Νιώθεις ανασφάλεια; Αγκάλιασε την αβεβαιότητα!

Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει με απίστευτους ρυθμούς και σαν αποτέλεσμα όλοι βιώνουμε μια σταθερή και παρατεταμένη ανασφάλεια. Τα τελευταία γεγονότα δρομολογούν θεμελιώδεις αλλαγές που επηρεάζουν τις μέχρι τώρα προοπτικές για το αύριο και αποφέρουν απρόσμενες επιπτώσεις σε καθένα από εμάς. Πολλοί νιώθουν δυσκολία να αφομοιώσουν τόσο γρήγορα την “νέα πραγματικότητα”. Μερικοί οπισθοδρομούν για να αποφύγουν μια άγνωστη συνέχεια που για την ώρα δεν μπορούν να αξιολογήσουν, να διαχειριστούν και ακόμα περισσότερο να εμπιστευτούν.

Η διαχείριση της απρόβλεπτης πραγματικότητας

Τα απρόβλεπτα και τα περιοριστικά γεγονότα, φέρνουν τους ανθρώπους σε επαφή με την σημασία της προσωπικής τους ασφάλειας και σε ακραίες περιπτώσεις δημιουργεί αγωνία αναφορικά με την διατήρηση της. Η προσωπική ασφάλεια έχει συντονιστικό ρόλο στην ζωή μας. Έτσι η απουσία της αίσθησης ασφάλειας για κάποιους ίσως μοιάζει τρομακτική. Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο έντονο όταν νιώθουμε πως δεν μπορούμε να εκφραστούμε ή να αντιδράσουμε όπως θα θέλαμε. Για κάποιους ασφάλεια σημαίνει υλική ευημερία. Για άλλους ψυχική και σωματική υγεία. Σε κάθε περίπτωση, η ασφάλεια είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων και δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την ανάγκη των ανθρώπων για ευημερία σε όλους τους τομείς. Όλοι συμφωνούν πως για να νιώθουν ασφαλής πρέπει να έχουν το δικαίωμα να ζουν και να απολαμβάνουν την ζωή. Όμως είναι πάντα εφικτό κάτι τέτοιο; Μήπως τελικά η βεβαιότητα της ασφάλειας είναι απλά και μόνο μια ψευδαίσθηση;

Η ευκολία δεν συμβαδίζει με την εξέλιξη

Ναι, όλοι έχουμε την τάση να αποφεύγουμε τα δύσκολα. Αμέσως μόλις νιώσουμε πως κάτι αλλάζει και διαταράσσει τις ισορροπίες μας, αναζητούμε μία εγγύηση πως όλα θα γίνουν όπως πριν. Είναι οι στιγμές που αναζητούμε έναν σωτήρα. Κάποιον ισχυρότερο από εμάς που θα ξαναβάλει τα πράγματα σε τάξη. Όμως το αντίθετο της ασφάλειας, δεν είναι η ανασφάλεια. Είναι η αποδοχή. Πολλοί μπερδεύουν την αποδοχή με την παραίτηση. Όμως η μη αντιδραστικότητα, βοηθάει να διατηρούμε το μυαλό μας ήρεμο και δεκτικό σε νέες λύσεις.

Τα όρια της γνώσης

Υπάρχει ένα όριο σε όλα όσα μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα για την ζωή μας, για τους άλλους, για τον κόσμο ολόκληρο. Αυτό που κάνουμε συνήθως, είναι να βασιζόμαστε σε υποθέσεις ή να ελπίζουμε για το ένα ή για το άλλο. Αν ζούσαμε με την αδιασάλευτη βεβαιότητα πως τίποτα δεν θα επηρεάσει ποτέ τα κεκτημένα μας, δεν θα ήμασταν παραγωγικοί. Δεν θα ήμασταν ευρηματικοί. Και σίγουρα δεν θα ζούσαμε σε πλήρη εγρήγορση. Ο φυσικός Βέρνερ Χάιζενμπεργκ το περιγράφει ως εξής: “Είναι ολέθριο να επαναπαύεται κανείς πάνω στις δάφνες του. Είναι σαν να κοιμάσαι πάνω στο χιόνι. Σε παίρνει ο ύπνος και πεθαίνεις.” Η ασφάλεια χτίζεται αργά και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Δουλεύοντας με αληθινή υπομονή, εξασφαλίζουμε τη ψυχική υγεία, τη διανοητική δύναμη και τη σωματική αντοχή μας.

Νοητική ενδυνάμωση και ασφάλεια

Μία κρίση ανασφάλειας είναι πάντα δείκτης συναισθηματικής ανθεκτικότητας. Παράλληλα είναι μία καλή ευκαιρία να βγάλεις προς τα έξω τον καλύτερο σου εαυτό. Και αυτό θα το κάνεις αφού πρώτα εντοπίσεις τι είναι αυτό που αποσυντονίζει και επηρεάζει την δυναμική του εαυτού σου. Όπως όλοι, έτσι και εσύ, έχεις την ικανότητα είτε να βοηθήσεις στην λύση, είτε να εντείνεις το πρόβλημα. Σε περιόδους ασάφειας και έντονης μεταβλητότητας, όπως αυτή της πανδημίας, καλείσαι να επεξεργαστείς πολλά και διαφορετικά δεδομένα που ελέγχουν την προσοχή και την αντίληψη σου. Ο εγκέφαλος σου δεν μπορεί να επεξεργαστεί και να αναλύσει όλες αυτές τις πληροφορίες. Έτσι αντί να κοιτάζεις την συνολική κατάσταση, το μυαλό σου είναι ανήσυχο. Παραμένει υπερβολικά συντονισμένο με την κατάσταση και αντιδρά δημιουργώντας φοβικές σκέψεις για το μέλλον. Αυτή η περιπλάνηση του μυαλού μειώνει την δύναμη σου. Το γνωμικό είναι γνωστό.. ή θα κοιτάζεις το καράβι ή θα κοιτάζεις τη φουρτούνα.”

Λιγότερη ομίχλη και ασάφεια

Η αίσθηση της “νοητικής ομίχλης” σου δημιουργεί επιπλέον ασάφεια. Το αντικείμενο της ανασφάλειας σου, χρειάζεται να το βλέπεις πάντα και μόνον καθαρά. Μόνον έτσι μπορείς να το αντιμετωπίσεις. Όταν το 50% των σκέψεων σου, περιπλανιέται γύρω από το όποιο πρόβλημα σου δημιουργεί ανασφάλεια, χάνεις χρήσιμες πληροφορίες που μπορούν να βοηθήσουν στις αποφάσεις σου. Όταν σκέφτεσαι με επίγνωση και όχι αφηρημένα, μειώνεις τα συναισθήματα άγχους. Έτσι μπορείς να παρατηρείς χωρίς να κρίνεις τις σκέψεις σου και τα γεγονότα. Έτσι αποδέχεσαι πιο γρήγορα και αντιμετωπίζεις πιο ουσιαστικά την πραγματικότητα.

Αγκάλιασε την αβεβαιότητα

Τα συναισθήματα είναι ο πλούσιος εσωτερικός σου κόσμος. Όμως αν όμως ζεις αποκλειστικά με αυτά, μπορούν να μετατραπούν σε έναν χείμαρρο και να σε πνίξουν. Τα συναισθήματα ανιχνεύουν πιο εύκολα τον φόβο, παρά την ελπίδα. Η ασφάλεια είναι γένους θηλυκού. Είναι συναίσθημα και σχετίζεται με την μητέρα μας. Όπως όλα τα συναισθήματα, διακατέχεται από κυκλοθυμία και ευθιξία. Κάθε φορά που προκύπτει μία καινούργια ανησυχία που σχετίζεται με την ασφάλεια μας, η μνήμη είναι αυτή που θα παίξει τον πιο σημαντικό ρόλο στην αντίδραση μας. Όπως και τότε που μας φρόντιζαν, έτσι και τώρα που φροντίζουμε μόνοι μας τον εαυτό μας, μέσω της πρόληψης μπορούμε να αποτρέψουμε κάποιες από τις αρνητικές καταστάσεις. Για παράδειγμα, μπορούμε να καθορίσουμε τι μας ανησυχεί. Να κατανοήσουμε τους λόγους και να κάνουμε ότι μπορούμε, αναγνωρίζοντας ότι δεν είναι όλα κάτω από τον έλεγχο μας.

Έξι δίοδοι “απόδρασης” από το αδιέξοδο συναίσθημα της ανασφάλειας

• Μην πιστεύεις ότι σκέφτεσαι. Φίλτραρε τις σκέψεις σου. Και κάνε το ίδιο με όλες τις αρνητικές πληροφορίες που λαμβάνεις.
• Τα συναισθήματα είναι απαιτητικά. Επιζητούν πάντα την ασφάλεια και αντιστέκονται σε οτιδήποτε δημιουργεί αβεβαιότητα. Σε περιόδους άγχους και έντονης ανασφάλειας, δεν είναι οι πιο αντικειμενικοί σύμβουλοι σου.
• Δέξου τα πράγματα όπως είναι. Πολλές φορές η ανασφάλεια είναι ταυτόσημη με την άρνηση της πραγματικότητας.
• Μην εγκαταλείπεις τον εαυτό σου, όταν δεν ζεις με τον τρόπο που θέλεις. Η ανθρώπινη ύπαρξη χρειάζεται να καλύπτει τις βασικές της ανάγκες, για να μην χάνει την ελπίδα, την εμπιστοσύνη και τον ενθουσιασμό της.
• Μην αντιστέκεσαι στις δυσκολίες της ζωής, γιατί έτσι παρατείνεις τον πόνο, τον φόβο και την αβεβαιότητα.
• Να έχεις ανθρώπους γύρω σου. Η ανθρώπινη επαφή κάνει τα πράγματα να φαίνονται πιο εύκολα. Όταν μοιραζόμαστε τις αγωνίες μας, νιώθουμε πως δεν κουβαλάμε μόνοι μας το βαρύ τους φορτίο.

Ο ορισμός της ζωής είναι η ικανότητα αποδοχής και η ικανότητα αγκαλιάσματος της αβεβαιότητας.

Φωτογραφία, Niklas Hamann

Κείμενο της συμβούλου Επίτευξης Στόχων, Certified Personal Life Coach, Σταυρούλας Χριστοπούλου _flyforyou.gr , [email protected]