Γνωρίζεις εκείνο το υπέροχο συναίσθημα που δημιουργείται όταν βοηθάς έναν ηλικιωμένο γείτονα να ανέβει τις σκάλες γιατί δεν μπορεί μόνος του; Ή εκείνο το συναίσθημα, όταν βοηθάς κάποιον που έχει ανάγκη και βλέπεις την ευγνωμοσύνη να ζωγραφίζεται στο πρόσωπό του; Η δύναμη αυτών των συναισθημάτων είναι εντυπωσιακή και έχει άμεσο αντίκτυπο στην προσωπική σου ψυχική υγεία πρώτα και ύστερα στους ανθρώπους γύρω σου. Ναι είναι αλήθεια. Το να επιλέγεις να “προσφέρεις” χωρίς αντάλλαγμα είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείς να κάνεις για τη ζωή σου. Αυτός που κερδίζει πραγματικά είσαι εσύ. Σε κάνει να νιώθεις άνθρωπος και είναι το κλειδί για την υγεία, την ευημερία, την επιτυχία, την αγάπη και την ευτυχία σου.
Το μυστικό της ευτυχίας
Υπάρχει ένα κινέζικο ρητό που λέει: “Αν θέλεις ευτυχία για μια ώρα, πάρε έναν υπνάκο. Αν θέλεις ευτυχία για μια μέρα, πήγαινε για ψάρεμα. Αν θέλεις ευτυχία για ένα χρόνο, κληρονόμησε μια περιουσία. Αλλά αν θέλεις ευτυχία για μια ζωή, βοήθησε κάποιον”. Για αιώνες, οι μεγαλύτεροι στοχαστές έχουν πει το ίδιο πράγμα: Η ευτυχία βρίσκεται στο να βοηθάς τους άλλους. Αλλά και αρκετές επιστημονικές έρευνες παρέχουν συναρπαστικά δεδομένα για το πώς η “προσφορά” είναι μια ισχυρή οδός για προσωπική ανάπτυξη και διαρκή ευτυχία.
Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως ενεργοποιούνται τα ίδια μέρη του εγκεφάλου που διεγείρονται από το φαγητό και το σεξ. Τα πειράματα δείχνουν στοιχεία ότι ο αλτρουισμός είναι ενσωματωμένος στον εγκέφαλο και είναι ευχάριστος. Το να βοηθάς με όποιο τρόπο μπορείς τους άλλους, να προσφέρεις χωρίς αντάλλαγμα, μπορεί απλώς να είναι το μυστικό για να ζεις μια ζωή που δεν είναι μόνο πιο ευτυχισμένη αλλά και πιο υγιής, πιο πλούσια και πιο παραγωγική.
Η σημασία της προσφοράς
Οι άνθρωποι είναι κοινωνικά πλάσματα. Υποφέρουν όταν είναι απομονωμένοι και ευημερούν όταν είναι μέρος μιας κοινότητας. Όταν απλώνουν ένα χέρι βοήθειας στους ανθρώπους κοντά τους, χωρίς να περιμένουν να το εισπράξουν πίσω, αυτό είναι αλτρουισμός. Το να βοηθάς και να προσφέρεις δεν έχει κόστος, έχει ανταμοιβή. Ποια είναι η ανταμοιβή σου;
Έχεις τη δύναμη να αγγίξεις τη ζωή ενός άλλου ατόμου
Ανεξάρτητα από το πόσο, λίγο ή πολύ, μπορείς να προσφέρεις στον άλλον, έχεις τη δύναμη να αγγίξεις τη ζωή ενός άλλου ατόμου και μπορείς να τον επηρεάσεις με τρόπους που, ίσως, ποτέ να μην μάθεις. Ακόμα κι αν πιστεύεις ότι η βοήθεια που μπορείς να προσφέρεις είναι αμελητέα, στην πραγματικότητα ποτέ δεν είναι. Χρειάζεται μόνο μια μικρή χειρονομία καλοσύνης για να αλλάξεις τη ζωή κάποιου. Το να προσφέρεις είναι μια ξεκάθαρη επιλογή ζωής, που μπορεί να αλλάξει μια άλλη ζωή.
Προσφέροντας στους άλλους βελτιώνεις την υγεία σου
Καταρχάς, μειώνονται τα επίπεδα του στρες γιατί η σκέψη φεύγει από τα προσωπικά σου προβλήματα και επικεντρώνεται στον διπλανό σου. Έπειτα, απελευθερώνεται σεροτονίνη και ωκυτοκίνη, οι οποίες είναι οι γνωστές ορμόνες της χαράς. Μειώνεται η αρτηριακή πίεση και αυξάνεται η ντοπαμίνη, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα αίσθημα ψυχικής ευφορίας. Το να προσφέρεις χωρίς αντάλλαγμα έχει επίσης αποδειχθεί ότι ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Μα το πιο σημαντικό, για μένα, είναι ότι δημιουργεί μια αυξημένη αίσθηση σκοπού και εκπλήρωσης, κάτι που μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην ψυχική σου υγεία.
Ενισχύεται η αυτοεκτίμησή σου
Τα θετικά συναισθήματα που νιώθεις όταν βοηθάς τους άλλους επηρεάζουν τον τρόπο που βλέπεις τον εαυτό σου. Αυτή η βοήθεια μπορεί να περιλαμβάνει την παροχή χρημάτων, τον εθελοντισμό σε έναν οργανισμό ή απλές πράξεις καλοσύνης και υποστήριξης. Μπορεί ακόμα και να “δίνεις” για καθαρά εγωιστικούς λόγους. Να νιώσεις καλά με τον εαυτό σου. Ακόμα κι έτσι, τα αποτελέσματα της καλοσύνης σου στους άλλους, είναι εντυπωσιακά. Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να νιώθουμε περήφανοι μέσα μας για τη γενναιοδωρία μας, κάτι το οποίο μπορεί να αποτελέσει και κίνητρο για περισσότερες πράξεις καλοσύνης στο μέλλον. Το να προσφέρεις στους άλλους τελικά μπορεί να σε κάνει ευτυχισμένη.
Αποτελείς παράδειγμα να κάνουν κι άλλοι το ίδιο
Αποτελείς παράδειγμα να κάνουν κι άλλοι το ίδιο. Άνθρωποι που έλαβαν με γενναιοδωρία οτιδήποτε από σένα, νιώθουν ευγνωμοσύνη και, συνήθως, κάνουν και εκείνοι το ίδιο. Αλλά ακόμα κι εκείνοι που βλέπουν το θετικό αντίκτυπο που έχουν οι δικές σου πράξεις καλοσύνης στους άλλους, μπορεί να ευαισθητοποιηθούν. Η διαιώνιση του κύκλου της προσφοράς κάνει τον κόσμο ένα καλύτερο και πιο ανθρώπινο μέρος για να ζεις.
Βελτιώνεις τις σχέσεις σου
Βελτιώνεις τις σχέσεις σου. Η παροχή βοήθειας ενισχύει τις κοινωνικές σχέσεις. Τις κάνει πιο «δυνατές» και πιο ουσιαστικές. Στο πλαίσιο των ρομαντικών σχέσεων, η καλοσύνη και η ενσυναίσθηση συμβάλλουν στην ευτυχία. Η προσφορά φέρνει τους ανθρώπους κοντά και μαζί. Βλέποντας τα χαμόγελα, την ευγνωμοσύνη και τις εκφράσεις ελπίδας στα πρόσωπά τους συνειδητοποιείς πως η πράξη της προσφοράς σου, αξίζει τον κόπο.
Δώσε το χρόνο σου
Το δώρο του χρόνου είναι συχνά πιο πολύτιμο από την υλική βοήθεια. Δεν έχουν όλοι την οικονομική δυνατότητα για υποστήριξη των άλλων, αλλά όλοι έχουμε χρόνο στα χέρια μας και μπορούμε να δώσουμε λίγο από αυτόν τον χρόνο για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους κοντά μας. Είτε αυτό σημαίνει να τους ακούσουμε, να τους πούμε μια καλή κουβέντα είτε απλά να είμαστε εκεί. Δίπλα τους.
Ο νόμος της έλξης
Τα πάντα στο σύμπαν λειτουργούν σε μια ροή ισορροπίας. Και αυτό αποτελεί έναν παγκόσμιο νόμο. Ο τρίτος νόμος κίνησης του Νεύτωνα δηλώνει ότι για κάθε δράση (ή δύναμη) υπάρχει μια ίση και αντίθετη αντίδραση. Τι σημαίνει λοιπόν αυτό για τη ζωή μας; Σημαίνει ότι η ενέργεια που στέλνεις στον κόσμο, θα επιστρέψει προς την αντίθετη κατεύθυνση, με άλλα λόγια, απευθείας πίσω σε σένα. Αυτό είναι επίσης γνωστό ως κάρμα.
Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος είναι συχνά ένας καθρέφτης του πώς σκέφτεσαι, αισθάνεσαι και συμπεριφέρεσαι. Έτσι, αλλάζοντας τον τρόπο που σκέφτεσαι, αισθάνεσαι και συμπεριφέρεσαι, θα αλλάξεις την πραγματικότητά σου προς το καλύτερο. Το να εφαρμόσεις αυτόν τον παγκόσμιο νόμο προς όφελός σου είναι τόσο απλό: δώσε αυτό που θέλεις να λάβεις. Κατά συνέπεια, η ανιδιοτελής «προσφορά» σου στους άλλους, θα σου επιστραφεί. Τι θα σου επιστραφεί; Χαρά, αγάπη, αποδοχή και ευτυχία. Είναι μόνο μια απόφαση.
Άλλαξε τον κόσμο
Υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που μπορείς να δώσεις εκτός από υλική βοήθεια. Μπορείς να δώσεις το χρόνο σου, τη ζεστασιά και τη φιλία σου. Μπορείς να δώσεις ένα αυτί που ακούει ή έναν ώμο για να στηριχθεί κάποιος. Κάνε ένα απλό κομπλιμέντο. Φτιάξε την ημέρα κάποιου και γέλασε μαζί του. Κάνε του μια όμορφη έκπληξη.
Ό,τι κι αν αποφασίσεις να προσφέρεις χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα, να είσαι σίγουρη ότι συνεισφέρεις σε μια καλύτερη ζωή. Μα πιο συγκεκριμένα, θα κάνεις καλύτερη τη ζωή των λιγότερο τυχερών. Δε θα φωτίσεις μόνο τη δική τους ψυχή αλλά και τη δική σου. Το να μοιράζεσαι και να δίνεις σε κάνει να νιώθεις πολύτιμη ως άνθρωπος. Εστιάζεις λιγότερο σε ασήμαντα θέματα και σκέψεις.
Αν όλοι αρχίσουμε να πιστεύουμε στη δύναμη της προσφοράς, ακόμα κι αν είναι μικρή, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο. Η σημασία της προσφοράς δε γίνεται να υπερεκτιμηθεί. Δημιουργεί και χτίζει εμπιστοσύνη. Βοηθά στην αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων όπως η φτώχεια, η πείνα και η έλλειψη στέγης. Το να δίνεις είναι ένας τρόπος για να δείξεις συμπόνια και ενσυναίσθηση. Γιατί στο τέλος, ακόμα κι αν τίποτα δεν έχει απομείνει, θα έχουμε ο ένας τον άλλον. Κάπως έτσι, αλλάζει ο κόσμος.
Κεντρική φωτογραφία, Masha Raymers / Pexels.
Κείμενο της Certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου.
