Ένα φαινόμενο που αντιμετωπίζω εξαιρετικά συχνά στις προσωπικές μου συνεδρίες συμβουλευτικής, είναι αυτό της έντονης προσκόλλησης σε κάτι. Είτε αυτό είναι άνθρωπος, γεγονός, εικόνα ή συναίσθημα, είναι σίγουρο πως μας δημιουργεί ένα είδος «εξάρτησης». Μια “δέσμευση” από την οποία δεν είναι εύκολο να απεγκλωβιστούμε.
Μιλωντας για δέσμευση, αυτο που πρώτα μας έρχεται στο μυαλό είναι η συναισθηματική δέσμευση. Στην πραγματικότητα, για να κρατηθεί μια αγάπη ζωντανή, να έχει διάρκεια στο χρόνο και αληθινά συναισθήματα στην ψυχή, χρειάζεται οι άνθρωποι να νιώσουν ελεύθεροι.
Προσπαθώ να τονίσω, στους ανθρώπους που ζητούν τη συμβουλή μου, οτι αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν «φυσιολογικό» σε μια σχέση, δηλ. το «πνίξιμο», την αποπνικτική δέσμευση και τη στέρηση βαθιών επιθυμιών, στο όνομα της αγάπης, δεν σημαίνει ότι είναι και φυσικό. Οι άνθρωποι γεννιούνται με μία αγάπη άνευ όρων στις καρδιές τους και έχουν σχεδιαστεί από τη φύση να αγαπούν χωρίς τον φόβο της εγκατάλειψης. Ο φόβος μας κάνει καταπιεστικούς. Όταν προσπαθούμε απεγνωσμένα να κρατήσουμε τον αγαπημένο μας κοντά μας, ακόμη και αν τον περιορίζουμε και τον πληγώνουμε, τότε δεν τον αγαπάμε. Τον ελέγχουμε. Τον χειραγωγούμε. Μακροπρόθεσμα, ακόμα κι αν στην αρχή υπάρχει συναίνεση σε όλο αυτό, ο άνθρωπος αυτός θα επαναστατήσει, ακόμα και υποσυνείδητα, σε αυτούς τους περιορισμούς.
Η αξία του να μη «δεσμεύεσαι»
Ξέρω, ότι δεν είναι το πιο εύκολο πράγμα να εγκαταλείψεις τις σκέψεις σου και τις βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις σου. Οι περισσότερες από τις προσκολλήσεις μας είναι αυτόματες, υπάρχουν εδώ και πολύ καιρό και υπάρχουν επειδή πιστεύουμε ότι, το να τις αφήσουμε πίσω, θα οδηγήσει σε κάποιου είδους τέλμα ή σε κάποια απώλεια ελέγχου. Ωστόσο, όταν μπορέσουμε να εγκαταλείψουμε αυτή μας την ανάγκη, αυτό θα μας εξασφαλίσει μια ελευθερία και μια ανακούφιση ότι η ζωή προχωράει χωρίς εμπόδια, επιτρέποντάς μας να είμαστε παρόντες, να είμαστε εκεί για τους άλλους, να εκμεταλλευόμαστε ευκαιρίες όταν προκύπτουν και να προχωράμε ένα βήμα ακόμα προς τους στόχους μας. Και ο στόχος μας είναι το μέλλον. Δεν είναι ποτέ το παρελθόν.
Η μη προσκόλληση στη δέσμευση, μπορεί πραγματικά να σε βοηθήσει να αγκαλιάσεις την ενσυναίσθηση και τη σύνδεσή σου με τους ανθρώπους και τον κόσμο γύρω σου. Σου επιτρέπει να απελευθερωθείς από ό,τι δεν μπορείς να ελέγξεις ή να διορθώσεις, ώστε να ξοδεύεις περισσότερο χρόνο και ενέργεια εστιάζοντας σε αυτό που μπορείς. Μπορείς να εστιάσεις στο να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Επιπλέον, μπορείς να αντιμετωπίσεις τα ελαττώματά σου ή άλλα πράγματα που θα ήθελες να αλλάξεις.
3 είδη δέσμευσης
Για να μεταμορφωθούμε και να εξελιχθούμε, είναι απαραίτητο να ανακαλύψουμε ποιες είναι οι ισχυρότερες προσκολλήσεις μας σε αυτόν τον κόσμο.
Η αληθινή αγάπη δε σε παγιδεύει. Δεν σε χειραγωγεί. Δεν σε αφήνει να θαμπώσεις! Η αγάπη πρέπει να σε ελευθερώνει και να σε τιμά με το δικαίωμά σου να λειτουργείς σύμφωνα με τις επιθυμίες σου. Η αγάπη είναι δωρεάν! Δεν πληρώνεις κόστος ούτε για να τη βρεις, ούτε για να τη διατηρήσεις!
Εξάρτηση από υλικά αγαθά
Λατρεύεις να έχεις ένα μεγάλο, υπέροχο σπίτι, ένα ακριβό αυτοκίνητο, φανταχτερά ρούχα, πανάκριβα έπιπλα, το πρόσφατο iPhone και πολλά άλλα, γιατί έχεις συνδυάσει την αυτοεκτίμηση και την ευτυχία σου με τα υλικά αντικείμενα, που χωρίς αυτά θα αισθανόσουν «ξεπερασμένη» ή, ακόμα χειρότερα, «αποτυχημένη». Όταν η ευτυχία μας βρίσκεται στα αντικείμενα, τότε βρισκόμαστε σε έναν διαρκή κίνδυνο. Ανά πάσα στιγμή μπορούμε να χάσουμε τα πάντα. Από φυσική καταστροφή, από κλοπή, από οικονομική κατάρρευση. Αυτού του είδους η προσκόλληση μας δημιουργεί ακριβώς το αντίθετο συναίσθημα από αυτό που επιδιώκουμε. Μια έντονη ανασφάλεια και έναν διαρκή φόβο απώλειας.
Συναισθηματική προσκόλληση
Δυστυχώς, πολλοί πέφτουν στην παγίδα να εξαρτηθούν τόσο πολύ από άλλους ανθρώπους, θεωρώντας τους υπεύθυνους για την ευτυχία ή τη δυστυχία τους. Στην περίπτωση αυτή το ίδιο το άτομο χάνει στην πραγματικότητα την αξία του μέσα από την απόλυτη δέσμευση. Δεν θεωρεί τον εαυτό του ικανό να ευτυχήσει μόνο του, αντλώντας παρηγοριά μόνο από κάποιον άλλον. Αν αυτός ο άλλος χαθεί ή φύγει, τότε το αίσθημα της δυστυχίας είναι δεδομένο. Τα πράγματα μπορούν να γίνουν ακόμα χειρότερα όταν η μη αποδοχή της κατάστασης, μπορεί να οδηγήσει σε χειριστική συμπεριφορά, τάσεις αυτοκαταστροφής και βαθιά αισθήματα μίσους. Συνήθως τα άτομα αυτά, πληγώνονται βαθιά και δύσκολα συγχωρούν.
Τυφλές δεσμεύσεις
Ίσως το πιο καταστροφικό είδος προσκόλλησης, είναι αυτό της σκέψης. Μπορεί να καταστρέψει την σωματική, συναισθηματική, ψυχολογική και διαπροσωπική ευημερία του ατόμου εν ριπή οφθαλμού. Η τυφλή δέσμευση σε μια πεποίθηση, προσδοκία, γεγονός, αντίληψη ή ιδέα, κατά μία έννοια, κυκλοφορούμε με ένα γεμάτο όπλο. Τελικά, καταλήγουμε να πυροβολούμε τον εαυτό μας, και τους γύρω μας, αρνούμενοι να ξεκολλήσουμε από το παρελθόν και ζώντας ξανά και ξανά γεγονότα, ιστορίες ή χωρισμούς που μας έχουν πονέσει.
Όσοι είναι έντονα προσκολλημένοι στις σκέψεις τους τείνουν να ακυρώνουν όλες τις άλλες προοπτικές ή δυνατότητες και δημιουργούν μία ψυχολογική και συναισθηματική ένταση, στη ζωή τους κυρίως. Το λεξιλόγιο συνήθως περιλαμβάνει λέξεις και φράσεις όπως «θα έπρεπε», «σωστό-λάθος», «καλό-κακό», «πάντα», «ποτέ», «για πάντα», «είναι όλοι έτσι», «εγώ είμαι πάντα έτσι», «εσύ δεν είσαι ποτέ», και ούτω καθεξής.
Μην αισθάνεσαι απογοητευμένη αν μπορείς να σχετιστείς με μία (ή όλες) τις μορφές προσκόλλησης. Είμαστε όλοι ατελείς, είμαστε όλοι άνθρωποι, και αυτό είναι απολύτως εντάξει. Η απλή επίγνωση αυτών των μορφών προσκόλλησης, ωστόσο, θα μας βοηθήσει να δώσουμε αυτό το επιπλέον βήμα, που είναι απαραίτητο να γίνει, για την συνειδητοποίηση της κατάστασης και την εσωτερική μας γαλήνη.
Άφησε πίσω σου ότι δεν μπορείς να ελέγξεις
Στην πραγματικότητα, το να συνειδητοποιήσεις τη δύναμη που έχει η αποδοχή και να αφήσεις πίσω ό,τι δεν μπορείς να ελέγξεις, είναι αυτό που έχει τη μέγιστη προτεραιότητα και σημασία για την εξέλιξη της ζωής σου. Τα οφέλη; Τεράστια!
- Θα σταματήσεις να ελέγχεσαι από τα συναισθήματά σου. Αντίθετα, θα ενδιαφερθείς για αυτά και θα τα κατανοήσεις καλύτερα.
- Θα απαλλαγείς από τον φόβο, το άγχος και την εσωτερική ένταση που έρχεται με την προσκόλληση. Θα είσαι πιο ήρεμη και λιγότερο νευρική, με αποτέλεσμα όλες σου οι σχέσεις να αποκτήσουν καλύτερη ποιότητα.
- Προετοιμάσου να νιώσεις μια μοναδική αίσθηση ελευθερίας. Δεν θα είσαι πλέον δέσμια των σκέψεων σου. Θα ανακαλύψεις μια αίσθηση πληρότητας, επειδή δεν θα χρειάζεσαι ή θα θέλεις κάτι συγκεκριμένο. Έχεις το δικαίωμα να νιώσεις ικανοποιημένη με τη ζωή σου στην παρούσα στιγμή.
- Θα νιώσεις περισσότερη αγάπη για τον εαυτό σου και για τους άλλους. Θα νιώσεις πιο προσγειωμένη και συνδεδεμένη με το “τώρα” και θα συμμετέχεις πραγματικά στη ζωή!
- Το μυαλό σου θα «καθαρίσει» και θα μπορείς να αντιλαμβάνεσαι πιο εύκολα την αλήθεια. Ευγνωμοσύνη, αγάπη, συμπόνια και ευτυχία θα διαπερνούν τη ζωή σου καθώς θα έχεις αφήσει πίσω την δέσμευση να κυνηγήσεις μια «ευτυχία» που σου δημιουργεί δυστυχία.
My tips
Το να πεις όχι στη δέσμευση, υποδηλώνει ψυχολογική ωριμότητα και διορατικότητα. Σταμάτα να αναζητάς την ευτυχία σε πράγματα έξω από σένα, σε πράγματα που έχουν μείνει πίσω. Σταμάτα να τρέχεις μόνη σου σε έναν αγώνα που έχει από καιρό τελειώσει. Όταν κυνηγάμε την ευτυχία πιστεύοντας ότι κάποιος ή κάτι έξω από εμάς μπορεί να μας κάνει ευτυχισμένους, υποφέρουμε. Η πραγματικότητα είναι ότι όλα τα πράγματα αργά ή γρήγορα θα φθαρούν. Το να βλέπουμε την παροδικότητα της ζωής είναι βαθιά λυπηρό, ωστόσο μας δίνει την ευκαιρία να ζήσουμε με χαρά όλες τις στιγμές της!
Άφησε τον εαυτό σου να νιώσει τη θλίψη, αλλά μην την αφήσεις να σου ανήκει για πάντα.
Πρέπει να επιτρέψεις στη ζωή να είναι ακριβώς όπως είναι. Επίτρεψε στα πράγματα να μην πάνε όπως τα περιμένεις. Άσε τη ζωή απλά να κυλήσει όπως εκείνη θέλει. Σταμάτα να αντιστέκεσαι και να υποφέρεις. Ανέλαβε μια και μόνη δέσμευση! Τη δική σου ευτυχία. Κανείς δεν θα το κάνει για σένα.
Φωτογραφία Elizaveta Dushechkina.
Κείμενο της Certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου.
