Η Ύδρα κάποτε ήταν “μια φραγκοσυκιά γεμάτη πυρετό, όνειρα κι αγκάθια” για να θυμηθούμε τα λόγια του ποιητή Μίλτου Σαχτούρη. Τέτοια θα ήταν σίγουρα για αυτό από νωρίς έγινε επιλογή ζωής για πολλούς μεμονωμένους καλλιτέχνες. Ήταν κυρίως από τα μέσα του 20ου αιώνα που η Ύδρα αναδείχθηκε ως καταφύγιο για ζωγράφους, ποιητές και μουσικούς. Σήμερα, η σύγχρονη καλλιτεχνική σκηνή του νησιού είναι ένα πυρετώδες ζωντανό κύτταρο τέχνης χάρη σε κάποιους ανθρώπους που διατηρούν την καλλιτεχνική του κληρονομιά. Εδώ και 25 χρόνια, ο Δημήτρης Αντωνίτσης, έχει μετατρέψει το παλιό λύκειο Ύδρας σε εκθεσιακούς χώρους που δραστηριοποιούνται σε παράλληλα spots του νησιού. Ο Αντωνίτσης, διοργανώνει εκθέσεις και υποστηρίζει εκδόσεις που διερευνούν τη σχέση μεταξύ σύγχρονης τέχνης και πολιτισμού. Η έκθεση “Οκτώ Γυναίκες” του Hydra School Projects, είναι ένα από τους πόλους έλξης του art crowd για το καλοκαίρι του 2024.
25 χρόνια Hydra School Projects
Η 25Η επέτειος του Hydra School Projects γιορτάζεται με μια έκθεση που συμμετέχουν μόνο γυναίκες και έχεις ως τίτλο τη σκοτεινή, μουσική ταινία σε σενάριο και σκηνοθεσία του François Ozon “Huit Femmes” (Οκτώ γυναίκες). Ο Δημήτριος Αντωνίτσης, έχει απάντηση λέγοντας ότι πάντα ήθελε να επιμεληθεί μια έκθεση με τον τρόπο που ο Φρανσουά Οζόν το “enfant terrible” του γαλλικού κινηματογράφου κάνει τις ταινίες του. “Στην δική μου εκδοχή του Eight Women, οκτώ γυναίκες καλλιτέχνες, η dj Avantika, η Leonora Carrington, η Chiara Clemente, η Mary Hatzinikoli, η Maro Michalakakos, η Valentina Palazzari, η Priya Kishore και η Tschabalala Self.
Ενωτικό στοιχείο του έργου των οκτώ γυναικών είναι η επανερμηνεία των κοινωνικών παραδόσεων και η αμφισβήτηση των πατριαρχικών δομών. Μπορεί να ακούγεται τετριμμένο αλλά ας σκεφτούμε ότι είναι γυναίκες δημιουργοί. Συνδεδεμένα με ένα άυλο νήμα, τα έργα αυτών των οκτώ γυναικών είναι γεμάτα μυστικά και μυστήρια που προσφέρουν την ευκαιρία να επανεξεταστούν ορισμένες ξεχασμένες αξίες της ζωής. Η έκθεση θα συνοδεύεται από τον αναγνωρίσιμο κατάλογο με τη μορφή ελληνικού μπλε τετραδίου, του πιο διαδεδομένου σχολικού τετραδίου στην Ελλάδα. Αξίζει να δούμε αυτές τις οκτώ γυναίκες, πιο αναλυτικά με τη σειρά που παρουσιάζονται στον κατάλογο του Hydra School Project.
Ταπετσαρίες χορού
Η dj Avantika, είναι μια συγχώνευση κλασικής ινδικής εκπαίδευσης και ισχυρής ροκ φωνητικής που έχει εξελιχθεί σε μια δυναμική τραγουδίστρια/παραγωγό/DJ. Γνωστή για το σπάσιμο καλουπιών και την ανάμειξη ειδών, υφαίνει μια παγκόσμια ταπετσαρία χορού εμπλουτισμένη με στοιχεία από την αραβική, τη λάτιν, τη φυλετική, την άφρο και την ινδική μουσική.
Ο μοναδικός ήχος της dj Avantika, είναι μια αντανάκλαση των βαθιών ριζών της στην ινδική κουλτούρα, εμπλουτισμένος με ποικίλες διεθνείς επιρροές. Δημιουργεί μια ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα που αιχμαλωτίζει τις καρδιές του κοινού σε όλο τον κόσμο. Με τη μαγνητική της παρουσία και την αφοσίωσή της στην καινοτομία, η Avantika, δεν ερμηνεύει απλώς μουσική. Στην πραγματικότητα, δημιουργεί ένα παγκόσμιο κίνημα.
Σουρεάλ πολύτιμα μέταλλα που φοριούνται
Η Leonora Carrington, ήταν μια κορυφαία σουρεαλίστρια καλλιτέχνιδα του 20ου και 21ου αιώνα που αναδύθηκε από την καλλιτεχνική σκηνή του Μεσοπολέμου της Ευρώπης, αλλά δημιούργησε τη μακρά καριέρα της στην πόλη του Μεξικού. Προτού αναγνωριστεί ως ζωγράφος και συγγραφέας, η Carrington ήταν και καταξιωμένη γλύπτρια, κάτι που είναι ελάχιστα γνωστό.
Άρχισε να ασχολείται με τη γλυπτική από νεαρή ηλικία όταν ζούσε με τον Μαρξ Ερνστ στο Saint-Martin-d’Ardèche. Το πρώτο της τεκμηριωμένο γλυπτό με τίτλο Horsehead χρονολογείται στο 1938. Η καλλιτέχνις συνέχισε, δημιουργώντας μια σειρά μικρότερων φορέσιμων έργων από πολύτιμα μέταλλα και πέτρες. Τα ονόμασε “τα μικρά της γλυπτά”. Τους έδωσε αποτροπαϊκές ιδιότητες καθώς πίστευε ακράδαντα ότι λειτουργούσαν ως προστάτες του σπιτιού και των αγαπημένων της προσώπων. Οι σειρές κοσμημάτων που εκτίθενται στο 8 Femmes είναι lifecast σε περιορισμένη έκδοση.
Εικαστικές αφηγήσεις σε ταινίες μικρού μήκους
Η Chiara Clemente μεγάλωσε μεταξύ Ιταλίας, Ινδίας και Νέας Υόρκης. Η αγάπη της να αιχμαλωτίζει ανθρώπους μπορεί να εντοπιστεί στην παιδική της ηλικία στο στούντιο του πατέρα της. Τον έβλεπε να ζωγραφίζει πορτρέτο μετά από πορτρέτο. Eπιπλέον, η αγάπη της για την αφήγηση μεταδόθηκε από τον παππού της, του οποίου οι ιστορίες πριν τον ύπνο την ενέπνευσαν αρχικά να δημιουργήσει τις δικές της αφηγήσεις. Σε ηλικία δώδεκα ετών, ζήτησε μια βιντεοκάμερα και άρχισε να βιντεοσκοπεί τα πάντα γύρω της.
Συνειδητοποίησε ότι ήθελε να πει ιστορίες με οπτικό τρόπο και να ενώσει τις δύο βαθιές ρίζες της. Η καριέρα της Chiara, εκτείνεται πάνω από μια δεκαετία ως σκηνοθέτης και παραγωγός στον τομέα του ντοκιμαντέρ, των ταινιών μικρού μήκους, των σειρών, του επώνυμου περιεχομένου και των εμπορικών διαφημίσεων. Έχει αποκτήσει φήμη για την απεικόνιση οικείων και αποκαλυπτικών στιγμών με ανθρώπους πολλών υποβάθρων. Από καλλιτέχνες, ηθοποιούς, σεφ και σχεδιαστές μέχρι millennials που αφήνουν το στίγμα της στον κόσμο.
Πρωτοπορία στην κεραμεική τέχνη
Η Μαίρη Χατζηνικολή-Σαραφιανού, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928. Σπούδασε κεραμική όχι ως εφαρμοσμένη τέχνη, που ήταν η κυρίαρχη προσέγγιση στην καλλιτεχνική κουλτούρα, αλλά ως ουσιαστικό δημιουργικό-εκφραστικό μέσο τεράστιων τεχνικών δυνατοτήτων. Στον κύκλο Μυκήνες 1972, δημιουργεί έργα όπου τα στοιχεία και ο τρόπος κατασκευής γίνονται ορατά. Η παραδοσιακή “κουλούρα” συμμετέχει στη δομή διατηρώντας τη μορφή της. Λεπτή οριζόντια γραμμική σκίαση ζαρώνει την επιφάνεια του κεραμικού για να δημιουργήσει έναν νέο κόσμο. Η στρωματογραφία του, ξεκινά από τις βαθύτερες εσοχές της γης και ξεδιπλώνεται μέχρι την επιφάνεια του εδάφους και τον υπαινιγμό της ανθρώπινης παρουσίας.
Εικαστικές αινιγματικές σκηνογραφίες
Η Μάρω Μιχαλακάκου γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου ζει και εργάζεται. Το έργο της, αινιγματικό και πολυδιάστατο (γλυπτικές εγκαταστάσεις, πίνακες ζωγραφικής, σχέδια, ανάγλυφο σε βελούδο και περφόρμανς), με έντονες κοινωνικές και πολιτιστικές αναφορές, είναι συχνά “συνυφασμένο” με προσωπικές και οικογενειακές αναμνήσεις και χαρακτηρίζεται από μια σπάνια εκλεπτυσμένη ωμότητα.
Δημιουργεί εγκαταστάσεις που αντιμετωπίζουν το χώρο ως ένα φιλοσοφικό σύνολο αντί για ένα απλό σκηνικό. Επιλέγει φιγούρες και θέματα που χαρακτηρίζονται πάντα από ένταση. Το καλλιτεχνικό σύμπαν της Μιχαλακάκου, συνορεύει με το βασίλειο των ονείρων. Με μια επιφανειακή γαλήνη σκόπιμα τοποθετημένη στον οριακό χώρο μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Η εικαστικός, έχει συμμετάσχει σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Τουρκία. Και επιπλέον, έχει επανειλημμένα συνεργαστεί με μεγάλους θεατρικούς σκηνοθέτες και εταιρείες για τη δημιουργία σκηνικών εγκαταστάσεων.
Alchemy of objects
Η Valentina Palazzari είναι μια Ιταλίδα καλλιτέχνιδα με έδρα τη Ρώμη. Η έρευνα της εμβαθύνει στις έννοιες της μνήμης, του χώρου και του χρόνου. Στόχος της είναι να αποκαλύψει μια παροδική και συνεχώς μεταβαλλόμενη πραγματικότητα, κινούμενη ελεύθερα μεταξύ γλυπτικής, ζωγραφικής, εγκατάστασης, βίντεο και ψηφιακού κόσμου. Στα έργα της σε καμβά, πλαστικό, δέρμα και χαρτί, η Palazzari, δουλεύει με τη σκουριά που προέρχεται από την δημιουργία της οξείδωσης των σιδερένιων ράβδων του εργοταξίου με άμεση επαφή. Επαληθεύει την αντίδραση και τα αποτελέσματα σε εικόνες με απρόβλεπτες εξελίξεις, ευαίσθητο και δραματικό εικαστικό λυρισμό. Το Rust never sleeps είναι ένα σύνολο έργων στα οποία η αργή οξείδωση της σκουριάς σε πλαστικό ή καμβά ανοίγει έναν διάλογο με τον αντίθετο λευκό αντισκωριακό πίνακα του, στην προσπάθεια μιας πιθανής υπόθεσης ισορροπίας.
Τι βλέπουμε όταν κλείνουμε τα μάτια μας;
Η Priya Kishore είναι μια Ινδο-Βρετανο-Αμερικανίδα ζωγράφος που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη. Το έργο της προέρχεται από μια δεκαετία στην Ινδία που συνεργάσθηκε με τεχνίτες μιας γενιάς. Εκεί έμαθε τις άγραφες γλώσσες του χειροποίητου υφάσματος, του υφαντού μπροκάρ, των φυσικών βαφών, του κεντήματος και της μεταλλοτεχνίας στα χωριά των προγόνων της. Στο Vessels η Kishore συνδέει την ακουαρέλα με χαλκό και ατσάλι.
Συνδυάζοντας υγρό και στερεό, χαρτί και μέταλλο, φύση και ανθρωπογενή εξερευνά τον συντονισμό μέσα σε υποτιθέμενες διχοτομίες. Η Kishore έχει αναπτύξει ένα σύνολο έργων που γεφυρώνουν το αφηρημένο και το εικονιστικό. Μέσα από κάθε νέο κύκλο, η Kishore συλλογίζεται τι βλέπουμε όταν κλείνουμε τα μάτια μας. Εξερευνά καταστάσεις ύπνου, ονειροπόλησης, γέννησης και θανάτου. Καταγράφει με συνέπεια αισθήσεις αόρατες στην κάμερα, αλλά εμφανείς στο μάτι του μυαλού της. Διερευνά το ζήτημα της αιτιότητας, τις χορδές και τα νήματα που συνδέουν τα γεγονότα.
Οι χρωματικές γεωμετρίες
Η Tschabalala Self μεγάλωσε στο Χάρλεμ και ζει και εργάζεται στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης. Σε τρία κανάλια, το The Bigger Picture εμφανίζει μια εγγραφή βίντεο της πρώτης ζωντανής παράστασης της Self, Sounding Board. Το έργο εξερευνά θέματα της οικογένειας, της φυλής και του φύλου. Ο διάλογος διανθίζεται με μουσική από τους Boney M. Ηε ζωγραφισμένη στο χέρι, γλυπτική σκηνή, χρησιμοποιεί τη χαρακτηριστική, έντονα χρωματική γεωμετρία που συναντάμε στα δισδιάστατα έργα της. Φορώντας κοστούμια και παπούτσια σχεδιασμένα από την καλλιτέχνιδα σε συνεργασία με την UGG, οι χαρακτήρες φαίνονται σαν να κινούνται στους πίνακές της και υπάρχουν ως ζωντανές εικόνες.
Η έκθεση “8 femmes” διαρκεί από 18.06 μέχρι 08.09.2024.
Φωτογραφίες, Chloe Akrithaki.
Κείμενο, Μίνα Καραγιάννη Μουσειολόγος – Επιμελήτρια /@museum.ephemera