Όταν σκεφτόμαστε τη λέξη φροντίδα τη συνδυάζουμε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, συντρόφους, συζύγους, παιδιά, φίλους και συγγενείς στους οποίους μάλιστα την προσφέρουμε απλόχερα. Όσον αφορά την αυτό-φροντίδα όμως τα πράγματα διαφέρουν. Είναι μια έννοια παρεξηγημένη καθώς πολλές φορές εκλαμβάνεται ως «εγωισμός» κι άλλες φορές τη θεωρούμε υπερεκτιμημένη, σαν να μην την χρειαζόμαστε εμείς οι ίδιοι παρά μόνο οι υπόλοιποι. Η αυτοφροντίδα συχνά συνδέεται με εικόνες όπως πολυτελείς χώροι χαλάρωσης ή πολυήμερες διακοπές, οι οποίες μοιάζουν για πολύ κόσμο ουτοπικές.
Παράλληλα η αυτοφροντίδα μπορεί να είναι
- σωματική (ύπνος, διατροφή, άσκηση),
- συναισθηματική (αναγνώριση, αποδοχή και διαχείριση συναισθημάτων, θέσπιση και διατήρηση προσωπικών ορίων),
- κοινωνική (κοινωνικές και φιλικές σχέσεις, υποστηρικτικό σύστημα) και
- γνωστική (διάβασμα, ασχολίες και ενδιαφέροντα).
Λαχτάρα για κάτι πιο “αληθινό”
Όταν φτάνουν στην ηλικία των σαράντα και των πενήντα ετών, πολλοί άνθρωποι και ιδιαίτερα οι γυναίκες περνούν από μια ισχυρή και βαθιά διαδικασία αλλαγής. Σε αυτό το σημείο της ζωής, πολλοί έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε μια καλή ζωή. Ζούμε άνετα, έχουμε ένα σημαντικό εισόδημα και ευημερούμε στην καριέρα μας. Τα παιδιά έχουν μεγαλώσει. Η προσωπική μας ζωή είναι σταθερή. Κάναμε όλα όσα έπρεπε να κάνουμε και πήραμε όλα όσα μάθαμε να θέλουμε. Αλλά βαθιά μέσα μας, ξέρουμε ότι μόλις ξεκινάμε.
Για πολλές γυναίκες, είναι σε αυτό το στάδιο, δηλαδή όταν έχουμε επιτύχει με όλους τους παραδοσιακούς τρόπους, που συνειδητοποιούμε κάτι μέσα μας που δεν έχει ακόμη καταφέρει να ζήσει πλήρως. Έχουμε ότι χρειαζόμαστε στην επιφάνεια και ότι μας έμαθαν να θέλουμε, αλλά για πολλές γυναίκες, γεννιέται μια λαχτάρα για κάτι πιο αληθινό. Θέλουμε να γνωρίσουμε τον εαυτό μας με έναν νέο τρόπο, κάτι περισσότερο από το ποιές είμαστε σε σχέση με άλλους ανθρώπους, σε σχέση με τους.. ρόλους μας.
Ως γυναίκες, είμαστε έτοιμες να επικεντρωνόμαστε στις ανάγκες των άλλων ανθρώπων. Αλλά για πολλές γυναίκες, αυτή η επικέντρωση στους άλλους είναι κάτι που έρχεται από έξω, μια προσδοκία. Μαθαίνουμε ότι το να ανήκουμε, η αποδοχή και η συναισθηματική μας ασφάλεια βασίζονται στο να αρέσουμε. Και έτσι, γινόμαστε αυτό είναι που θέλαμε να γίνουμε. Αρεστές. Γινόμαστε αρεστές με κάθε κόστος, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει το κόστος της δικής μας αυθεντικότητας και ζωντάνιας.
Πέρα από την φροντίδα των άλλων, έχεις υποχρέωση να φροντίσεις τον εαυτό σου
Ταυτόχρονα, οδηγούμαστε από πρέπει. Αυτό που πρέπει να κάνουμε για να κάνουμε τους άλλους ανθρώπους ευτυχισμένους, θα πρέπει να είναι να κάνουμε τον εαυτό μας συμπαθή. Οι γυναίκες είναι οι φροντιστές του κόσμου και αυτό εκτείνεται πολύ πέρα από αυτό που κάνουμε για να ζήσουμε. Είναι μια βαθιά και πολύτιμη ποιότητα που φέρνουν οι γυναίκες σε αυτόν τον κόσμο. Αλλά όταν φτάσουμε τα σαράντα και τα πενήντα, στη μέση ηλικία, μπαίνουμε σε ένα νέο στάδιο. «Πεινάμε» για κάτι περισσότερο από την ανταμοιβή του να κάνουμε άλλους ανθρώπους ευτυχισμένους. Θέλουμε να μας αρέσει και να γνωρίζουμε τον εαυτό μας και να απολαμβάνουμε το προνόμιο της αμέριστης προσοχής μας. Ενδιαφερόμαστε για τις δικές μας επιθυμίες και ανάγκες, πέρα από την ανάγκη να βοηθήσουμε τους άλλους.
Επιστροφή στον εαυτό σου
Καθώς η λαχτάρα να αναλάβουμε την κυριότητα της ζωής μας αρχίζει να μας καλεί και νιώθουμε την ανάγκη να επιστρέψουμε στον εαυτό μας και να γίνουμε η αρχή στη ζωή μας μετά από μια ζωή εστίασης της προσοχής μας προς τα έξω, συχνά αναζητούμε την αυτο-φροντίδα προς τη λάθος κατεύθυνση. Ενθαρρυνόμαστε να αναζητήσουμε περισσότερη περιποίηση, π.χ. περιτυλίγματα με βότανα, λουτρά, περιποιήσεις προσώπου και σώματος. Αν και δεν υπάρχει τίποτα κακό με κανένα από αυτά τα πράγματα και είναι όλα ευπρόσδεκτα στη ζωή μας, η αυτο-φροντίδα με τον τρόπο που μας «πουλάνε» είναι απλώς βραχυπρόθεσμη ανακούφιση από τα συμπτώματα και όχι αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε ή λαχταρούμε σε αυτό το σημείο.
Η αυτοφροντίδα προάγει την καλή ζωή και ενθαρρύνει ευχάριστες εμπειρίες για τη συναισθηματική και πνευματική μας υγεία. Μέσα από την αυτοφροντίδα οδηγούμαστε στην αναζήτηση της ολοκλήρωσης μέσα από εξωτερικές πηγές. Μας οδηγεί στο να αναζητούμε έξω από τον εαυτό μας, εμπειρίες, ειδικούς και προϊόντα, κάτι που μπορούμε να προσθέσουμε στη ζωή μας, για να δημιουργήσουμε τη δική μας ευημερία. Η ατελείωτη αναζήτηση για τη σωστή μορφή αυτοφροντίδας προάγει την υποκείμενη πεποίθηση ότι, όπως είμαστε, μας λείπει ή χάνουμε αυτό που χρειαζόμαστε για να είμαστε καλά. Προορισμένοι να κοιτάξουμε μακριά από τον εαυτό μας, απορρίπτουμε το γεγονός ότι είμαστε αυτοί που κρατάμε το κλειδί για τη δική μας ζωτικότητα.
Πηγές: Nancy Colier (2012). Inviting a Monkey to Tea: Befriending Your Mind and Discovering Lasting Contentment. Self-Care: When You Need More Than a Trip to the Spa.
Κεντρική φωτογραφία: Volodymyr Baranetskyi .
Κείμενο της Dr Μαρίζας Χατζησταματίου, Ψυχολόγος MSc, PhD, Διδάκτωρ Παν/μίου Θεσσαλίας . my-psychology.gr
