Λένε πως πρέπει να στοχεύεις ψηλά για να πετυχαίνεις τουλάχιστον τα μισά από όσα ονειρεύεσαι. Παρόλο που ακούγεται μία δυναμική τεχνική, αυτό που προσπαθεί πολλές φορές να εξασφαλίσει, είναι να περιορίσει το χειρότερο προβλεπόμενο αποτέλεσμα. Ωστόσο για κάποιον που επιλέγει να καταπολεμήσει τις αρνητικές ανησυχίες μιας πιθανής αποτυχίας, ένας συμβιβασμός για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, είναι πάντα μία θετική στρατηγική, αρκεί να μην πηγάζει από ηττοπάθεια.
Είναι αλήθεια πως οι βιαστικές προσπάθειες και τα τολμηρά άλματα ξυπνούν τις ανασφάλειες. Όμως το ίδιο συμβαίνει και με τα διστακτικά και αμυντικά βήματα. Η έλλειψη αυτοπεποίθησης και ανθεκτικότητας τελικά καθορίζει και τις συχνές ήττες των ανθρώπων. Είναι σαν να έχουν πάντα έναν σκληρό αντίπαλο απέναντι τους που τους διαπερνά και επηρεάζει τις διαθέσεις τους. Πίσω από τα αποσυντονισμένα συναισθήματα, κρύβεται η πρόθεση τους για ανώφελες υποχωρήσεις. Για υποχωρήσεις που με την πάροδο του χρόνου γίνονται “συνήθεια”. Καθώς ο συμβιβασμός κυλάει αβίαστα στο αίμα τους, τους κάνει να πείθονται πως είναι λιγότερο σημαντικοί από τους άλλους και ενεργοποιεί την ηττοπάθεια.
Οι ηττοπαθείς είναι συνήθως απρόσωποι ως προς τις δικές τους επιθυμίες και γενναιόδωροι κάθε φορά που χρειάζεται να μετριάσουν τις αμφιβολίες των άλλων. Με άλλα λόγια τηρούν τα “πρέπει” αλλά υποχωρούν εύκολα στα δικά τους “θέλω”. Ίσως πιστεύουν πως αν αρνηθούν μία χάρη θα χάσουν παρά θα κερδίσουν. Αλλά αυτό καταλήγει να είναι μόνο η μεγάλη προσδοκία ενός συμβιβασμού! Πιστεύουν πως μόνο αν καταστείλουν τα δικά τους συναισθήματα, θα αναγνωριστεί η αξία τους. Είναι στα αλήθεια έτσι;
Ηττοπάθεια, μια “περιττή” στάση ζωής
Στην ζωή του καθενός υπάρχουν πράγματα που βελτιώνονται και πράγματα που χειροτερεύουν. Ρόλο σε αυτές τις αλλαγές παίζουν οι εκάστοτε εξωτερικές συνθήκες, οι προσωπικές αντιλήψεις και οι προθέσεις που έχει κανείς σε σχέση με τη δική του πραγματικότητα. Αυτό που τελικά λειτουργεί σαν μέσο παρότρυνσης ή σαν μέσο αποθάρρυνσης, είναι οι προσωπικές εσωτερικές συνθήκες. Αν κάποιος επιλέγει να υποβιβάζει τον εαυτό του ας γνωρίζει ότι έτσι δίνει την χαριστική βολή στην επίτευξη των στόχων του. Όμως εάν μπορεί να αντιληφθεί μία καλύτερη εκδοχή του εαυτού του, έχει τη δυνατότητα να αποδεσμευτεί από τα περιττά δεινά της ηττοπάθειας.
Ίσως ακούγεται υπερβολικό με τόσα εμπόδια που συναντάμε, όμως εμείς οι ίδιοι επηρεάζουμε σε μεγάλο βαθμό τις θετικές η τις αρνητικές εξελίξεις στη ζωή μας. Εμείς έλκουμε την κατάσταση που επικρατεί μέσα μας. Την καταγεγραμμένη από τα χρόνια κατάσταση που συχνά παρουσιάζεται διογκωμένη εμπρός μας. Αυτό που πολλές φορές ονομάζουμε προκαθορισμένη μοίρα, είναι δικό μας κατασκεύασμα. Ένα κατασκεύασμα που άθελα ή ηθελημένα προσκαλούμε στην ζωή μας. Και η αίσθηση ήττας, αποτελεί πολλές φορές το δεκανίκι που στηρίζει την έλλειψη της αυτοεκτίμησης μας. Δίνει χώρο για να εισχωρήσει στη ζωή μας ο συμβιβασμός και η ηττοπάθεια.
Πότε να συμβιβάζεσαι και πότε να διεκδικείς
Ο συμβιβασμός και η διεκδίκηση είναι τέχνες και έχουν όμορφο αποτέλεσμα όταν δεν σε αφήνουν μετέωρη, ανικανοποίητη και με ροπή προς την ηττοπάθεια. Φρόντισε να σου δίνουν αίσθηση συνεργασίας και προσφοράς, χρησιμότητας και της ισορροπίας. Ένας άνθρωπος που μπορεί να διεκδικεί και να φροντίζει τον εαυτό του και τους άλλους, μπορεί να επιλέξει κατά βούληση τον υγιή συμβιβασμό από την ασήμαντη διεκδίκηση. Διαφορετικά η αρετή γίνεται ελάττωμα και εξυπηρετεί αποκλειστικά την εγωκεντρική του φύση.
“Συμβιβασμός στην αρνητική του μορφή σημαίνει πως δεν πράττω με βάση τις πρωταρχικές μου ανάγκες. Έτσι απομακρύνομαι από την δυνατότητα που έχω να χρησιμοποιώ την θέληση, την δύναμη και την πυγμή μου.” Είτε αποφασίζεις να διεκδικήσεις κάτι περισσότερο, είτε να συμβιβαστείς με αυτό που έχεις, να θυμάσαι πως η απόφαση σου δεν πρέπει να σε διαχωρίζει από τις αξίες σου, αλλά να σε φέρνει πιο κοντά σε αυτές! Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι να αισθάνεσαι πως δεν αναγνωρίζεσαι στην εργασία σου και αντί αυτό να σε κάνει πιο διεκδικητική, να αμφισβητείς τον εαυτό σου και την αυτοεικόνα σου με διάφορες δικαιολογίες
Αισθήματα ενοχής
Αντέχεις να κάνεις κάτι καλό για σένα χωρίς να νιώθεις τύψεις; Τολμάς να είσαι καλά χωρίς ενοχές; Αυτή είναι η πραγματική πληγή ενός βαθιά συμβιβασμένου ατόμου που όταν επιδεινώνεται γίνεται ηττοπάθεια. Με κάθε πράξη σου υπενθυμίζεις στον εαυτό σου πόσο σημαντικός ή ασήμαντος είναι. Οι ενοχές είναι ένας δυσάρεστος και σκληρός συνοδοιπόρος ζωής που μόνο εμπόδια μπορούν να υψώσουν. Καταπολέμησε τις αυτοαμφιβολίες σου κάνοντας μία λίστα με όλες τις θετικές και ωφέλιμες ιδιότητες που διαθέτεις. Κάθε μέρα μπορείς να συμπληρώνεις και κάτι νέο στην λίστα σου. Η παραδοχή της αξίας σου είναι μία καλή αρχή για να αναλάβεις αποκλειστικά την ευθύνη της ευτυχίας σου.
Συμβιβαστικές σχέσεις
Ο συμβιβασμός υπάρχει παντού, γιατί όλα είναι… σχέσεις. Το καίριο ζήτημα είναι αν οι σχέσεις σου σε αποξενώνουν ή αν σε φέρνουν πιο κοντά σε σένα την ίδια. Συνταξιδεύεις με τους άλλους σε θέση ίδιας κατηγορίας ή αυτοθυσιάζεσαι; Η σχέση σου γίνεται πραγματικά βαθύτερη, ή μήπως κάθε τόσο προσγειώνεσαι απότομα γιατί αυτά που ανακαλύπτεις σε τρομάζουν; Σε γενικές γραμμές η ερώτηση πάντα θα είναι μία. Πόσο ρεαλίστρια είσαι στις σχέσεις σου; Αν ζυγίζεις τις ανάγκες σου και βλέπεις πως σε ενδιαφέρει να είσαι περισσότερο πιστή στους άλλους, παρά στον εαυτό σου, τότε σίγουρα δεν έχεις πολλές απαιτήσεις από τους αυτούς παρά απλώς να είναι δίπλα σου! Αν σε έχει νικήσει η δύναμη της συνήθειας και της σιωπής, θα είναι πιο δύσκολο να βρεις τον δρόμο της ικανοποίησης χωρίς υπεκφυγές. Μέχρι τότε όμως, αργά και μεθοδικά, σταμάτα να υπηρετείς τους άλλους και να δυσκολεύεις την ζωή σου.
Διεκδίκησε αυτό που αξίζεις
Για να διεκδικήσεις αυτό που αξίζεις, χρειάζεται πρώτα να αποδεχθείς πλήρως τον εαυτού σου. Αυτό συμπεριλαμβάνει τα λάθη σου αλλά και γεγονότα που δεν που σου επέτρεψαν να προχωρήσεις μπροστά τη ζωή σου. Μην πιστέψεις πως οι άνθρωποι θα σταματήσουν ποτέ να σε κρίνουν και να σε αξιολογούν. Ήρθε η ώρα να πάρεις την απόφαση, να απαλλαγείς από το άγχος της αξιολόγησης και να ζήσεις. Μπορείς να ενισχύσεις ουσιαστικά αυτή τη νοοτροπία, κάνοντας πράγματα που σε τονώνουν και σε κάνουν να νιώθεις ελεύθερη. Αν αφεθείς στην υποχωρητικότητα και στη παθητικότητα, θα αισθάνεσαι, στάσιμη, κατευθυνόμενη και δυστυχισμένη. Όποτε νιώθεις αβέβαιη με τις επιλογές σου, να θυμάσαι! ‘Eχει αποδειχθεί, πως η ξεκάθαρη σκέψη προηγείται της ξεκάθαρης στάσης ζωής.
Φωτογραφία Maria Orlova.
Κείμενο της συμβούλου Επίτευξης Στόχων, Certified Personal Life Coach, Σταυρούλας Χριστοπούλου.