Όταν ήμουν μικρή και έκανα μικρές ζαβολιές, η τιμωρία μου ήταν να πάω αμέσως στο δωμάτιό μου και να μη βγω από εκεί μέχρι την άλλη μέρα το πρωί. Έχω να πω, πως αυτές ήταν οι καλύτερες στιγμές μου σαν παιδί. Οι γονείς μου νόμιζαν πως με τιμωρούσαν, αλλά στην πραγματικότητα για μένα αυτό δεν ήταν τιμωρία. Επιβράβευση ήταν! Έβρισκα επιτέλους χρόνο να κάνω στο δωμάτιό μου ότι ήθελα! Δεν θα έπρεπε να ακολουθήσω κανένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, να δω στην τηλεόραση κάτι που δεν μου αρέσει ή να μιλήσω για πράγματα που βαριόμουν. Ήμουν μόνη, ήμουν ελεύθερη. Ένιωθα ευτυχισμένη!
Προτεραιότητα στη σύνδεση με τον εαυτό σου
Λένε ότι οι άνθρωποι είμαστε όντα κοινωνικά. Και είναι αλήθεια. Αλλά όπως ακριβώς έχουμε την ανάγκη να κοινωνικοποιηθούμε και να συνδεθούμε με τους άλλους, παράλληλα έχουμε μια βαθιά ανάγκη να συνδεθούμε και με τον εαυτό μας. Και όταν αγνοούμε αυτή την ανάγκη αυτής της σύνδεσης, δημιουργούμε μια ανισορροπία με πολλαπλά αρνητικά αποτελέσματα. Είναι λυπηρό που η κοινωνία δε δίνει ιδιαίτερη αξία σε αυτή την εσωτερική σύνδεση. Οι άνθρωποι ενθαρρύνονται να είναι πιο εξωστρεφείς, να κοινωνικοποιούνται περισσότερο και να αποφεύγουν να είναι μόνοι.
Το να έχεις επιλέξει να είσαι μόνη, συνήθως θεωρείται “επιλήψιμο”. Η μοναχικότητα κατ΄ επιλογή ταυτίζεται εσφαλμένα με τάση για μοναξιά, κατάθλιψη, κοινωνική φοβία, αντικοινωνικότητα και πολλά άλλα. Έτσι μας έμαθαν. Μας έμαθαν να λυπόμαστε αυτόν τον «καημένο» που γυρίζει σπίτι και είναι μόνος του. Μας έμαθαν πως είναι κακό πράγμα η περιστασιακή απομόνωση, η μοναχικότητα και η μη διαρκής συναναστροφή με άλλους ανθρώπους.
Όμως δεν είναι ακριβώς έτσι! Δεν είμαστε υποχρεωμένες να είμαστε διαρκώς περιτριγυρισμένες από άλλους. Είναι δικαίωμα μας να επιλέξουμε να μείνουμε μόνες μας χωρίς να νιώσουμε άβολα, χωρίς να επωμιστούμε κάποιο κοινωνικό χάος, χωρίς να αρχίσουμε σκεφτόμαστε ότι είμαστε ένα βήμα πριν την κατάθλιψη. Επί της ουσίας το να περνάμε χρόνο παρέα με τον εαυτό μας είναι μια υγιής υποχρέωση.
Αυτάρκεια: Νιώθοντας καλά κι όταν είσαι μόνη
Η επιλογή του να αφιερώσεις χρόνο κάνοντας πράγματα μόνη σου, έχει ψυχικά, συναισθηματικά και κοινωνικά οφέλη, αλλά η λέξη κλειδί στην περίπτωση αυτή δεν είναι ο χρόνος αλλά η επιλογή! Για να είμαι ειλικρινής, η πιο σωστή λέξη που ορίζει ακριβώς αυτήν την κατάσταση είναι η λέξη αυτάρκεια! Σε μια κουλτούρα όπου συχνά μπερδεύουμε το να είμαστε για λίγο μόνοι μας με τη μοναξιά, η ικανότητα του να επιλέγεις αυτόν τον χρόνο τελικά για σένα, αποτελεί το πιο σπουδαίο πράγμα που μπορείς να κάνεις για τον εαυτό σου. Στην πραγματικότητα, το να επιδιώκουμε τέτοιες στιγμές για να επαναφορτίσουμε και να προβληματιστούμε, μπορεί να μας βοηθήσει να χειριστούμε καλύτερα αρνητικά συναισθήματα, όπως το άγχος και η εξουθένωση.
Το να μπορείς να κάθεσαι μόνη σου με τις σκέψεις, τους φόβους, το άγχος, τις ελπίδες, τα όνειρα και όλα τα άλλα συναισθήματα που σε κατακλύζουν καθημερινά, θα σε κάνει ψυχικά πιο δυνατή και πιο έτοιμη να αντιμετωπίσεις ό,τι πρόκληση σου προσφέρει η ζωή. Το να είσαι για λίγο «μόνη», θα αναπτύξει την ικανότητά σου για ανθεκτικότητα και αυτοδυναμία. Όμως, για να λειτουργήσει αυτό, πρέπει να το εξασκήσεις όπως ακριβώς εξασκείς και γυμνάζεις έναν μυ.
Ο χρόνος σου είναι πολύτιμος
Το να περνάς χρόνο μόνη σου, δεν υποδηλώνει ότι είσαι αντικοινωνική, καταθλιπτική ή ψυχικά άρρωστη. Αυτό που, επίσης, πρέπει να ξέρεις, είναι ότι το να μείνεις για λίγο μόνη, δεν σημαίνει ότι δεν κάνεις τίποτα. Επί της ουσίας συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Αν και σίγουρα μπορείς να χρησιμοποιήσεις τον χρόνο μόνη σου ως ευκαιρία ακόμα και για να μην κάνεις απολύτως τίποτα και να ξεκουραστείς, μπορείς, να κάνεις πράγματα που αγαπάς. Πράγματα που σε κάνουν να νιώθεις καλά και τα έχεις παραμελήσει. Όπως για παράδειγμα να διαβάσεις ένα βιβλίο, να οργανώσεις τα σχέδιά σου για το μέλλον, να κάνεις διαλογισμό., να βάλεις τις σκέψεις σου σε τάξη ή να ασχοληθείς με μία δραστηριότητα που πάντα ήθελες αλλά δεν είχες χρόνο.
Το να νιώθουμε άνετα να είμαστε μόνες μας, είναι μια δεξιότητα που μας ωφελεί με πολλούς τρόπους. Έχουμε περισσότερο χρόνο για να φροντίσουμε τον εαυτό μας, μπορούμε να ξεκουραστούμε και να να διαχειριστούμε καλύτερα τα συναισθήματά μας. Σκέψου όλες τις πιθανότητες!
Τρία οφέλη που κερδίζεις αφιερώνοντας χρόνο στον εαυτό σου
- Επιτρέπεις στο σώμα σου να συγχρονιστεί με το μυαλό σου. Μέσα σε αυτούς τους τρελούς ρυθμούς της καθημερινότητας, όπου το μυαλό μας σκέφτεται, αναλύει και κάνει σχέδια, το σώμα μας και τις ανάγκες που έχει, το ξεχνάμε. Δεν προλαβαίνουμε να ασκηθούμε, να φάμε ή να προσέξουμε τι θα φάμε. Δεν του δίνουμε προτεραιότητα. Μόνο όταν σταματήσουμε για λίγο, το μυαλό και το σώμα μας μπορούν να συγχρονιστούν ξανά.
- Επιτρέπεις στον εγκέφαλό σου να ξεκουραστεί. Σε έναν κόσμο υπερδιέγερσης, το μυαλό μας βρίσκεται συνεχώς σε κατάσταση υπερδραστήριας λειτουργίας. Η «απομόνωση» επιτρέπει στο μυαλό σου να απομακρυνθεί από όλη την ατελείωτη φλυαρία που προέρχεται από το περιβάλλον γύρω σου. Το ραδιόφωνο, η τηλεόραση, το διαδίκτυο, οι ατελείωτες ώρες chat, ο θόρυβος των πάντων, κουράζει τον εγκέφαλό σου με αποτέλεσμα να μειωθεί και η αντιληπτική σου ικανότητα και η αντοχή σου και η δυναμική σου. Κλείσε τα πάντα για λίγο. Κάνε μια βόλτα στη φύση, γέμισε τις μπαταρίες σου με φυσική ενέργεια, με το φως του ήλιου και της θάλασσας και η ενέργεια θα επιστραφεί σε σένα.
- Επιτρέπεις στον εαυτό σου να ηρεμήσει. Όταν μπορέσεις να αφιερώσεις λίγο χρόνο στον εαυτό σου, οι μύες σου χαλαρώνουν, η αρτηριακή πίεση μειώνεται και ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται. Δεν μπορείς να είσαι συνεχώς με την αδρεναλίνη σου σε έξαρση, ειδικά όταν δεν έχεις κάποια επείγουσα μάχη να δώσεις ή να πάρεις μια σημαντική απόφαση.
Δημιούργησε χρόνο για εσένα
Δεν είναι πάντα εύκολο, αλλά αξίζει να δημιουργείς χρόνο για τον εαυτό σου μέσα στην ημέρα. Δοκίμασέ το και θα με θυμηθείς. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, επέλεξε μια μέρα της εβδομάδας που θα κάνεις για κάποιες ώρες παρέα με… τον εαυτό σου. Είναι ο καλύτερος τρόπος για να ξεκουραστείς, να γεμίσεις ξανά τις μπαταρίες και να αυξήσεις σημαντικά την ποιότητα των κοινωνικών σου δραστηριοτήτων.
Θα αποτρέψεις την εξάντληση
Η εξουθένωση είναι αυτό που συμβαίνει όταν υποβάλεις τον εαυτό σου σε παρατεταμένο, έντονο και άλυτο στρες. Όταν ξεμένει κάποιος από σωματική και ψυχολογική ενέργεια, τότε ενεργεί με αποδιοργανωμένο, αναποτελεσματικό και ασταθή τρόπο. Καμία μάχη δεν μπορείς να κερδίσεις με αυτόν τον τρόπο.
Θα ενισχύσεις τη δημιουργικότητά σου
Λίγος χρόνος “απομόνωσης” είναι μια σπουδαία ευκαιρία να απελευθερώσεις το μυαλό σου από όλους τους θορύβους της καθημερινής ζωής και να εστιάσεις περισσότερο σε ένα πράγμα. Σε αυτό που σε ευχαριστεί. Επιτρέπεις στον εγκέφαλό σου να σκεφτεί out of the box και να βρει μοναδικές, εξαιρετικές λύσεις σε συνηθισμένα προβλήματα. Αυτός είναι και ο λόγος που οι καλλιτέχνες, ζωγράφοι, γλύπτες, μουσικοί, συγγραφείς, περνούν τόσο πολύ χρόνο μόνοι.
Θα ανακαλύψεις τον εαυτό σου
Η εκούσια μοναξιά είναι η ευκαιρία σου να μάθεις κάτι νέο για τον εαυτό σου και για να βάλεις τα πράγματα στη θέση τους. Η ανακάλυψη του εαυτού είναι μια διαδικασία περίπλοκη αλλά αναγκαία που περιλαμβάνει τη βαθύτερη επαφή με το είναι σου. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι να δημιουργήσεις ελεύθερο χρόνο. Άδραξε την ευκαιρία να ανακαλύψεις τι είναι σημαντικό για σένα. Δες αν νιώθεις άνετα με τη ζωή σου και τις επιλογές σου. Εξερεύνησε την πραγματικότητά σου. Διεκδίκησε κάτι καλύτερο για εσένα την ίδια.
Μικρές αλλαγές, σημαντικά οφέλη
«Όλες οι δυστυχίες του ανθρώπου προέρχονται από το να μην μπορεί να κάτσει ήσυχος σε ένα δωμάτιο μόνος» είχε πει Blaise Pascal
Δεν χρειάζεται να βρεις κάποιο απομακρυσμένο σπίτι στην άκρη του πουθενά, ούτε φυσικά να πετάξεις μέχρι την Σρι Λάνκα για να μείνεις λίγο μόνη με τον εαυτό σου. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι κάποια λεπτά της ημέρας για αρχή, τα οποία θα είναι αφιερωμένα μόνο σε σένα. Άδραξε την ευκαιρία να πεις: “Αυτή είναι η στιγμή που μπορώ να δώσω κάτι στον εαυτό μου. Αυτή είναι η στιγμή που εγώ θα είμαι η πρώτη μου επιλογή”.
Όχι. Δεν υπάρχει ο «σωστός» χρόνος που θα πρέπει να μείνουμε μόνοι. Δεν υπάρχει μια συνταγή που να ταιριάζει σε όλους για τον χρόνο «απομόνωσης» που χρειαζόμαστε. Ο κάθε άνθρωπος έχει τη δική του μοναδική προσωπικότητα και η εύρεση ισορροπίας είναι η πιο σοφή επιλογή.
Το να επιλέγεις να είσαι μόνη δεν είναι αλληλένδετο με το συναίσθημα της μοναξιάς. Θυμήσου ότι πολλοί άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται μόνοι τους, παρά το γεγονός ότι βρίσκονται μαζί με πολλούς.
Φρόντισε να έχεις κοντά σου τους σωστούς ανθρώπους που θα κατανοήσουν και θα στηρίξουν την ανάγκη σου να επενδύεις λίγο περισσότερο χρόνο στον εαυτό σου . Φρόντισε να δίνεις εσύ «χώρο» και «χρόνο» στους άλλους να κάνουν το ίδιο. Επίτρεψέ τους να γίνουν κι αυτοί δημιουργικοί κι ευτυχισμένοι!
Έτσι αλλάζουν οι άνθρωποι. Και κάπως έτσι αλλάζει ο κόσμος.
Κεντρική φωτογραφία Etienne Boulanger.
Κείμενο της Certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου.
