“Ο χρόνος είναι το πολυτιμότερο πράγμα που μπορεί να ξοδέψει ένας άνθρωπος” σύμφωνα με τον Έλληνα φιλόσοφο Θεόφραστο. Είναι κάτι που δεν μπορείς να κρατήσεις, να δεις ή να αγγίξεις, γι’ αυτό η αξία του είναι ανυπολόγιστη. Ανεξάρτητα από το ποιοι είμαστε, πόσα χρήματα έχουμε, πού ζούμε ή πόσο χρονών είμαστε, όλοι έχουμε ένα κοινό χαρακτηριστικό: Έχουμε στη διάθεσή μας τις ίδιες 24 ώρες την ημέρα. Αυτό σημαίνει ότι ο προσωπικός χρόνος είναι εξίσου πολύτιμος για όλους. Αλλά, αν ο Αϊνστάιν μας δίδαξε κάτι, είναι ότι ο χρόνος είναι σχετικός. Ενώ το εξωτερικό μέτρο του χρόνου είναι ίδιο για όλους και αμετάβλητο, ο τρόπος που μετράμε και βλέπουμε τον χρόνο μας, είναι μεταβλητός.
Συνειδητοποίηση
Σίγουρα όλοι έχουμε ακούσει ανθρώπους να λένε “ο προσωπικός χρόνος είναι πολύτιμος” ή “θα πρέπει να εκτιμάς περισσότερο τον χρόνο σου”, αλλά πώς θα το κάνουμε πράξη; Tο να εκτιμάς τον χρόνο σου είναι ζήτημα νοοτροπίας. Δεν έχει να κάνει με το να είσαι πιο αποτελεσματική ή παραγωγική ή να βρεις την κατάλληλη εφαρμογή γι’ αυτό. Η εκτίμηση του χρόνου ξεκινά από το μυαλό σου. Όλοι έχουμε περιορισμένο χρόνο σε αυτή τη γη και πρέπει να τον αξιοποιήσουμε όσο καλύτερα μπορούμε.
Η ιδέα του περιορισμένου χρόνου είναι που δίνει τόση μαγεία. Επειδή κάνει τα πράγματα πιο πολύτιμα. Και όταν αρχίζεις να συνειδητοποιείς ότι η ζωή είναι πολύτιμη, ο χρόνος γίνεται ακόμα πιο πολύτιμος για σένα. Επιπλέον, o προσωπικός χρόνος κάνει όλους μας να έχουμε μεγαλύτερη επίγνωση της θνητότητάς μας. Μπορεί να ακούγεται καταθλιπτικό, αλλά δεν είναι. Είναι πραγματικά πολύ απελευθερωτικό. Απλά σκέψου το: Αν ήξερες ότι πρόκειται να πεθάνεις σύντομα, τι θα έκανες διαφορετικά; Κάντο τώρα!
“Ο χρόνος είναι χρήμα”… ή όχι;
Οι έξυπνοι άνθρωποι γνωρίζουν ότι ο χρόνος είναι χρήμα. Οι σοφοί άνθρωποι καταλαβαίνουν ότι ο χρόνος είναι πιο πολύτιμος από τα χρήματα. Μάλιστα, μέσα στον γρήγορο ρυθμό της καθημερινότητας, ο προσωπικός χρόνος είναι πιο πολύτιμος από ποτέ. Αλλά αν κοιτάξουμε προσεκτικά πώς ξοδεύουμε το χρόνο μας, μπορεί να διαπιστώσουμε ότι τον δίνουμε πιο εύκολα από ό,τι δίνουμε τα χρήματά μας. Είναι εύκολο να βρεθούμε παγιδευμένοι στο κυνήγι των χρημάτων. Θυσιάζουμε πολύτιμες στιγμές με τους αγαπημένους μας και παραμελούμε, για παράδειγμα, την υγεία μας.
Περνάμε τις μέρες μας κάνοντας συνεχείς συμβιβασμούς μεταξύ χρόνου και χρήματος. Και τα δύο μαζί, είναι οι πιο σημαντικοί πόροι που διαθέτουμε. Κι όμως, σε όλη τη διάρκεια της ζωής, φαίνεται να βρίσκονται σε διαρκή διαφωνία μεταξύ τους. Να μαγειρέψω στο σπίτι ή να παραγγείλω φαγητό σε πακέτο; Να αναλάβω αυτό το επιπλέον έργο στη δουλειά ή να αφιερώσω περισσότερο χρόνο με την οικογένεια; Το κέρδος του ενός φαίνεται να είναι πάντα σε βάρος του άλλου.
Η εμπειρία από την επαφή μου με τους ανθρώπους όλα αυτά τα χρόνια, μου έδειξε ότι είμαστε πολύ καλύτεροι στο να ξοδεύουμε και να εξοικονομούμε χρήματα, παρά χρόνο. Θα ήμασταν πολύ πιο ευτυχισμένοι, αν εκτιμούσαμε τον χρόνο πιο σοφά. Τα χρήματα είναι σημαντικά, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό. Αλλά το βασικό πράγμα που πρέπει να θυμάσαι είναι ότι ο χρόνος είναι τελικά ο πιο πολύτιμος πόρος. Όσα χρήματα κι αν βγάλεις, αν δεν έχεις το χρόνο στη διάθεσή σου για να τα ξοδέψεις, θα σου είναι άχρηστα.
Έτσι θα ενισχύσεις την αξία του χρόνου σου
Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορείς να κάνεις, τα οποία όχι μόνο θα σε βοηθήσουν να ενισχύσεις την αξία του χρόνου σου, αλλά θα σε βοηθήσουν, να εξασκήσεις τη νοοτροπία του να είσαι πιο χρονοκεντρική. Θα ευθυγραμμίσεις καλύτερα τις αποφάσεις σου με τις προσωπικές σου αξίες.
Καταγραφή
Κράτησε ένα αρχείο καταγραφής του τρόπου με τον οποίο ξοδεύεις το χρόνο σου καθ’ όλη τη διάρκεια μιας τυπικής καθημερινής ημέρας. Στη συνέχεια, σκέψου τα αποτελέσματα. Σκέψου ποιες δραστηριότητες θεωρείς παραγωγικές ή μη παραγωγικές, ευχάριστες ή δυσάρεστες, με νόημα ή χωρίς νόημα. Έπειτα, δες αν υπάρχει τρόπος να ελαχιστοποιήσεις τις δραστηριότητες που κάνεις “αναγκαστικά” και μεγιστοποίησε εκείνες που σου φέρνουν μεγαλύτερη ικανοποίηση. Παρατήρησε και κάνε ερωτήσεις στον εαυτό σου: “Μου αρέσει αυτό που κάνω ή όχι;” Τακτοποιώντας το χρόνο σου κάθε τόσο, μπορεί να βρεις ευκαιρίες να δημιουργήσεις “χώρο” για να κάνεις περισσότερα πράγματα από αυτά που αγαπάς.
Αναπλαισίωση
Με την εξάσκηση στην αλλαγή του τρόπου με τον οποίο αισθάνεσαι και σκέφτεσαι τον χρόνο, μπορείς πραγματικά να αποκτήσεις μια αίσθηση ότι έχεις περισσότερο έλεγχο πάνω του. Γεγονός, που μειώνει το άγχος και αυξάνει την ικανοποίηση. Το να σκέφτεσαι το παρελθόν ή να προσδοκάς με αγωνία το μέλλον, σου στερεί χρόνο από το “τώρα”.
Ξανασκέψου τις προτεραιότητές σου
Εάν έχεις τη συνήθεια να βάζεις τις ανάγκες των άλλων πάνω από εσένα, ουσιαστικά παραδέχεσαι έμμεσα ότι ο προσωπικός χρόνος σου, δεν αξίζει και τόσα πολλά. Ο χρόνος είναι ένας περιορισμένος, πολύτιμος πόρος. Αν συνεχίσουμε να τον χαρίζουμε, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να εκμεταλλευτούμε τη δύναμη και τις δυνατότητές του. Δεν θα μπορέσουμε να αντλήσουμε περισσότερη αφθονία στη ζωή μας. Κάνε μια λίστα με τις προτεραιότητές σου. Όχι αυτές που ο σύντροφός σου ή η μαμά σου ή τα παιδιά σου βάζουν στη λίστα. Φτιάξε μόνη σου τη δική σου λίστα προτεραιοτήτων. Φτιάξε το δικό σου πρόγραμμα που, εκτός από υποχρεώσεις πρέπει να περιλαμβάνει και οτιδήποτε εξασφαλίζει ψυχική ισορροπία.
Μάθε να λες όχι
Τώρα που έχεις ξεκαθαρίσει το όραμα για τη ζωή σου, θα πρέπει να το προστατεύσεις. Ήρθε η ώρα να θέσεις όρια και να πεις όχι σε πράγματα που δεν ευθυγραμμίζονται με τους στόχους, την αξία και το όραμά σου. Το να πεις όχι μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά είναι σημαντικό αν θέλεις να δώσεις αξία στο χρόνο σου.
Οραματίσου το μέλλον σου
Οραματίσου τον εαυτό σου σε 3 χρόνια από τώρα. Πώς μοιάζει η ζωή σου; Σε τι αφιερώνεις χρόνο; Σε τι δεν δίνεις πλέον τον χρόνο σου; Η ζωή σου έχει εναρμονιστεί με την αξία σου ως άνθρωπος; Τι είναι πιο σημαντικό για σένα; Περνάς χρόνο με τους αγαπημένους σου, ασχολείσαι με ένα χόμπι, ή προωθείς μόνο την καριέρα σου; Η πρώτη σκέψη που πρέπει να έχεις κατά νου όταν βάζεις τα θεμέλια μιας καινούριας ζωής, είναι ότι αξίζεις απόλυτα κάθε ευτυχία που σου ανήκει. Αξίζεις να αφιερώσεις χρόνο για τον εαυτό σου, αξίζει να τον βάλεις σε απόλυτη προτεραιότητα, αξίζει να βάλεις όρια στον χρόνο σου.
Χρόνος και επιτυχία
Οι επιτυχημένοι άνθρωποι δίνουν μεγάλη αξία στο χρόνο τους. Δεν τον σπαταλούν. Συνειδητοποιούν ότι ο χρόνος είναι το πολυτιμότερο περιουσιακό τους στοιχείο, οπότε κάνουν ό,τι μπορούν για να μεγιστοποιήσουν τα αποτελέσματα. Αν θέλεις να προχωρήσεις στη ζωή και να κάνεις τα όνειρά σου πραγματικότητα, δεν έχεις την πολυτέλεια να χάνεις χρόνο. Πρέπει να αξιοποιήσεις στο έπακρο την κάθε σου μέρα. Η ζωή δεν είναι μια δοκιμαστική συνεδρία. Είναι το μόνο που έχεις. Και δε σε περιμένει.
Δεν πρέπει να σπαταλήσεις τον πολύτιμο χρόνο σου σε λάθος σχέσεις, σε λάθος δουλειές και με λάθος ανθρώπους. Δε πρέπει να σπαταλήσεις τον χρόνο σου περιμένοντας από τους άλλους να εκπληρώσουν τα δικά σου όνειρα για να γίνεις ευτυχισμένη. Από εδώ και στο εξής, βάλε φρένο στο να δίνεις χρόνο σε ανθρώπους που δεν είναι διατεθειμένοι να τον περάσουν μαζί σου. Βγες εκεί έξω και διεκδίκησε ό,τι σου ανήκει. Ό,τι δε σου ανήκει, άφησέ το να φύγει. Ο χρόνος είναι η αρχή και το τέλος. Είναι ο μεγαλύτερος δάσκαλος. Ο χρόνος γιατρεύει όλες τις πληγές. Γι’ αυτό να είσαι ευγνώμων που τον έχεις. Ζήσε τη στιγμή τώρα γιατί ο χρόνος είναι το μόνο πράγμα σε αυτή τη ζωή που δεν μπορείς να αποθηκεύσεις. Μπορείς μόνο να τον ξοδέψεις.
“Είναι ο χρόνος που έχετε σπαταλήσει για το τριαντάφυλλο σας που κάνει το τριαντάφυλλο σας τόσο σημαντικό.” Antoine de Saint-Exupéry, Ο Μικρός Πρίγκιπας
Kεντρική φωτογραφία, Rachel Claire / Pexels.
Κείμενο της Certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου.