Σίγουρα θα έχεις ακούσει για τις vegetarian και vegan δίαιτες που τελευταία κερδίζουν ολοένα και περισσότερο «έδαφος» στις προτιμήσεις του κοινού! Καιρός λοιπόν να μάθεις για την τελευταία τάση στο πεδίο της χορτοφαγικής διατροφής, που δεν είναι άλλη από τη δίαιτα “Flexitarian”!
Η συγκεκριμένη δίαιτα δανείζεται τον τίτλο της από τις λέξεις flexible, που σημαίνει ευέλικτος και vegetarian. Είναι μία παραλλαγή της χορτοφαγικής δίαιτας και απευθύνεται σ’ εκείνους που επιθυμούν να μετριάσουν την κατανάλωση ζωικών προϊόντων, όμως μία αυστηρά χορτοφαγική διατροφή δεν είναι αυτό που τους ταιριάζει. Μάλιστα, θα μπορούσε να θεωρηθεί και ένα «μεταβατικό» διατροφικό πρότυπο για όσους ενδιαφέρονται να γίνουν χορτοφάγοι. Αν σκέφτεσαι λοιπόν να μειώσεις τις ζωικές τροφές από το διαιτολόγιό σου αλλά δεν είσαι έτοιμος να τις απαρνηθείς εντελώς, η δίαιτα Flexitarian είναι η κατάλληλη για εσένα!
Οφέλη για την Υγεία
Όπως συμβαίνει με κάθε νέα τάση, τα επιστημονικά δεδομένα για την flexitarian διατροφή είναι περιορισμένα μέχρι στιγμής! Ωστόσο, καθώς δανείζεται πολλά στοιχεία από το χορτοφαγικό πρότυπο διατροφής, τα οφέλη για την υγεία προσεγγίζουν αυτά που έχουν και οι vegan ή vegatarian δίαιτες! Ας δούμε συγκεκριμένα ποια είναι αυτά:
*Καρδιαγγειακή υγεία
Ο περιορισμός του κόκκινου κρέατος και των επεξεργασμένων τροφίμων φαίνεται να έχει ευεργετική δράση απέναντι στην υπέρταση και τις δυσλιπιδαιμίες. Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση περισσότερων φυτικών ινών και λιγότερων απλών υδατανθράκων και trans λιπαρών οξέων, βοηθά στην ομαλοποίηση των λιπιδίων του αίματος. Απ΄ την άλλη, η μείωση της πρόσληψης αλατιού από τις επεξεργασμένες τροφές βοηθά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης ενώ τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα της χορτοφαγικής διατροφής ενισχύουν τα επίπεδα της «καλής» χοληστερόλης στο αίμα.
*Υγιές βάρος
Μελέτη που εξέτασε τη σχέση μεταξύ διατροφικών συνηθειών και βάρους, έδειξε πως η μη χορτοφαγική διατροφή σχετίζεται με υψηλότερο βάρος σε σύγκριση με τη flexitarian και τη vegetarian δίαιτα! Μάλιστα, τα ισχυρότερα οφέλη προκύπτουν ύστερα από την υιοθέτηση ενός vegan τρόπου διατροφής – δηλαδή ενός προτύπου που προτείνει τον πλήρη αποκλεισμό ζωικών προϊόντων από αυτή.
Όπως είναι εύκολο να σκεφτούμε, η στροφή προς μία περισσότερο χορτοφαγική διατροφή παραπέμπει στην κατανάλωση πολλών φρούτων και λαχανικών και στην αντικατάσταση του κρέατος από φυτικές πρωτεΐνες, πλούσιες σε φυτικές ίνες. Μάλιστα, η δίαιτα Flexitarian προτείνει παράλληλα τη μείωση επεξεργασμένων προϊόντων που οδηγεί σαφώς στη βελτίωση της συνολικής ποιότητας της διατροφής! Χρειάζεται όμως προσοχή στην ποσότητα. Σίγουρα η βελτίωση της ποιότητας έχει μεγάλη αξία , όμως δεν αρκεί για να διατηρήσει κανείς το υγιές του βάρος. Ας μην περιμένουμε, λοιπόν, και θαύματα αν δεν ..βοηθήσουμε κι εμείς λιγάκι!
*Διαβήτης
Η επιλογή περισσότερων φυτικών πηγών στη διατροφή φαίνεται να συμμετέχει σημαντικά στην πρόληψη και τη διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Μάλιστα, έρευνα έδειξε πως γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση ακολουθώντας μία ημι-χορτοφαγική διατροφή εμφάνισαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης σε σύγκριση με γυναίκες που ακολουθούσαν την κλασική μη χορτοφαγική δίαιτα. Ακόμη, ο κίνδυνος για την εμφάνιση μεταβολικού συνδρόμου είναι υψηλότερος για τα άτομα που ακολουθούν μη χορτοφαγική διατροφή, μεσαίος για τους ημι-χορτοφάγους και χαμηλός για τους χορτοφάγους.
*Γαστρεντερικό σύστημα
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επηρεάζει όλο και περισσότερους ανθρώπους, μιας και σχετίζεται άμεσα με το στρες της καθημερινότητας. Δίαιτες που επιτρέπουν την περιστασιακή κατανάλωση ζωικών προϊόντων ενώ βασίζονται κυρίως σε φυτικές πηγές – όπως η Flexitarian δίαιτα- βοηθούν στην πρόληψη της έξαρσης του συνδρόμου. Αυτό συμβαίνει κυρίως χάρη στην υψηλή τους περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες – κι όχι μόνο! Συνολικά, έχει διαπιστωθεί πως οι plant based δίαιτες συσχετίζονται με μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, κυρίως του παχέος εντέρου, και με χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας – από όλα τα αίτια.
Οφέλη για το Περιβάλλον
Τα οφέλη δεν
σταματούν μόνο στον άνθρωπο που θα υιοθετήσει μία ημι-χορτοφαγική διατροφή αλλά
επεκτείνονται και σε οφέλη για το περιβάλλον!
Η βιομηχανία τροφίμων αυτή τη στιγμή είναι υπεύθυνη για την εκμετάλλευση
τεράστιων εκτάσεων γης ενώ η παραγωγή και η επεξεργασία των ζωικών προϊόντων
εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η υπερκατανάλωση
ψαριού και κρέατος έχει οδηγήσει σε υπεραλίευση των υδάτων και συχνά σε
κακοποίηση των ζώων εκτροφής.
Η κατανάλωση περισσότερων φυτικών προϊόντων μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των παραπάνω και στην οικονομία ενέργειας και πρώτων υλών ώστε να μπορούμε όλοι στο μέλλον να έχουμε πρόσβαση σε καθαρό νερό και ποιοτικό φαγητό!
Τι γίνεται στην πράξη;
Στην πράξη, λοιπόν, τι αλλαγές προτείνει η δίαιτα Flexitarian;
Έχει σημασία να δοθεί έμφαση όχι τόσο σε αυτά που πρέπει να αποφύγεις αλλά στα τρόφιμα μετα οποία είναι καλό να εμπλουτίσεις τη διατροφή σου, και αυτά είναι τα εξής:
Φρούτα και λαχανικά εποχής
Φυτικές πρωτεΐνες: όσπρια και προϊόντα σόγιας
Δημητριακά ολικής άλεσης: κινόα, φαγόπυρο, ρύζι καστανό
Τροφές πλούσιες σε «καλά» λιπαρά: ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηροί καρποί, βούτυρα ξηρών καρπών, σπόροι
Φυτικά υποκατάστατα γάλακτος (χωρίς ζάχαρη!): γάλα αμυγδάλου, καρύδας, βρόμης, σόγιας
Στην πραγματικότητα, δεν έχει οριστεί συγκεκριμένος αριθμός γευμάτων που προτείνεται να περιέχουν ζωικά προϊόντα εβδομαδιαίως. Σίγουρα εξαρτάται κι από πού ξεκινάει κανείς! Μία οδηγία είναι ο περιορισμός της κατανάλωσης ζωικών πηγών σε τρεις φορές την εβδομάδα. Τις ημέρες που θα επιλέξεις, λοιπόν, κάποια ζωική πηγή πρωτεΐνης, φρόντισε για την ποιότητά της! Προτίμησε αυγά ή κρέας από ζώα ελεύθερης βοσκής και απόφυγε τα ψάρια ιχθυοτροφείου!
Άλλωστε, ο βασικός στόχος της παραπάνω δίαιτας είναι η ποιοτική αναβάθμιση της διατροφής και η διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης για τους πόρους του πλανήτη μας!
Κεντρική φωτ, Bold Business.
Κείμενο της Βάλιας Γρηγορίου, MSc Κλινική Διαιτολόγος–Διατροφολόγος. www.valiagrigoriou.gr
