Ευγνωμοσύνη: Συνειδητή στάση ζωής

Ακούμε πολλά για τον όρο ευγνωμοσύνη και για τα υψηλότερα επίπεδα θετικών συναισθημάτων που αναπτύσσουμε, όταν αναγνωρίζουμε τα καλά πράγματα που μας περιβάλλουν και μας συμβαίνουν. Ο ορισμός της λέξης που έχει τις ρίζες της στα αρχαία ελληνικά, αναφέρεται στην αναγνώριση του καλού που μας έχουν κάνει και περικλείει αισθήματα ανταπόδοσης προς τον “ευεργέτη”. Επί της ουσίας όμως, η δυνατότητά μας να νιώθουμε ευγνωμοσύνη και η συστηματική ανάπτυξη συναισθημάτων ευγνωμοσύνης είναι μια συνειδητή στάση ζωής. Μια στάση ζωής που μπορεί να βελτιώσει ουσιαστικά την ποιότητα της καθημερινότητας και τις σχέσεις μας με τους άλλους. Μέσω της πρακτικής εφαρμογής της ευγνωμοσύνης, εστιάζουμε στα πρακτικά θετικά σημεία της ζωής μας, της καθημερινότητάς μας και του κοινωνικού μας περίγυρου. Η ευτυχία είναι αλληλένδετη με τη συστηματική συνειδητοποίηση όλων εκείνων για τα οποία οφείλουμε να νιώθουμε μόνον ευγνωμοσύνη.

Τι είναι ευγνωμοσύνη;

Η ικανότητα να αισθάνεσαι και να εκφράζεις την εκτίμηση σου για όλα τα καλά που έχεις, ονομάζεται ευγνωμοσύνη. Κορυφαίος εμπειρογνώμονας για την ευγνωμοσύνη, ο Robert Emmons, περιγράφει την ευγνωμοσύνη ως συναίσθημα, συμπεριφορά, ηθική αξία, συνήθεια και χαρακτηριστικό προσωπικότητας, που μπορεί να εφαρμοστεί αναφορικά με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Η ευγνωμοσύνη ενθαρρύνει τους ανθρώπους να νιώθουν την αξία των πραγμάτων, όσο μικρά ή όσο μεγάλα κι αν είναι αυτά. Παράλληλα υπενθυμίζει στους ανθρώπους ότι δεν θα πρέπει να αντιλαμβάνονται τις όποιες αξίες ως δεδομένες. Φυσικά όλα ξεκινούν από εσένα. Χρειάζεται να εκτιμήσεις τα δικά σου θετικά χαρακτηριστικά, πριν τα αναζητήσεις έξω από τον εαυτό σου.

Για να αναγνωρίσεις τις πηγές της καλοσύνης, πρέπει να νιώθεις πως αξίζεις κάθε καλό. Η ευγνωμοσύνη είναι ένα είδος προσωπικής κάθαρσης, γι αυτό και η συγχώρεση παίζει σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή της. Ο κόσμος είναι δίκαιος όταν εσύ είσαι πρώτα δίκαιη με εσένα. Πρώτα συνειδητοποιείς της προσωπικές σου προκαταλήψεις και έπειτα καταλαβαίνεις τον τρόπο που βλέπεις την ζωή. Ο μετασχηματισμός ξεκινάει πάντα εκ των έσω. Ίσως μοιάζει δύσκολο στην αρχή, αλλά σε καθιστά ικανή να ξεπερνάς τις αρνητικές προκλήσεις της ζωής.

Νιώσε το θαύμα της ζωής

Όλοι νιώθουν την ανάγκη να είναι πιο ευγνώμονες, όμως ο τρόπος ζωής τους και οι εμπειρίες τους, λειτουργούν ανασταλτικά και τους κάνουν δύσπιστους. Το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο είναι να σκέφτεσαι αρνητικά, να είσαι πάντα επιφυλακτικός και να έχεις πάντα δίκιο. Δεν χρειάζεται να αλλάξεις ή να βελτιώσεις πολλά. Έτσι πολλοί ήταν αυτοί που για χρόνια εφάρμοσαν αυτού τους είδους την συμπεριφορά, χωρίς να ακούνε την καρδιά τους και τα συναισθήματα τους που τους έδειχναν τον τρόπο να είναι ευτυχισμένοι. Δεν έδιναν την ευκαιρία στον εαυτό τους να έρθει σε επαφή με την πραγματική ομορφιά της ζωής και να νιώσουν το θαύμα της.

Οι άνθρωποι απέκτησαν γνώσεις, κατέκτησαν άγνωστους και μεγάλους τομείς, ένιωσαν ισχυροί και ξέχασαν πως η πραγματική πηγή δύναμης και ζωής προέρχεται μόνο από την σύνδεση τους με το σύμπαν και με την μητέρα φύση. Αν δεν νιώσεις το μεγαλείο της, δεν μπορείς να εστιάσεις και στο δικό σου, με σεβασμό, αποδοχή και κατανόηση.

Είμαστε μικροί κατακτητές της ευτυχίας. Οι αντιξοότητες μας διδάσκουν πως μόνοι μας αρνούμαστε την ευημερία και την αφθονία στην ζωή μας. Ευτυχώς η ανθρώπινη φύση δεν αφήνει κανέναν να στερείται το καύσιμο της ευγνωμοσύνης για καιρό. Αλλά η αλήθεια είναι ότι μερικοί άνθρωποι είναι πιο δεκτικοί από άλλους να την βιώσουν.

Ζήτημα γονιδίων η προδιάθεση για θετικότητα;

Έρευνες δείχνουν πως τα συναισθήματα ευγνωμοσύνης αναπτύσσονται σε κάθε άνθρωπο ξεχωριστά με βάση τις πεποιθήσεις του, τα γονίδια του και την προσωπικότητα του. Άλλοι έχουν το υπόβαθρο, ενώ άλλοι χρειάζεται να το καλλιεργήσουν. Πιο συγκεκριμένα ένα γονίδιο που ονομάζεται «COMT», επιτρέπει στα άτομα να βιώνουν περισσότερη ευγνωμοσύνη και λιγότερες αρνητικές προκαταλήψεις, όπως το να πιστεύουν πως είναι άτυχοι ή να νιώθουν πως μπορεί να χάσουν αυτά που έχουν ή να φοβούνται πως δεν θα αποκτήσουν όσα επιθυμούν. Όμως η ευγνωμοσύνη είναι ένα σύνθετο συναίσθημα και τα γονίδια μαζί με τα βιώματα και τις επιρροές του κάθε ατόμου υποδηλώνουν μόνο την τάση του. Δεν καθορίζουν το τελικό αποτέλεσμα. Έρευνες της θετικής ψυχολογίας έχουν δείξει πως το 40% της ευτυχίας μας προέρχεται από δικές μας εστιασμένες δραστηριότητες στις οποίες επιλέγουμε να συμμετάσχουμε. Άρα η θέληση μας είναι εξίσου σημαντική, όσο η προδιάθεση και οι εμπειρίες μας.

Κατανόησε την ευγνωμοσύνη

Η ευγνωμοσύνη μπορεί να δημιουργήσει μετασχηματιστικές επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων, ενώ τους οδηγεί μόνο σε κάτι καλύτερο. Αντιπροσωπεύει το καλό και λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας σε οτιδήποτε βλαβερό. Ακόμα και σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα θλίψης, η ευγνωμοσύνη μπορεί να έχει μόνο θετικά αποτελέσματα. Τους βοηθάει να βγουν από τον μικρόκοσμο τους και να παρατηρήσουν τα θετικά της ζωής τους και μια ομορφιά που παραβλέπουν. Για τους αρνητές της ευγνωμοσύνης θέλω να επισημάνω πως: “O πόνος και η απογοήτευση είναι αναπόφευκτα στην ζωή μας. Όμως δεν χρειάζεται να μας ελέγχουν για πάντα.”

Η ευγνωμοσύνη προκαλεί ευτυχία και το αίσθημα ευτυχίας που δημιουργεί, ενισχύει ακόμα περισσότερο την ευγνωμοσύνη. Σημείωσε ότι το αίσθημα ευγνωμοσύνης για όλα όσα έχεις επιδρά θετικά στην ψυχολογική σου ευημερία, στις σχέσεις σου, ακόμη και στη σωματική σου υγεία. Ενεργοποίησε την ευγνωμοσύνη σου ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα:

6 βήματα που ενεργοποιούν την ευγνωμοσύνη

1.Συγχώρεση: Μην καταδικάζεις τον εαυτό σου παραμένοντας εμμονικά εστιασμένη σε αρνητικά συναισθήματα η σε θλιβερά γεγονότα. Το μόνο που κατορθώνεις είναι να ξοδεύεσαι και να περιορίζεις τις πιθανότητες να εστιάζεσαι σε όσα μπορούν να σε κάνουν να νιώθεις χαρούμενη.

2. Γαλήνη: Βάλε στην άκρη οποιαδήποτε “πολεμική” διάθεση. Για να ανακτήσεις την συναισθηματική σου ισορροπία, απομακρύνσου και κράτα συνειδητές αποστάσεις από ότι σε αναστατώνει, σε νευριάζει η σε στεναχωρεί. Η έλλειψη γαλήνης δυσκολεύει τη φυσική ικανότητά σου να εστιάσεις στην ευγνωμοσύνη.

3. Παρατηρητικότητα: Αφιέρωσε λίγο περισσότερο χρόνο μέσα στην ημέρα για τον εαυτό σου. Μπες στο νόημα της ευγνωμοσύνης παρατηρώντας όλα εκείνα τα μεγάλα και τα μικρά που σου δίνονται με αφθονία. Η αντίληψη σου θα ενισχυθεί εντυπωσιακά με την συστηματική εξάσκηση.

4. Δοτικότητα: Αν νοιώσεις ευγνώμων για κάθε στιγμή που ζεις, τότε θα είσαι σε θέση να “ανεβάσεις” όχι απλώς τη δική σου ψυχολογία, αλλά και τη ψυχολογία των γύρω σου. Μετέφερε αισιοδοξία. Δώσε μόνον θετική ενέργεια στους γύρω σου. Η πραγματική ανθρωπιά είναι η σημαντικότερη έκφανση της ευγνωμοσύνης.

5. Ημερολόγιο: Κάνε μια λίστα των πραγμάτων εκείνων που σου γεννούν καθημερινά αισθήματα ευγνωμοσύνης. Έστω και μία θετική πρόταση την ημέρα, είναι αρκετή για να καλλιεργηθεί η συνήθεια. Είναι ο καλύτερος τρόπος για να κατανοήσεις πρακτικά ότι αξίζει να νιώθεις ευγνώμων για ότι έχεις.

6. Επιβράβευση: Αναγνώρισε τα επιτεύγματα σου. Πες μπράβο στον εαυτό σου για την προσπάθεια που καταβάλει. Με αυτόν τον τρόπο δίνεις κίνητρο στον εαυτό σου να συνεχίζει να εστιάζει στην ευγνωμοσύνη και να γίνεται καλύτερος μέρα με τη μέρα.

Και μην ξεχνάς! Ασκείς διαρκώς εξουσία στην ζωή σου, είτε την οδηγείς προς το καλό, είτε την οδηγείς προς το κακό.

Φωτογραφία: Xander Romanov Μοντέλο: Βασιλεία Χειλάκη via X-RayModels

Κείμενο της συμβούλου Επίτευξης Στόχων, Certified Personal Life Coach, Σταυρούλας Χριστοπούλου _flyforyou.gr , info@flyforyou.gr