Όταν μιλάμε για τον εικονιστικό ζωγράφο Noah Davis, δεν ξέρουμε αν πρέπει να μιλήσουμε πιο πολύ για εκείνον ή για τα έργα του. Παρά τον εξαιρετικά πρόωρο θάνατο του σε ηλικία 32 ετών, οι πίνακες του εικαστικού, αποτελούν κρίσιμο κομμάτι στην άνοδο της παραστατικής και αναπαραστατικής ζωγραφικής τις δύο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα.
Το Das Minsk στο Πότσδαμ της Γερμανίας, διοργανώνει μια μεγάλη έκθεση για τον Noah Davis η οποία στη συνέχεια θα ταξιδέψει στο Barbican του Λονδίνου και στο Hammer Museum του Λος Άντζελες. Οι επισκέπτες, θα δουν με χρονολογική επιμέλεια περίπου 60 έργα του Davis, μεταξύ των οποίων πίνακες από την πρώτη του ομαδική έκθεση το 2007 μέχρι μικρά κολάζ που έκανε στο νοσοκομείο τις τελευταίες μέρες της ζωής του.
Ζωγραφικό μείγμα πραγματικού & ονειρικού
Mε τίτλο “Noah Davis”, η έκθεση, υπογραμμίζει με ποιον τρόπο ο εικαστικός χρησιμοποίησε το αποδεκτό λεξιλόγιο της ζωγραφικής και της ιστορίας τέχνης και πολιτισμού γενικότερα, ως πλαίσιο για να προσφέρει νέες αφηγήσεις στις οποίες επικεντρώνεται η προοπτική των μαύρων. Σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ο Noah Davis, προσπάθησε να επαναπροσδιορίσει την αναπαράσταση των μαύρων ανθρώπων μέσα από ένα απίστευτο ζωγραφικό μείγμα του πραγματικού και του μαγικού, εισάγοντας την παρουσία τους ανάμεσα στις ονειρικές ιδιότητες της καθημερινής ζωής.
Συνδύασε αναφορές από την ιστορία της τέχνης, τη μοντερνιστική αρχιτεκτονική και τα talk shows των αρχών της δεκαετίας του 1990 με προσωπικές φωτογραφίες, ανώνυμες εικόνες που βρέθηκαν σε υπαίθριες αγορές και τη δική του φαντασία. Ήταν ζωγράφος ζωγράφου, έχοντας πλήρη επίγνωση της μεγάλης ιστορίας και των τεχνικών στοιχείων του μέσου. Ζωγράφιζε γιατί το αγαπούσε αλλά και γιατί καταλάβαινε τις αποχρώσεις και τη δύναμή του.
Ο Noah Davis, αισθανόταν ότι είχε ευθύνη να εκπροσωπεί τους ανθρώπους που τον περιέβαλαν. Βασίστηκε σε ανώνυμες φωτογραφίες που βρέθηκαν σε υπαίθριες αγορές, προσωπικά αρχεία, κινηματογράφο, τηλεόραση, μουσική, λογοτεχνία, ιστορία τέχνης και τη φαντασία του για να δημιουργήσει ένα συναρπαστικό σύνολο έργων. Βλέπουμε τις φιγούρες του να βουτούν σε πισίνες, να κοιμούνται, να χορεύουν, να παίζουν μουσική, να διαβάζουν και να κοιτάζουν τη δημόσια τέχνη σε περιβάλλοντα που μπορεί να είναι ρεαλιστικά και ονειρικά, χαρούμενα και μελαγχολικά. Συχνά αινιγματικοί, μερικές φορές παράξενοι, οι πίνακες του Davis αποκαλύπτουν ένα βαθύ συναίσθημα για τους ανθρώπους, την ανθρωπότητα και τα υπαρξιακά και καθολικά στρώματα της καθημερινής ζωής.
Η δυναμική του Das Minsk
Δημοφιλές εστιατόριο τη δεκαετία του 1970, το Minsk, ήταν χτισμένο με το μοντερνιστικό αρχιτεκτονικό στιλ της πρώην Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας που αγάπησε ο Davis. Σήμερα, είναι ένας εκθεσιακός χώρος που φιλοξενεί εκθέσεις τέχνης που σχετίζονται με την πρώην ΛΔΓ αλλά παράλληλα αποτελεί και έναν χώρο όπου ο δημιουργικός διάλογος μεταξύ κοινοτήτων μπορεί να ευδοκιμήσει. Η επιμέλεια της έκθεσης είναι της Eleanor Nairne πρώην senior curator του Barbican Centre και της Wells Fray-Smith επίσης του Barbican Centre.
Με πίνακες ζωγραφικής, έργα σε χαρτί και γλυπτική που για πρώτη φορά ταξιδεύουν στη Γερμανία, η έκθεση δίνει ιδιαίτερη προσοχή στις εννοιολογικές προσεγγίσεις του εικαστικού, αποκαλύπτοντας ότι η ιστορία της τέχνης, οι εικόνες, το χιούμορ και πάνω απ’ όλα οι άνθρωποι ήταν το επίκεντρο της δουλειάς του.
Πίνακες που αποτυπώνουν συναισθήματα μοναξιάς & τρυφερότητας
Οι ονειρεμένες σκηνές της οικιακής οικειότητας του Noah Davis ή οι ήσυχες στιγμές της αστικής ταπεινότητας που αγγίζονται με τον περιστασιακό υπαινιγμό του μαγικού ρεαλισμού, είναι σαν να φτιάχτηκαν χθες. Οι εικόνες αν και ελαφρώς παραπλανητικές και συναισθηματικά φιλόδοξες, είναι μέτριες σε κλίμακα. Χρησιμοποιώντας μια ιδιαίτερα στεγνή εφαρμογή βαφής και μια κυκλοθυμική παλέτα από μωβ και πράσινα, το έργο του εικαστικού χωρίζεται σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει σκηνές από την καθημερινή ζωή, όπως ένα πορτρέτο του μικρού γιου του, ενός στρατιώτη που επιστρέφει από τον πόλεμο ή όπως το οικιστικό έργο που σχεδιάστηκε από τον διάσημο μοντερνιστή αρχιτέκτονα Paul Williams.
Στη δεύτερη κατηγορία, υπάρχουν πίνακες που αποπνέουν μαγικό ρεαλισμό, σουρεαλιστικές εικόνες που απεικονίζουν τον κόσμο τόσο ορατό όσο και αόρατο. Η παρουσία προγόνων, φαντασμάτων και φαντασίας είναι παντού εμφανής. Από το 1983 έως το 2015 ο Noah Davis, άρχισε να εδραιώνει τη φήμη του ως εικαστικός μόλις από τα 20 του χρόνια. Αφού παρακολούθησε το Cooper Union στη Νέα Υόρκη, μετακόμισε στο Λος Άντζελες και άρχισε να εργάζεται στο βιβλιοπωλείο του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (MOCA).
Αυτό του επέτρεψε να έχει πολύ χρόνο για την πολιτιστική ιστορία, ιδιαίτερα στη σφαίρα της ζωγραφικής. Βασιζόμενος στην κληρονομιά των ζωγράφων, από τον Mark Rothko έως τη Marlene Dumas και τον Kerry James Marshall, ο Davis, πειραματίστηκε με διαφορετικά στιλ. Έγινε γνωστός για τις μελαγχολικές ερμηνείες του με θολές μαύρες φιγούρες σε άγονα ή σκιερά τοπία, πίνακες που συχνά έμπαιναν επισφαλώς στο εξωπραγματικό.
Η ιστορία του “The Underground Museum” στο Λος Άντζελες
Γενναιόδωρος, περίεργος και ενεργητικός, ο Νοah Davis ίδρυσε μαζί με τη σύζυγό του, τη γλύπτρια Karon Davis, το The Underground Museum, έναν καλλιτεχνικό οικογενειακό χώρο για την τέχνη και τον πολιτισμό στο Λος Άντζελες. Το όνειρο του εικαστικού ήταν να εκθέσει τέχνη “ποιότητας μουσείου” σε μια εργατική γειτονιά μαύρων και λατίνων. Τις πρώτες μέρες λειτουργίας του UM ο Davis δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσει δάνεια μουσείων, γι’ αυτό οργάνωσε εκθέσεις με έργα δικά του, φίλων και μελών της οικογένειάς του.
Το 2014 το Underground Museum, συνήψε συνεργασία με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (MOCA) και άρχισαν να οργανώνουν εκθέσεις χρησιμοποιώντας τη συλλογή του MOCA ως σημείο εκκίνησης. Στον απόηχο του θανάτου του Davis, φίλοι και μέλη της οικογένειάς του, συνέχισαν τη δουλειά του μετατρέποντας το UM σε ένα από τα πιο ζωντανά και σημαντικά μέρη συγκέντρωσης καλλιτεχνών, κινηματογραφιστών, μουσικών, συγγραφέων και ακτιβιστών στο Λος Άντζελες. Ο Noah Davis, πίστευε ότι η πρακτική της ζωγραφικής έχει μια ιστορία τόσο τεράστια και ξεχασμένη που μπορεί να υπάρξει μόνο στη χώρα των πνευμάτων, εκεί όπου βρίσκεται πλέον και ο ίδιος.
Η έκθεση “Νοah Davis” διαρκεί έως τις 05.01.2025.
Κείμενο, Μίνα Καραγιάννη Μουσειολόγος – Επιμελήτρια /@museum.ephemera