Η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας. Ραδιόφωνο, ταινίες, mp3·η μουσική που μας αρέσει είναι παντού μαζί μας και συνοδεύει τις σημαντικές μας στιγμές.
Από το μικρόκοσμο της μήτρας μίας εγκύου, το έμβρυο μέσα από τους αρτηριακούς παλμούς του μητρικού κυκλοφοριακού συστήματος ζει την πρώτη του εμπειρία με τον ρυθμό (ρυθμός καρδιάς ή αναπνοής της μητέρας). Μετά τη γέννηση, η συνεχής επαφή του παιδιού με οικείες φωνές του περιβάλλοντος δημιουργούν για το νεογέννητο μία εμπειρία προστασίας και ασφάλειας. Σε αυτή τη κρίσιμη, για το μικρό παιδί, περίοδο ενδέχεται να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά του κωφάλαλου, καθώς δεν ακούει ούτε την ηχώ της φωνής του, ούτε απαντάει στα μηνύματα που στέλνει.
Σύμφωνα με τη Σάννυ Λεβή, μουσικοθεραπεύτρια στο Πανεπιστήμιο του Surrey Roehampton, ο άνθρωπος έχει μία έμφυτη ικανότητα να ανταποκρίνεται στη μουσική που ακούει. Ικανότητα, η οποία δεν αλλοιώνεται μέσα από την αρρώστια ή την αναπηρία. Δεν υπάρχει περιορισμός ως προς τους τομείς που θα χρησιμοποιηθεί η μουσικοθεραπεία (πρόληψη, θεραπεία, εκπαίδευση).
Η μουσικοθεραπεία συνίσταται σε δύο τύπους που αφορούν τη διάγνωση (δηλαδή την ανακάλυψη ενός συνόλου ήχων στο οποίο το άτομο είναι ευαίσθητο, αλλά και στο μεσάζων αντικείμενο που θα χρησιμοποιηθεί για την επικοινωνία με τον ενδιαφερόμενο) και τη θεραπεία ή εκπαίδευση. Όσον αφορά τις μεθόδους που χρησιμοποιεί, υπάρχουν οι δεκτικές μέθοδοι που βασίζονται στη μουσική ακρόαση και οι ενεργητικές που βασίζονται στο μουσικό/ηχητικό αυτοσχεδιασμό. Στοχεύει στην επικοινωνία, στη δημιουργική έκφραση, στην ανάπτυξη του λόγου, της αυτοεκτίμησης και πρωτοβουλίας. Επίσης, συμβάλλει στη συναισθηματική στήριξη του ατόμου και την ικανότητα συγκέντρωσης και μνήμης.
Σπουδές και αποκατάσταση: Στην Ελλάδα, η μουσικοθεραπεία έχει αναπτυχθεί τα τελευταία 60 χρόνια. Όσον αφορά στις σπουδές, στο εξωτερικό διδάσκεται σε επίπεδο τόσο βασικών όσο και μεταπτυχιακών σπουδών σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου από ιδιωτικούς ή κρατικούς φορείς. Οι απόφοιτοι μπορούν να εργαστούν σε νοσοκομεία παίδων και ενηλίκων, σχολεία για άτομα με ειδικές ανάγκες και αναπτυξιακές διαταραχές και σε ψυχιατρεία.
Στην Ελλάδα ωστόσο υπάρχουν μόνο κάποια προγράμματα εκπαίδευσης (σύντομης ή μεγαλύτερης διάρκειας). Τέτοιο είναι για παράδειγμα το πρόγραμμα “Η Τέχνη στην Πρόληψη, Θεραπεία και Παιδαγωγική” που τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Μουσικοθεραπείας και Δημιουργικής Έκφρασης.
Συνεδρίες:Η μουσικοθεραπεία απευθύνεται σε όλα τα άτομα ανεξαρτήτου ηλικίας, άντρες και γυναίκες με μαθησιακές δυσκολίες,αναπτυξιακές και ψυχικές διαταραχές, νευρολογικές παθήσεις κ.α. Οι συνεδρίες μπορούν να γίνουν είτε ατομικές είτε ομαδικές και συνήθως διαρκούν από 30 έως 50 λεπτά. Ο χώρος που λαμβάνει δράση είναι ένα δωμάτιο γεμάτο από διάφορα όργανα όπως κρουστά, τύμπανα, μεταλλόφωνα κ.α. και δεν απαιτεί μουσικές γνώσεις από τον ενδιαφερόμενο. Στόχος είναι να βρεθεί η όσο το δυνατόν πιο συγκινητική/προσωπική μουσική από τη πλευρά του ασθενούς.
Μελέτες: Mελέτη που δημοσιεύθηκε στο Stroke έδειξε ότι ακούγοντας επί 3 μήνες καθημερινά την μουσική που προτιμούσαν, ασθενείς με οξύ εγκεφαλικό βελτιώθηκαν σε πολλούς τομείς (λεκτική μνήμη). Άλλη μελέτη από το British Journal of Psychiatry έδειξε ότι η μουσική είναι αποτελεσματική μορφή θεραπείας της κατάθλιψης.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι δεν περνά μέρα χωρίς να ακούμε τη μουσική που μας αρέσει, στην οποία ο καθένας μας αντιδράει ανάλογα με τη συγκινησιακή επίδραση που μας ασκεί.
Βάλτε λοιπόν το αγαπημένο σας τραγούδι να παίζει και αμέσως θα νιώσετε καλύτερα!
Κείμενο: Anna Stilo
