Η πιο σημαντική αλήθεια στον τομέα της ανθρώπινης επικοινωνίας είναι ότι αυτό που λέμε και αυτό που κάνουμε, επηρεάζει τους ανθρώπους. Επηρεάζει το ποιοι είναι αυτή τη στιγμή και επηρεάζει το ποιοι γίνονται. Όλοι μας θα έπρεπε να σκεφτόμαστε πώς χρησιμοποιούμε τις λέξεις διότι έχουν τεράστια δύναμη και μπορούν να δώσουν κίνητρο, χαρά ή απογοήτευση. Η ανθρώπινη, αποτελεσματική επικοινωνία επί της ουσίας είναι ένας τρόπος προσφοράς, παρόμοιος και ισάξιος με το να δίνεις χρήματα.
Όταν επιλέγουμε να ενθαρρύνουμε τους άλλους, τότε χρησιμοποιούμε την επικοινωνία για να τους δώσουμε την υποστήριξη που χρειάζονται για να αναπτυχθούν και να πετύχουν. Αυτά που λέμε και κάνουμε μπορούν να έχουν αντίκτυπο όχι μόνο εκείνη τη στιγμή, αλλά μπορεί να αποτελέσουν πηγή υποστήριξής τους για τα επόμενα χρόνια.
Στον πυρήνα ενός μεγάλου ηγέτη
Είτε διευθύνουν μια μικρή startup, είτε ένα ολόκληρο έθνος, οι μεγάλοι ηγέτες πρέπει να αξιοποιήσουν αποτελεσματικές δεξιότητες επικοινωνίας. Σκεφτείτε μερικούς από τους ηγέτες που αναδιαμόρφωσαν την ιστορία. Τον Τσώρτσιλ, τον Γκάντι, τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, όλοι τους ήταν εξαιρετικοί επικοινωνιολόγοι. Έμειναν στην ιστορία για την απήχηση που είχε ο λόγος τους στις ψυχές και στις καρδιές των ανθρώπων.
Στην εποχή της γνώσης, της καινοτομίας, του AI και της ξέφρενης ανάπτυξης, οι ιδέες αποτελούν το θεμέλιο της επιτυχίας σχεδόν σε κάθε τομέα. Μπορεί να έχεις τη μεγαλύτερη ιδέα στον κόσμο, αλλά αν δεν μπορείς να πείσεις κανέναν άλλο να ακολουθήσει το όραμά σου, η επιρροή και ο αντίκτυπός σου θα μειωθούν σημαντικά. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η επικοινωνία δεν θεωρείται πλέον «soft skill» μεταξύ των κορυφαίων επιχειρηματικών ηγετών του κόσμου.
Οι ηγέτες που φτάνουν στην κορυφή δεν υποκρίνονται απλώς τη σημασία της αποτελεσματικής επικοινωνίας. Αντίθετα, μελετούν την τέχνη της σε όλες τις μορφές της (γραφή, ομιλία, παρουσίαση) και προσπαθούν συνεχώς να βελτιώσουν αυτές τις δεξιότητες. Αν δεν μπορείς να απλοποιήσεις ένα μήνυμα και να το μεταδώσεις συναρπαστικά, πίστεψέ με, δεν μπορείς να κάνεις τους άλλους να ακολουθήσουν καμία συ ιδέα και κανένα σου όραμα. Κι αυτό ισχύει σε κάθε τομέα της ζωής.
Η τέχνη του να ακούς
Το να μάθεις πώς να γίνεις καλύτερος ακροατής δεν είναι μικρό κατόρθωμα. Στην πραγματικότητα είναι ένα σπουδαίο κατόρθωμα ενός ικανού ηγέτη. Ένας καλός ηγέτης μαθαίνει να ακούει σχολαστικά τις απόψεις των άλλων, χωρίς να κρίνει ούτε τους ίδιους, ούτε τις πράξεις τους. Αντίθετα η θετική επικοινωνία είναι μία από τις βασικές αρχές του. Ο ψυχολόγος Carl Rogers ονόμασε αυτό το “άνευ όρων θετικό βλέμμα”, έναν τρόπο να κοιτάς τους ανθρώπους με ζεστασιά, χωρίς όρους. Για να ακούσεις βαθιά, πρέπει να καλλιεργήσεις την ενσυναίσθηση, την ικανότητα να βλέπεις τις προοπτικές των άλλων ανθρώπων, όχι για να δεις αν έχουν δίκιο ή λάθος, αλλά για να κατανοήσεις την πλεονεκτική τους θέση.
Η ακρόαση δεν αφορά μόνο την ακρόαση λέξεων. Πρόκειται, επίσης, για την ακρόαση του τόνου, της ταχύτητας και της έντασης της φωνής. Τι λέγεται; Τι δεν λέγεται; Ποια κρυμμένα μηνύματα υπάρχουν κάτω από την επιφάνεια; Όταν κάποιος ξεκινήσει να μιλάει, σταμάτησε ό, τι κάνεις και άκουσέ τον μέχρι να τελειώσει. Όταν μιλάς στο τηλέφωνο, μην πληκτρολογείς email. Όταν συναντάς κάποιον, κλείσε την πόρτα και κάθισε κοντά του, ώστε να μπορείς να εστιάσεις και να τον ακούσεις προσεκτικά. Απλές συμπεριφορές όπως αυτές θα σε βοηθήσουν να πάρεις τα σημάδια που στέλνει το άλλο άτομο και να καταστήσεις σαφές ότι πραγματικά τον άκουσες.
Η στρατηγική των πέντε βημάτων
Το πραγματικό έργο της ηγεσίας είναι η αποτελεσματική επικοινωνία. Δεν μπορείς να γίνεις σπουδαίος ηγέτης μέχρι να γίνεις σπουδαίος επικοινωνιακός ηγέτης, που θα εμπνέεις τους συνεργάτες σου, και θα δημιουργείς μαζί τους μια σύνδεση που είναι πραγματική, συναισθηματική και προσωπική. Πώς θα το καταφέρεις αυτό; Ακολουθώντας μια απλή, εύκολη στρατηγική των 5 βημάτων:
- Μίλα στην ομάδα σου σαν να είναι ένας. Είτε πρόκειται για μια μικρή συνάντηση ομάδας είτε για μια συγκέντρωση σε ολόκληρη την εταιρεία, πρέπει να αναπτύξεις ένα επίπεδο οικειότητας στην προσέγγισή σου που κάνει, κάθε άτομο στο δωμάτιο, να αισθάνεται σαν να μιλάς απευθείας σε αυτόν. Το σημαντικό είναι να εξαλείψεις την απόσπαση της προσοχής του πλήθους, ώστε να μπορείς να παραδώσεις το μήνυμά σου ακριβώς όπως θα έκανες αν μιλούσες σε ένα μόνο άτομο. Χρειάζεται να είσαι συναισθηματικά αυθεντικός και να αποπνέεις τα ίδια συναισθήματα, ενέργεια και προσοχή που θα απέπνεες σαν να είχες κάποιον μπροστά σου, πρόσωπο με πρόσωπο. Η ικανότητα να το πετύχεις αυτό σε κάνει έναν σπουδαίο ηγέτη.
- Μίλα με τρόπο που θα ακουστείς. Ένας καλός επικοινωνιακός ηγέτης διαβάζει προσεκτικά την ομάδα του, για να διασφαλίσει ότι δεν χάνει το χρόνο του για να περάσει ένα μήνυμα που οι άνθρωποι δεν είναι έτοιμοι να ακούσουν. Βεβαιώσου ότι το μήνυμά σου φτάνει στην ομάδα σου, κάνοντας ουσιαστικό διάλογο, με ανταλλαγή ιδεών και συναισθηματική ωριμότητα.
- Άκου έτσι ώστε οι άνθρωποι να μιλούν κι αυτοί. Ένας από τους πιο καταστροφικούς πειρασμούς για έναν ηγέτη, είναι να αντιμετωπίσει την επικοινωνία ως μονόδρομο. Όταν επικοινωνείς με την ομάδα σου, πρέπει να δίνεις στους ανθρώπους άφθονες ευκαιρίες να πουν τη γνώμη τους. Εάν διαπιστώσεις πως δεν υπάρχει αντίλογος και παίρνεις μόνος σου τις αποφάσεις, τότε αυτό είναι πιθανό κάτι που πάνω σ’ αυτό πρέπει να εργαστείς.
- Συνδέσου συναισθηματικά. Η Μάγια Αγγέλου το είπε καλύτερα: “Οι άνθρωποι θα ξεχάσουν τι είπες και έκανες, αλλά δεν θα ξεχάσουν ποτέ πώς τους έκανες να νιώσουν”. Ως ηγέτης, η επικοινωνία σου είναι ανίσχυρη, εάν οι άνθρωποι δεν συνδέονται μαζί σου σε συναισθηματικό επίπεδο. Αυτό είναι δύσκολο για πολλούς ηγέτες να το καταφέρουν, επειδή αισθάνονται ότι πρέπει να προβάλλουν μια συγκεκριμένη προσωπικότητα. Αυτό δεν ισχύει. Για να συνδεθείς συναισθηματικά με τους ανθρώπους σου, πρέπει να είσαι διαφανής. Να είσαι άνθρωπος. Δείξε τους το στόχο σου, τι σε ενδιαφέρει να πετύχετε, τι σας κάνει να σηκώνεστε από το κρεβάτι το πρωί. Εξέφρασε αυτά τα συναισθήματα ανοιχτά και θα σφυρηλατήσεις μια πολύ όμορφη συναισθηματική σύνδεση με την ομάδα σου.
- Διάβασε τη γλώσσα του σώματος. Η θέση που έχεις ως ηγέτης καθιστά δύσκολο για τους ανθρώπους να πουν τι πραγματικά έχουν στο μυαλό τους. Πρέπει να αποκτήσεις την εμπειρία εκείνη ώστε να είσαι σε θέση να κατανοείς τα σιωπηλά μηνύματα. Ο μεγαλύτερος πλούτος πληροφοριών βρίσκεται στη γλώσσα του σώματος των ανθρώπων. Το σώμα επικοινωνεί ασταμάτητα και είναι μια άφθονη πηγή πληροφοριών, οπότε παρακολούθησε σκόπιμα τη γλώσσα του σώματος κατά τη διάρκεια των συναντήσεων. Μόλις συντονιστείς με τη γλώσσα του σώματος, τα μηνύματα θα γίνουν δυνατά και καθαρά. Δώσε τόση προσοχή σε ό, τι δεν λέγεται, όσο και σε αυτό που λέγεται και θα αποκαλύψετε γεγονότα και απόψεις που οι άνθρωποι είναι απρόθυμοι να εκφράσουν άμεσα.
Χτίζοντας γέφυρες
Χρησιμοποιούμε την αποτελεσματική επικοινωνία για να χτίσουμε σχέσεις. Να δώσουμε αγάπη, στοργή και σημασία στους ανθρώπους κοντά μας. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι έχουμε τη δύναμη να μετατρέψουμε οποιαδήποτε συνηθισμένη στιγμή της μέρας μας, σε εξαιρετική, με αυτά που λέμε και μοιραζόμαστε με τους άλλους, ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο ρόλος μας στη ζωή τους. Η θετική επικοινωνία, θα σε βοηθήσει να αναπτυχθείς ως επαγγελματίας και ως άτομο και να δημιουργήσεις σχέσεις υψηλής ποιότητας. Το ανθρώπινο δυναμικό είναι ό, τι πιο πολύτιμο διαθέτει μια εταιρία. Κι εσύ πρέπει να είσαι σε θέση να επικοινωνήσεις σπουδαία μαζί τους. Και που ξέρεις; Μπορεί να είσαι εσύ ο επόμενος μεγάλος ηγέτης που θα γράψει ιστορία.
Κεντρική φωτογραφία, Gustavo Fring / Pexels.
Kείμενο της Επικοινωνιολόγου και Certified Life & Business Coach Αφροδίτης Χόντου.
