Οι άνθρωποι που έρχονται στο γραφείο μου, συχνά με ρωτούν, “γιατί κάθε φορά προσελκύω συναισθηματικά μη διαθέσιμο σύντροφο;” Η απάντησή μου είναι ίδια σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις. “Μάλλον επειδή εσύ το αφήνεις να συμβεί”. Ακούγεται ίσως σκληρό, όμως αυτή είναι η πραγματικότητα. Τις περισσότερες φορές προσελκύουμε αυτό που πιστεύουμε ότι αξίζουμε. Και αυτό που πιστεύουμε ότι αξίζουμε, συνήθως έχει τις ρίζες του σε αυτό που βιώσαμε στην παιδική μας ηλικία ή σε κάποιο μεταγενέστερο τραύμα που δεν μπορούμε υποσυνείδητα να ξεπεράσουμε.
Το να έλκεσαι συναισθηματικά από ένα μη διαθέσιμο σύντροφο, θα έλεγα ότι είναι ένα αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο. Ένα φαινόμενο, όμως, που τείνει να λειτουργεί απόλυτα απογοητευτικά, επώδυνα, εντελώς μοναχικά ή ακόμα και ανυπόφορα, όταν δεν μπορείς να συνδεθείς απόλυτα με το άτομο που σε ενδιαφέρει. Γιατί συνεχίζεις να επιλέγεις συναισθηματικά απόμακρους ανθρώπους;
Βάζοντας “φραγμό” στα συναισθήματα
Ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα τι σημαίνει ο ορισμός του να είσαι συναισθηματικά μη διαθέσιμος. Αυτό έχει να κάνει, με τη δημιουργία ενός φραγμού που εμποδίζει τους ανθρώπους να έρθουν κοντά σου. Mπορεί να παρουσιαστεί ως κάποιος που εμφανίζεται πολύ αποστασιοποιημένος, αποφεύγοντας δύσκολες συζητήσεις που σχετίζονται με συναισθήματα ή την ίδια τη σχέση, ή ίσως ακόμη και να φτάσει στο σημείο να εγκαταλείψει μια σχέση με το πρώτο σημάδι συναισθηματικής οικειότητας.
Ένας άνθρωπος μπορεί να είναι συναισθηματικά μη διαθέσιμος για πολλούς λόγους. Μπορεί να έχει βγει πρόσφατα από μια σοβαρή σχέση, να φοβάται μήπως πληγωθεί και να αποφεύγει τις βαθιές σχέσεις ή να μη θέλει να δείξει ότι είναι ευάλωτος, επιτρέποντας στον εαυτό του να λειτουργεί επιφανειακά. Θα μπορούσε επίσης να είναι ήδη σε μια σοβαρή σχέση, συντροφικότητα ή γάμο, όπου η συναισθηματική του διαθεσιμότητα προορίζεται για τον κύριο σύντροφό του. Ως εκ τούτου, συνάπτοντας μια “μυστική” σχέση, στην ουσία, δεν μπορεί να είναι συναισθηματικά παρών.
Οι συγκυρίες παίζουν ρόλο
Η συναισθηματική μη διαθεσιμότητα φαίνεται ή εκδηλώνεται όταν κάποιος είναι εξαιρετικά ασαφής ή απόμακρος, αποφεύγει τις άβολες συζητήσεις για συναισθήματα ή τερματίζει μια σχέση με το πρώτο σημάδι συναισθηματικής σύνδεσης. Επίσης, οι συναισθηματικά μη διαθέσιμοι άνθρωποι συχνά δυσκολεύονται να εκφράσουν τα θέλω, τους στόχους, τις επιθυμίες τους, ακόμα και τις τύψεις τους.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως μη διαθέσιμος δε σημαίνει πάντα ότι ένα άτομο δεν θέλει να είναι σε μια σχέση. Ούτε ότι δεν μπορεί να αγαπήσει. Απλά δεν είναι διαθέσιμος για σένα, γιατί ίσως οι συνθήκες είναι λάθος, ή η χρονική στιγμή που βρέθηκε μπροστά σου καθιστά αδύνατο να ανταποκριθεί στα δικά σου συναισθήματα.
Αυτοί είναι οι λόγοι που καταλήγεις να προσελκύεις συναισθηματικά μη διαθέσιμο σύντροφο
Όλοι μας συνηθίζουμε να επαναλαμβάνουμε ασυνείδητα γνωστά μοτίβα. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι που προσελκύουν συναισθηματικά μη διαθέσιμους ανθρώπους, τείνουν να έχουν μεγαλώσει σε σπίτια όπου ο ένας ή και οι δύο γονείς, ήταν επίσης συναισθηματικά μη διαθέσιμοι. Οι άνθρωποι επιλέγουν, αντιλαμβάνονται ή προκαλούν χαρακτηριστικά σε έναν ρομαντικό σύντροφο, που θυμίζουν άλυτα τραύματα που μπορεί να είχαν μεγαλώνοντας μέσα σε ένα παρόμοιο περιβάλλον. Ως εκ τούτου, μία τέτοια κατάσταση τους φαντάζει οικεία. Τα ανθυγιεινά μας πρότυπα ως ενήλικες προκύπτουν τις περισσότερες φορές από το “τραυματισμένο” παιδί μέσα μας.
Ένας άλλος λόγος που προσελκύεις τέτοια άτομα κοντά σου, είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνεσαι τον εαυτό σου. Αν έχεις χαμηλή αυτοεκτίμηση, αν έχεις προβλήματα για παράδειγμα με το σώμα σου, εργασιακή αστάθεια, φοβίες, εθισμούς ή ακόμα και προβλήματα ψυχικής υγείας, μπορεί να πιστεύεις ότι δεν αξίζεις την αγάπη ή τη δέσμευση μιας κανονικής σχέσης και κατά συνέπεια να επιλέγεις πάντα έναν συναισθηματικά μη διαθέσιμο σύντροφο.
Έτσι θα “θεραπευτείς”
Οι σχέσεις χρησιμεύουν ως καθρέφτης για αυτό που συμβαίνει μέσα μας. Για να σπάσουμε βαθιά ριζωμένα μοτίβα, συνήθως πρέπει να αντιμετωπίσουμε τους πόνους του παρελθόντος μας. Για να προχωρήσουμε πέρα από τις παλιές πληγές, πρέπει πρώτα να τις αναγνωρίσουμε και μετά να τις απελευθερώσουμε. Συνήθως αυτό απαιτεί να εντοπίσουμε αυτές τις εμπειρίες, να τις κοιτάξουμε κατευθείαν στα μάτια και να νιώσουμε όλα τα συναισθήματα που μας προκαλούν. Μόλις αναγνωρίσουμε ένα μοτίβο, τότε απελευθερωνόμαστε από τον εξαναγκασμό να συνεχίσουμε να το κάνουμε. Μπορούμε να σχηματίσουμε μια πιο υγιή, πιο υποστηρικτική άποψη για την αγάπη. Και όταν συμβεί αυτό, είμαστε καλύτερα εξοπλισμένοι για να αναγνωρίσουμε αυτές τις ιδιότητες σε έναν πιθανό σύντροφο.
Ανακάλυψε – αναγνώρισε το μοτίβο που ακολουθείς και στη συνέχεια λάβε τη συνειδητή απόφαση να μην ακολουθήσεις ξανά αυτό το μονοπάτι ακόμα κι αν αισθάνεσαι άνετα, ασφαλής και οικεία. Στην ψυχολογία αυτό ονομάζεται “πόνος ανάπτυξης” για τον απλό λόγο ότι η διαδικασία αυτή είναι επώδυνη. Πρέπει, όμως, να συνειδητοποιήσεις βαθιά ότι στη ζωή πρέπει να ρισκάρεις, να αντιμετωπίσεις εκείνο το “τρομακτικό άγνωστο” και να αναπτυχθείς συναισθηματικά και πνευματικά. Μπορεί να αισθανθείς πολύ άβολα στην αρχή. Όμως η ανταμοιβή αξίζει πάντα τον κόπο.
Αγάπησε τον εαυτό σου
Ανεξάρτητα με το τι θεωρείς εσύ ότι είναι η “ρίζα του κακού” και καταλήγεις να επιλέγεις ένα συναισθηματικά μη διαθέσιμο σύντροφο, πάντα συνιστώ πως η αφετηρία είναι η αγάπη για τον εαυτό σου. Θα έλεγα ότι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείς να κάνεις, είναι να εμβαθύνεις στη σχέση με το “εγώ” σου. Αν δεν μπορείς μόνη σου, ζήτα τη βοήθεια κάποιου ειδικού θεραπευτή. Ή αντιμετώπισε τον εαυτό σου με συμπόνια και αγάπη, ώστε να αποκτήσεις διορατικότητα και αυτογνωσία. Αυτό είναι το κλειδί για την ανοικοδόμηση μιας πιο υγιούς σχέσης με τον εαυτό σου.
Η ανταμοιβή σου
Μόλις πιστέψεις αληθινά ότι είσαι άξια της αγάπης, τότε θα προσελκύσεις έναν σύντροφο που θα είναι ό,τι ακριβώς αναζητάς. Θα είναι εκεί για σένα. Οι καλοί σύντροφοι έλκονται από γυναίκες που έχουν αυτοπεποίθηση και υγιή όρια. Από την άλλη, οι κακοί σύντροφοι έλκονται από γυναίκες χωρίς αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση. Γιατί μπορούν να τις χειραγωγήσουν και να τις εκμεταλλευτούν. Διόρθωσε μέσα σου αυτό που έχει “σπάσει”. Θεράπευσε εκείνο το “μικρό παιδί” που κρύβεις, γίνε πιο σίγουρη για τον εαυτό σου και αγάπησέ τον. Πες ένα τεράστιο όχι σε κάθε τι που σου στερεί ενέργεια και δε σε “τρέφει” συναισθηματικά. Τότε, όλη αυτή η θετικότητα θα προσελκύσει ένα ακόμα πιο θετικό άτομο, έτοιμο να σου καλύψει τις συναισθηματικές σου ανάγκες.
Kεντρική φωτογραφία, Υan Krukov / Pexels.
Κείμενο της Certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου.