Αφήνοντας στην άκρη τις αμφισβητούμενης αισθητικής εμφανίσεις των celebrities στο κόκκινο χαλί του MET Gala, επικεντρώνουμε το ενδιαφέρον μας στην εντυπωσιακή έκθεση μόδας “Sleeping Beauties: Reawakening Fashion”. Η ετήσια έκθεση που διοργανώθηκε από το The Met’s Costume Institute του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης είναι γεμάτη από πανέμορφα ιστορικά κομμάτια που εκτίθενται σε γυάλινες προθήκες θυμίζοντάς μας την χαμένη γοητεία του ενδύματος.
Η έκθεση “Sleeping Beauties” είναι μια γιορτή αφιερωμένη στο παρελθόν. Μια έκθεση που αναδεικνύει το ρόλο της μόδας ως χρονοκάψουλας και της ευθραυστότητας των ιστορικών κομματιών. Οι συντηρητές έργων τέχνης, είναι οι θεματοφύλακες των αντικειμένων μουσειακής ποιότητας, που εργάζονται στα παρασκήνια. Η αλήθεια είναι πως δεν γίνονται συχνά εκθέσεις που αφορούν την συντήρηση των αντικειμένων τέχνης. Η έκθεση “Sleeping Beauties: Reawakening Fashion” του MET είναι ένας ύμνος στη “ωραία κοιμωμένη” που είναι ταυτόσημη με την ίδια την ομορφιά.
Το Ινστιτούτο Κοστουμιών έχει μια συλλογή 35.000 αντικειμένων που καλύπτουν την ιστορία της μόδας των τελευταίων 600 χρόνων. Ιδρύθηκε το 1937 ως Μουσείο Ενδυματολογικής Τέχνης. Το 1946, το Ινστιντούτο συγχωνεύτηκε με το The Metropolitan Museum of Art (ΜΕΤ) ως The Costume Institute. Από το 1959, αποτελεί επιμελητικό τμήμα του φημισμένου Μουσείου.
Χρυσόσκονη στα σκαλιά του Mουσείου
Κύρια πηγή της ετήσιας χρηματοδότησης του ινστιτούτου είναι το Met Gala. Διοργανώνεται κάθε Μάιο και γιορτάζει τα εγκαίνια της ανοιξιάτικης έκθεσης. Υπό την ηγεσία της Anna Wintour (αρχισυντάκτρια της Vogue), η οποία είναι και συμπρόεδρος από το 1995, το γκαλά έγινε ένα από τα πιο επιτυχημένα φιλανθρωπικά γεγονότα. Κάθε χρόνο, προσελκύει συμμετοχές από τον κόσμο της μόδας, του κινηματογράφου, της πολιτικής, του αθλητισμού, των επιχειρήσεων και της μουσικής. Επιδραστικοί άνθρωποι των κοινωνικών δικτύων ανεβαίνουν επίσης τα περίφημα σκαλιά του Μουσείου και συμμετέχουν σε μια τελετή όπου απαγορεύονται οι φωτογραφίες.
Φέτος, η συμμετοχή κόστισε περίπου 30.000 δολάρια ενώ το γκαλά είχε τον θεματικό τίτλο “the garden of time”. Η έμπνευση αντλήθηκε από το ομώνυμο έργο του JG Ballard “The garden of time”. Μάλιστα, το 1948, όταν πρωτοξεκίνησε το Met Gala θεωρούνταν “το πάρτυ της χρονιάς” όπου συμμετείχαν οι σοσιαλιτέ της Νέας Υόρκης και στοίχιζε 50 δολάρια. Παρά τις αντικρουόμενες απόψεις για το πως έχει εξελιχθεί αυτή η διοργάνωση, ποιοι είναι οι καλεσμένοι και πόσο όλο αυτό είναι ζήτημα επιλογών και διπλωματικών αναφορών, εμείς πρέπει να καταγράψουμε την εξής παρατήρηση. Χωρίς τη σκόνη που σηκώνουν τα περίτεχνα ενδύματα στο Met Gala, το ινστιτούτο δεν μπορεί να λειτουργήσει πλήρως. Είναι το μόνο τμήμα του Μουσείου που πρέπει να κερδίζει τα δικά του fund.
Μόδα: Mια ζωντανή μορφή τέχνης & τεχνολογίας
“Περισσότερο από κάθε άλλη μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης, η μόδα υφίσταται την πιο ριζική μεταμόρφωση. Τόσο στο status όσο και στη συλλογή του The Met. Η μόδα είναι μια ζωντανή μορφή τέχνης. Aπαιτεί τις περισσότερες από τις αισθήσεις μας για την πλήρη εκτίμησή της και τη μεγαλύτερη κατανόησή της. Με την χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας η έκθεση “Sleeping Beauties” στοχεύει να ενεργοποιήσει εκ νέου τις αισθητηριακές ικανότητες των ενδυμάτων της μόνιμης συλλογής του Mουσείου”, ανέφερε ο Andrew Bolton, υπεύθυνος επιμελητής της έκθεσης.
Η αλληλεπίδραση ενθαρρύνεται σε αυτήν την έκθεση. Οι επισκέπτες μετατρέπονται από θεατές σε ενεργούς συμμετέχοντες. Ο Andrew Bolton αναφέρει πως στόχος της έκθεσης δεν είναι μόνο να παρουσιάσει ιστορικά φορέματα για το κοινό. Επιθυμεί να ζωντανέψει κάθε κομμάτι, ώστε “οι μελλοντικές γενιές να εκτιμήσουν πώς φορέθηκε, πώς έμοιαζε στο σώμα και πώς κινούνταν”. Έχεις σκεφτεί ότι vintage βραδινά φορέματα των οίκων Dior και Lanvin μπορεί να μυρίζουν μέλι και αμύγδαλα; Ότι μπορεί ένα σκαθάρι που δημιουργήθηκε από την τεχνητή νοημοσύνη να αναπηδά από ένα βιβλίο με εικόνες; Θα ήθελες να χαϊδέψεις ένα φόρεμα Dior; Σε αυτήν την έκθεση, μπορείς να έχεις όλες αυτές τις εμπειρίες.
Η φύση ως πηγή έμπνευσης
Αυτή η έκθεση αποδεικνύει ότι η φύση είναι μια συνεχής επιρροή στη μόδα. Η ευθραυστότητα των φορητών αντικειμένων θα είναι πάντα αντικείμενο γοητείας, αλλά και φλέγον θέμα συζήτησης. Ένα θέμα, σχετικά με το πότε και αν μπορούν τα ευαίσθητα κομμάτια να βγαίνουν από τις γυάλινες προθήκες του Μουσείου ώστε να τα φορούν celebrities. Όπως για παράδειγμα η Kim Kardashian που φόρεσε το φόρεμα της Marilyn Monroe στο Met Gala το 2022.
Η Natalie Potter δεν ησυχάζει ποτέ
Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) επιστρατεύτηκε για να δημιουργήσει προβολές. Όπως μια ταινία με σκαθάρια σε συνομιλία με ένα σακάκι από τον οίκο Dries Van Noten. Αλλά και προηγμένες κινούμενες εικόνες λεπτομερειών όπως τεχνικές κεντήματος που παρουσιάζονται σαν από μικροσκόπιο. Σε αυτήν την έκθεση η συζήτηση μεταφέρεται και στο πιο μακρινό παρελθόν. Χάρη σε μια προσαρμοσμένη εγκατάσταση chatbot του ChatGPT, οι επισκέπτες μπορούν να θέτουν ερωτήσεις στη Natalie Potter σχετικά με το δραματικό σατέν νυφικό σε σχήμα γοργόνας που φορούσε. Πρόκειται για τη φημισμένη Νεοϋορκέζα διασημότητα της δεκαετίας του 1930.
Το chatbot, που κατασκευάστηκε κατά παραγγελία θα πάρει την προσωπικότητα της Potter. Το ΑΙ εργαλεί θα απαντήσει στις ερωτήσεις των επισκεπτών σχετικά με τη ζωή και το φόρεμά της. Ένας κωδικός QR θα μεταφέρει τους επισκέπτες σε μια ιστοσελίδα όπου θα μπορούν να συνομιλούν μαζί της μέσω κειμένου. Όσοι θυμόμαστε το εκπληκτικό σακάκι “Iris” του oίκου Yves Saint Laurent που είναι εμπνευσμένο από τον πίνακα του Vincent Van Gogh του 1889, θα εντυπωσιαστούμε από τον τρόπο παρουσίασης του. Πρόκειται για ένα καλλιτεχνικό και τεχνικό tour de force που απαιτούσε 250 μέτρα κορδέλα, 200.000 χάντρες και 250.000 παγιέτες σε 22 διαφορετικά χρώματα.
Σε αυτήν την έκθεση μια προβολή υψηλής ευκρίνειας της χειροτεχνίας είναι από μόνη της ένα πρόσθετο έργο τέχνης. Αυτά τα στολίδια, αναδημιουργήθηκαν με ψηφιακά γραφικά (CGI), μια διαδικασία που περιλάμβανε 11.200 καρέ. Πρόκειται για μια έκθεση αυτή θα συζητηθεί για πολλούς λόγους. Με περίπου 220 κομμάτια που χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα έως σήμερα, είναι η “μεγαλύτερη και πιο φιλόδοξη έκθεση που έχουμε επιτύχει μέχρι σήμερα”, επιβεβαίωσε ο Bolton.
Η έκθεση “Sleeping Beauties: Reawakening Fashion” στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης (MET) διαρκεί από τις 10.05 έως τις 02.09.2024
Φωτογραφίες, Courtesy of ΜΕΤ.
Kείμενο, Μίνα Καραγιάννη Μουσειολόγος – Επιμελήτρια /@museum.ephemera