αλλά απολυμένοι εργαζόμενοι, απλά αρνήθηκαν να επιστρέψουν στα πρώην πόστα τους.
Επανασχεδιάζοντας την εργασία σου
Πάντα υπάρχουν σοβαροί λόγοι πίσω από ένα σιωπηλό κίνημα. Η σκέψη να εγκαταλείψεις την τρέχουσα εργασία σου, ίσως είναι δικαιολογημένη αν το πράγμα έχει πάει στο απροχώρητο. Όμως, το να έχεις μια γενική αίσθηση δυσαρέσκειας ή μια ακαθόριστη επιθυμία για νέες ευκαιρίες, δεν είναι αρκετά ισχυρές δικαιολογίες για να πεις αντίο στη δουλειά σου. Οι ειδήμονες υποστηρίζουν ότι ειδικά αυτή τη δεδομένη στιγμή, υπάρχουν ισχυροί λόγοι για να συνεργαστείς με την τωρινή σου εργασία. Μέσα στη Μεγάλη Παραίτηση, σου δίνεται η ευκαιρία ώστε να διεκδικήσεις η να χτίσεις εκ του μηδενός έναν σημαντικότερο ρόλο στην εταιρία. Οι άνθρωποι υποθέτουν ότι πρέπει να πάνε κάπου αλλού για να είναι η δουλειά τους υπέροχη, αυτό, όμως, στην πραγματικότητα δεν ισχύει καθόλου.
Νέα επικοινωνιακή δυναμική στο εργασιακό περιβάλλον
Πριν από την πανδημία, το να έχεις μια ωμή συζήτηση με το αφεντικό σου σχετικά με το κομμάτι της δουλειάς που θα ήθελες να αλλάξεις, μπορεί να φαινόταν μη ρεαλιστική. Όμως τώρα, καθώς οι εταιρείες επικεντρώνονται στο να διατηρήσουν και να συσπειρώσουν το κατακερματισμένο λόγω παραιτήσεων προσωπικό, η δυναμική έχει αλλάξει. Μια ειλικρινής συζήτηση με μια εταιρεία που είναι πρόθυμη να σε κρατήσει, θα μπορούσε ενδεχομένως, να οδηγήσει σε έναν ευρύτερο ρόλο. Σε πιο ευέλικτες συνθήκες εργασίας ή ακόμα και σε επαγγελματική εξέλιξη που σε ανεβάζει ένα σκαλοπάτι ψηλότερα στη βαθμίδα του εργασιακού δυναμικού. Επομένως, πριν αρχίσεις να ψάχνεις στις αγγελίες για εύρεση εργασίας, αξίζει να εξερευνήσεις τα οφέλη της παραμονής εκεί που ήδη βρίσκεσαι. Το ζητούμενο είναι να ωθήσεις τον εργασιακό ρόλο σου προς το καλύτερο.
Διαχείριση εργασιακής κρίσης
- Γνώρισε τον εαυτό σου. Τώρα είναι η ευκαιρία να ανακαλύψεις τις πραγματικές σου φιλοδοξίες, να διαμορφώσεις τις επιλογές σου και να αγκαλιάσεις τα όνειρά σου. Εμπνεύσου από ανθρώπους που θαυμάζεις και επιδίωξε ζεστές, ανθρώπινες σχέσεις. Λέω πάντα, στους ανθρώπους που ζητούν τη συμβουλή μου πως οι εταιρίες είναι οι άνθρωποι.
- Ανακάλυψε τον προσωπικό σου σκοπό. Αφιέρωσε λίγο χρόνο από τη βιασύνη της καθημερινότητας για να σκεφτείς τι έχει σημασία για σένα και τι ακριβώς προσπαθείς να πετύχεις. Τι σε κάνει ευτυχισμένη και που ονειρεύεσαι να φτάσεις.
- Αξιολόγησε το αφεντικό σου. Άραγε θα σου επιτρέψει να εκφράσεις την ατομικότητά σου; Θα σεβαστεί την προσωπικότητα και τους προσωπικούς σου στόχους; Θα σου δώσει τις ευκαιρίες εκείνες που θα σε κάνουν να νιώσεις σημαντική; Αν κάποιος αισθάνεται ότι αναγνωρίζεται και ότι έχει δυνατότητες εξέλιξης, τότε φτάνει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Μόνο τότε συνδέεται με τον σκοπό και με το όραμα της εργασιακής ομάδας.
- Συνειδητοποίησε πως μια καλοπληρωμένη δουλειά, δεν είναι πάντα η ιδανική δουλειά. Καμιά φορά τα χρήματα δεν είναι σημαντικός λόγος για να αφήσεις τη δουλειά σου και να πας σε μια άλλη. Πρέπει να αξιολογήσεις αν η φιλοσοφία της “άλλης” δουλειάς, ταιριάζει με τις αξίες, την ηθική και την προσωπικότητά σου.
- Χρησιμοποίησε τα όπλα σου. Υπάρχουν πολλές κενές θέσεις εργασίας αυτή τη περίοδο και οι εργοδότες ανησυχούν μήπως χάσουν κι άλλο εργατικό δυναμικό. Αυτή είναι μια ευκαιρία για σένα να προωθήσεις τη σταδιοδρομία σου. Διαπραγματεύσου υψηλότερες αμοιβές ή μια προαγωγή. Διεκδίκησε εκπαίδευση σε καινούριους ρόλους. Τώρα είναι η πιο κατάλληλη στιγμή να το κάνεις.
Αν είσαι εργοδότης διατήρησε τους συνεργάτες σου
Η πραγματικότητα αυτή τη στιγμή λέει πως οι εργαζόμενοι έχουν τον πρώτο λόγο. Η αλήθεια είναι πως υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση παρά προσφορά για προσωπικό. Υπάρχουν, όμως ορισμένα πράγματα που μπορείς να κάνεις για να διατηρήσεις τους υπάρχοντες υπαλλήλους και ακόμη και να προσελκύσεις νέους.
- Επιβράβευσε τους εργαζόμενους με υψηλότερους μισθούς. Είναι πιο εύκολο να πληρώσεις έναν υπάρχοντα εργαζόμενο υψηλότερο μισθό από το να παλεύεις να προσλάβεις και να εκπαιδεύσεις νέους υπαλλήλους.
- Δώσε ευκαιρίες για πρόοδο. Οι εργαζόμενοι μένουν όταν αισθάνονται δημιουργικοί και έχουν την ευκαιρία να εξελίξουν στην καριέρα τους.
- Εκπαίδευσέ τους. Πολλοί εργαζόμενοι θέλουν να βελτιώσουν τον εαυτό τους. Η παροχή συστηματικής εκπαίδευσης μπορεί να είναι ένα όφελος που θα σου αποφέρει μόνο όφελος.
- Υποστήριξε ένα υβριδικό περιβάλλον εργασίας, αν είναι εφικτό. Η ικανότητα οι υπάλληλοι να εργάζονται με ευελιξία, είναι πλέον ένα σημαντικός λόγος παραμονής στην εργασία τους.
- Ενεργοποίησε την ομαδική συνεργασία. Όταν οι εργαζόμενοι αποτελούν μέρος μιας ομάδας που λειτουργεί και συνεργάζεται καλά, αυτό μπορεί συχνά να αποτελέσει κίνητρο για να παραμείνουν στην ομάδα. Η ομαδική συνεργασία αφορά κοινούς στόχους, δραστηριότητες και εργασίες που υποστηρίζονται τόσο σε φυσική παρουσία όσο και σε απομακρυσμένα περιβάλλοντα.
Προετοιμάσου για τη νέα εργασιακή σου ευκαιρία
Συνήθως, ενός μεγάλου “κινήματος”, έπεται ακόμα ένα. Μετά τη Μεγάλη Παραίτηση, οι ειδικοί λένε πως θα δημιουργηθεί η Μεγάλη Πρόσληψη. Εκεί θα αναδειχθεί, κατά τη γνώμη μου, η σπουδαία έννοια του ηγέτη.
Ένας σωστός ηγέτης, θα πρέπει να κάνει ένα βήμα πίσω για να σκεφτεί τι θέλει να επιτύχει, ολιστικά. Η ευελιξία μπορεί να ενισχύσει την καλύτερη δέσμευση των εργαζομένων με την επιχείρηση, η οποία οδηγεί σε ανάπτυξη και κέρδη. Ναι. Υπάρχουν αυτοί οι εργοδότες. Που επιτρέπουν να είσαι ο εαυτός σου, να είσαι ειλικρινής, ευγενικός, να συμμετέχεις στη λήψη αποφάσεων και να λες με σθένος την άποψή σου.
Και αυτή είναι η ευκαιρία σου. Είναι η στιγμή, που χωρίς βιασύνη, αξιολογώντας σωστά τις προοπτικές που σου ανοίγονται, θα δημιουργήσεις εσύ τις συνθήκες για ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον, απαλλαγμένο από στρες, ισορροπώντας την προσωπική με την επαγγελματική σου ζωή και θέτοντας τα θεμέλια της επιτυχίας σου.
Εγώ, σαν σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης, έχω να πω πως μετά τη Μεγάλη Παραίτηση, ακολουθεί η Μεγάλη Ευκαιρία. Να είσαι εκεί για να την διεκδικήσεις.
Φωτογραφίες Cottonbro .
Κείμενο της Certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου.