Το καλοκαίρι είναι μόνο μια ανάσα μακριά κι όλοι θέλουμε να είμαστε έτοιμοι για τις παραλίες. Δεν είναι λίγες όμως οι στιγμές που λιγουρευόμαστε όλα αυτά τα τόσο νόστιμα και γεμάτα λιπαρά φαγητά που-σύμφωνα με τους διατροφολόγους- “κάνουν κακό”. Γιατί όμως είναι στιγμές που νιώθουμε τόσο εξαρτημένοι από το junk food;
Η εξάρτηση ορίζεται ως η συναισθηματική κατάσταση, η οποία γίνεται τόσο απαραίτητη που δύσκολα αποδεσμεύεται κανείς απ’αυτήν. Η κατάσταση αυτή γίνεται υπερβολική, όταν παίρνει τη μορφή επαναλαμβανόμενης ψυχαναγκαστικής συμπεριφοράς/συνήθειας (ουσίες, αλκοόλ, φαγητό). Ο εθισμός σε οποιαδήποτε ουσία οφείλεται στην έκκριση της ορμόνης “ντοπαμίνη” ή αλλιώς συναισθηματικής επιβράβευσης-ανταμοιβής του εγκεφάλου που δημιουργεί συναισθηματική ευφορία. Είναι μια ακατανίκητη τάση για χρήση της ουσίας, ανεξέλεγκτης κατανάλωσης και ύπαρξης στερητικών συμπτωμάτων (άγχος-εκνευρισμός).
Έρευνα που διεξάχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν παρουσίασε τα πιο “εθιστικά” φαγητά:
Πίτσα (σπιτική και μη, συνοδεύει όλες μας τις οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις)
Σοκολάτα ( Έρευνα έδειξε ότι οι άνθρωποι τρώγοντας σοκολάτα βιώνουν την ίδια χαρά και ανάγκη με εκείνη που προσφέρουν τα ναρκωτικά)
Τσιπς, μπέργκερ, αναψυκτικά
Μπισκότα (Σε έρευνα που έγινε σε ποντίκια, διαπιστώθηκε ότι βίωναν εξάρτηση όμοια με της κοκαϊνης για τους ανθρώπους)
Παγωτό, κέικ
Ζάχαρη: όταν την τρώμε, ο οργανισμός ελκύει ντοπαμίνη σε υπερβολικά μη φυσιολογικό βαθμό.
Ζυμαρικά (μαγειρεμένα al dente μπορούν να μειώσουν το γλυκαιμικό φορτίο)
Πρέπει να ανησυχούμε όταν:
-το άτομο χρειάζεται ποσότητα της ουσίας για να νιώσει καλά
-λέει ψέματα ότι τρώει λιγότερο απ’όσο είναι αλήθεια
-δεν μπορεί να σταματήσει αυτή τη συνήθεια μόνος του/μόνη της
-νιώθει άσχημα όταν δεν μπορεί να φάει τη συγκεκριμένη τροφή
-ψάχνει νέους τρόπους για να μπορέσει να την εξασφαλίσει ή φροντίζει να την έχει εξασφαλισμένη για όποτε την χρειαστεί
Η Ashley Gearhardt από το Πανεπιστήμιο του Yale, αναφέρει πως “άτομα με υπερφαγία ή στέρηση τροφής υπόκεινται στην ίδια εγκεφαλική δραστηριότητα με των εξαρτημένων από άλλες ουσίες ατόμων». Ειδικά οι επεξεργασμένες τροφές έχουν τις ίδιες φαρμακο-κινητικές ιδιότητες με τις εθιστικές ουσίες, εξαιτίας της προσθήκης λίπους και επεξεργασμένων υδατανθράκων που απορροφώνται ραγδαία από τον οργανισμό. Πώς μπορούμε όμως να προλάβουμε τη δημιουργία μιας τέτοιας κατάστασης;
-Προσπαθούμε να αποφύγουμε όσο μπορούμε την κατανάλωση αυτών των τροφών ή τις καταναλώνουμε με σύνεση.
-Δεν μένουμε νηστικοί για πολλές ώρες, γιατί αυξάνεται η επιθυμία μας για φαγητό με αποτέλεσμα να τρώμε οποιαδήποτε τροφή σε μεγάλη ποσότητα.
-Ψάχνουμε για υποκατάστατα. Για παράδειγμα, όταν μας πιάνει λιγούρα για γλυκό, ας προτιμήσουμε ένα φρούτο, το οποίο ανεβάζει εξίσου τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Επίσης, αντί αναψυκτικών, είναι προτιμότερο να πίνουμε πολύ νερό, χυμούς ή να φτιάχνουμε smoothies που είναι πολύ εύκολα και υγιεινά.
-Προτιμάμε τα προϊόντα ολικής άλεσης (όσπρια, ζυμαρικά, ψωμί), τα οποία δημιουργούν το αίσθημα του κορεσμού.
Κείμενο: Anna Stilo